Οικογένεια πολεμικών σκαφών Ελληνικής σχεδίασης από την Als NSD

Του Ιωάννη Τζαγκαράκη

Με ίδιους πόρους, και με όραμα την αύξηση της αποτρεπτικής ικανότητος των Ενόπλων Δυνάμεων και τη μείωση της εξάρτησης της χώρας μας από το εξωτερικό, η ελληνική Als NSD έχει ξεκινήσει πριν περίπου 13 χρόνια μια εθνική προσπάθεια για τον σχεδιασμό μιας “οικογένειας” πολεμικών πλοίων για την κάλυψη των αναγκών του Πολεμικού μας Ναυτικού και όχι μόνο. Η οικογένεια αυτή περιλαμβάνει πολεμικά σκάφη διαφόρων τύπων, από σύγχρονο περιπολικό των 55 μέτρων μέχρι και μεγάλη φρεγάτα Άμυνας Περιοχής των 140 μέτρων ως ακολούθως:

1. Surface Combat Ships (SCS):

• Als Class 55 Surface Combat Ship – 530 t
• Als Class 65 Surface Combat Ship – 887 t
• Als Class 85 Surface Combat Ship – 1.695 t
• Als Class 95 Surface Combat Ship – 2.110 t
• Als Class 100 Surface Combat Ship – 2.370 t
• Als Class 105 Surface Combat Ship – 2.798 t
• Als Class 110 Surface Combat Ship – 3.011 t

2. Area Defence Frigates:

• Als Class 115 Littoral Combat Ship (LCS) – 3.850 t
• Als Class 125 Area Defense Frigate – 5.038 t
• Als Class 140 Area Defense Frigate – 5.922 t

Μεταξύ άλλων την προσπάθειά μας αυτή έχουν συνδράμει:

• Έλληνες ακαδημαϊκοί και ερευνητές που δραστηριοποιούνται στη χώρα και το εξωτερικό
• Ναυπηγοί μηχανολόγοι μηχανικοί με βιομηχανική εμπειρία, στελέχη νηογνωμόνων, κ.λπ.
• Απόστρατοι Αξιωματικοί και στελέχη του Π.Ν. με εξαίρετους τίτλους σπουδών και εμπειρία στην κατασκευή και παραλαβή νέων μονάδων
• Εξειδικευμένοι οίκοι του εξωτερικού και του εσωτερικού στους διάφορους τομείς

Η Als NSD παρακολουθεί συστηματικά τις δυναμικά εξελισσόμενες ανάγκες του Πολεμικού Ναυτικού, σχεδιάζει τόσο με βάση τις ιδιαιτερότητες του Αιγαιακού Αρχιπελάγους αλλά και των θαλασσών της Ανατολικής Μεσογείου όσο και των θαλασσών που το Π.Ν. έχει επιχειρήσει (Αδριατική, Μαύρη και Ερυθρά Θάλασσα, Περσικός Κόλπος, Ινδικός Ωκεανός), προσαρμόζεται στις τεχνολογικές εξελίξεις, ενσωματώνει καινοτομικές εφαρμογές, παρατηρεί και καταγράφει την κινητικότητα στο ρευστό γεωπολιτικό περιβάλλον, και συνεχώς αναβαθμίζει, επικαιροποιεί και βελτιώνει τις σχεδιάσεις και τις μελέτες των σκαφών της με βάσει και τα διδάγματα (Lessons Learned) από τις τελευταίες αναπτύξεις/ επιχειρήσεις του Π.Ν. και τις διεθνείς εμπλοκές και τους σύγχρονους πολέμους.

Στο πλαίσιο της ανάπτυξης της σχεδίασης:

• Έχουμε προχωρήσει σημαντικά σε επίπεδο αρχικής σχεδίασης και ενσωμάτωσης των παρατηρήσεων, επισημάνσεων και προτροπών που λάβαμε κατά καιρούς από τα στελέχη του ΓΕΝ, της ΓΔΑΕ και του ΥΠΕΘΑ.
• Έχουμε διερευνήσει την δυνατότητα συμμετοχής Ελληνικών εταιριών είτε για παροχή υλικών και μηχανημάτων/ συστημάτων (για το σκάφος και τα ηλεκτρονικά/ οπλικά) είτε για (συν)εργασία κατά την υλοποίηση του έργου.
• Υπάρχει προχωρημένη συνεργασία με μεγάλες εταιρίες του εξωτερικού για την παροχή πληροφοριών και στοιχείων για τα όπλα και τους αισθητήρες καθώς και τα συστήματα πλατφόρμας, διαχείρισης μάχης (CMS), ναυσιπλοΐας, επικοινωνιών κλπ., απαραίτητα για την εκπόνηση των λεπτομερών μελετών και των σχεδίων.
• Είμαστε σε επαφή με πειραματικές δεξαμενές για την εκτέλεση εκτενών δοκιμών του προτύπου.
• Έχουμε προχωρήσει στην εκπόνηση μελετών προδιαγραφών και σχεδίων σε συνεργασία με επιστημονικούς φορείς και εξειδικευμένους οίκους του εξωτερικού και του εσωτερικού στους διάφορους τομείς.

Από το 2010, οπότε ξεκίνησε και η προσπάθειά μας μέχρι και σήμερα, πέρα από τις επαφές, παρουσιάσεις και συζητήσεις με το ΓΕΝ, την ΓΔΑΕ και το ΥΠΕΘΑ, έχουν πραγματοποιηθεί πολυάριθμες παρουσιάσεις των σχεδιάσεών μας στα έντυπα και ηλεκτρονικά ΜΜΕ. Παρουσιάσεις του Εθνικού πλοίου έχουν επίσης πραγματοποιηθεί στο Εθνικό Πολεμικό Μουσείο, στο Ελληνικό Ινστιτούτο Ναυτικής Τεχνολογίας (ΕΛΙΝΤ), κ.λπ.

Ιδιαίτερη αναφορά για το Εθνικό πλοίο έγινε και στην Διαδικτυακή Ημερίδα: «Άμυνα & Ασφάλεια – Κρίση στην Ανατολική Μεσόγειο» – 11 Δεκ. 2020.

Ένα τέτοιο πρόγραμμα αποτελούσε το σχέδιο της Als Class 105 SCS, εκτοπίσματος 2.800 περίπου τόνων το οποίο ήταν από τα πρώτα που η Als NSD είχε αναπτύξει.

Το πρόγραμμα αυτό το οποίο το 2013/2014 είχε προχωρήσει σημαντικά σε επίπεδο σχεδίασης και ενσωμάτωσης των παρατηρήσεων και απαιτήσεων του ΓΕΝ, ιδιαίτερα στο σκέλος της ικανοποίησης των επιχειρησιακών απαιτήσεών του στη ΝΑ Μεσόγειο, μετεξελίχθηκε στη συνέχεια κατόπιν απαίτησης του ΥΠΕΘΑ/ΓΕΕΘΑ, στην Φρεγάτα Άμυνας Περιοχής Als Class 125, πλήρους εκτοπίσματος 5.000 τόνων. Η προσπάθεια αυτή θεωρήθηκε πολύ σημαντική καθώς θα απέδιδε το δικό μας Ελληνικό πολεμικό πλοίο προσαρμοσμένο στη νέα γεωπολιτική κατάσταση στη ΝΑ Μεσόγειο.

Το πρόγραμμα εξελισσόταν αδαπάνως για το ΥΠΕΘΑ, φθάνοντας έως του σημείου της κατάθεσης συγκεκριμένης οικονομοτεχνικής πρότασης για την ολοκλήρωση της σχεδίασης της Als Class 125, μέχρι του επιπέδου του Βασικού Σχεδιασμού. Από το 2015 η Πολιτική και Στρατιωτική Ηγεσία του ΥΠΕΘΑ σταμάτησε να ασχολείται και η πρόταση δεν έτυχε της αναμενόμενης ανταπόκρισης. Έτσι το πρόγραμμα τελμάτωσε, χωρίς κανείς να μας ενημερώσει για τους λόγους.

Μετά την συμμετοχή μας στην DEFEA 2021 και τις συνεργασίες που ακολούθησαν, η Als NSD, με ιδιαίτερη αυτοπεποίθηση, συνέχισε να βελτιώνει και να προσαρμόζει τα σχέδια των πλοίων της ώστε να καλύπτουν τις πραγματικές ανάγκες μεγάλου φάσματος χρηστών, ναυτικών επιχειρήσεων και επιχειρησιακού περιβάλλοντος.

Η Als NSD θα συμμετάσχει και στην διεθνή Έκθεση Άμυνας και Ασφάλειας (DEFEA) η οποία θα πραγματοποιηθεί από τις 9 έως 11 Μαΐου 2023 και θα παρουσιάσει τη νέα σειρά πολεμικών πλοίων Surface Combat Ships (SCS) που περιλαμβάνει επτά (7) συνολικά πλοία.

Σκάφη σχεδιασμένα από Έλληνες, με ενσωματωμένα τα πιο πρόσφατα διδάγματα των αεροναυτικών συγκρούσεων/πολέμων και επικαιροποιημένα με τις τελευταίες εξελίξεις της τεχνολογίας, τα σύγχρονα αυτά σκάφη είναι εξαιρετικά τόσο για το Αιγαίο Πέλαγος και την Ανατολική Μεσόγειο όσο και για αντίστοιχες αρχιπελαγικές ή παράκτιες θαλάσσιες περιοχές και θάλασσες.

Τα νέα πλοία είναι βασισμένα σε μια πλατφόρμα με κοινά υδροδυναμικά χαρακτηριστικά και με την σχεδιαστική φιλοσοφία ενισχυμένης επιβιωσιμότητας. Με μια εγγενή ικανότητα να επιχειρούν, να μάχονται αποτελεσματικά και να επιβιώνουν σε περιβάλλον πολλαπλών απειλών, με σημαντικές δυνατότητες και περιθώρια μελλοντικής αναβάθμισής τους, ώστε να δύνανται να αντιμετωπίζουν τις εξελίξεις της απειλής καθ΄ όλη την διάρκεια του μακρού επιχειρησιακού τους βίου.

Ένας ή και περισσότεροι τύποι της οικογένειας πολεμικών πλοίων τα οποία έχουν σχεδιαστεί, θα μπορούσαν να αποτελέσουν προϊόντα ενός εγχώριου προγράμματος ανάπτυξης πολεμικού πλοίου, προσαρμοσμένου στις Ελληνικές απαιτήσεις.

Ο ρόλος τον οποίον καλείται να διαδραματίσει το Π.Ν. στην ειρήνη και στον πόλεμο είναι γνωστός και εξαιρετικά σημαντικός για την υπεράσπιση της εθνικής κυριαρχίας και των εθνικών συμφερόντων της χώρας μας.

Είναι αλήθεια ότι η σχεδίαση ενός σύγχρονου πολεμικού πλοίου αποτελεί ένα πολυσύνθετο εγχείρημα, που ενέχει υψηλό τεχνολογικό ρίσκο, ακόμα και για χώρες ή ναυπηγεία με ιδιαίτερα πλούσια εμπειρία και παράδοση στον χώρο. Αυτό όμως δεν μπορεί να αποτελέσει άλλοθι για την αδράνεια που επιδεικνύουμε, όταν χώρες μικρότερου μεγέθους ή ασύγκριτα μικρότερης ναυτικής παράδοσης το τολμούν και είτε έχουν ήδη ξεκινήσει είτε έχουν ήδη ολοκληρώσει την προσπάθεια τους για την ανάπτυξη εγχώριων πολεμικών πλοίων, με ότι θετικό με αυτό συνεπάγεται.

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: Ο Γιάννης Τζαγκαράκης της ALS μιλά για όλα, το “εθνικό πλοίο”, τα ελληνικά ναυπηγεία, το κόστος, το εθνικό κέρδος

Είναι γνωστό ότι στην χώρα μας έχουν μελετηθεί, σχεδιαστεί και κατασκευαστεί στο παρελθόν εκτός των εμπορικών και σύγχρονα πολεμικά πλοία και μάλιστα με μεγάλη επιτυχία. Η απάντηση στις ανάγκες μας δεν είναι μόνο να αγοράζουμε ξένα σκάφη, τα οποία έχουν μελετηθεί και κατασκευαστεί από ξένους και τα οποία στις περισσότερες των περιπτώσεων δεν καλύπτουν τις πραγματικές ανάγκες του Π.Ν. και κοστίζουν τεράστια ποσά, που δεν μας περισσεύουν, αλλά να αναπτύξουμε την εγχώρια αμυντική μας βιομηχανία, ξεκινώντας από σκάφη με επαρκείς δυνατότητες που θα καλύπτουν τις εθνικές μας ανάγκες.

Το θέμα της Ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας είναι θέμα Εθνικό και έτσι θα πρέπει να το βλέπουμε όλοι, πολίτες και κυβερνώντες. Θα πρέπει κάποτε οι αμυντικές μας δαπάνες να είναι προς την κατεύθυνση να δίνουν δουλειά και στα Ελληνικά χέρια και να αναπτύσσουν την Ελληνική οικονομία και όχι μόνο να στηρίζουν ξένες κυβερνήσεις και συμμαχικές οικονομίες και ναυπηγεία.

Αυτό το οποίο σταμάτησε το 2015, μπορεί να επανεκκινήσει για την κάλυψη άμεσων αναγκών τόσο του Πολεμικού Ναυτικού όσο και του Λιμενικού Σώματος, ενώ συνεργασίες με την Κύπρο και άλλες χώρες φιλικές ή με παρόμοιες απαιτήσεις, επιβάλλεται να επιδιωχθούν και να επιτευχθούν.

Δεδομένης της στενότητας οικονομικών πόρων, προκύπτει η αναγκαιότητα για στροφή σε εγχώριες λύσεις χαμηλότερου των εισαγομένων κόστους και άμεση επανέναρξη του προγράμματος σχεδίασης και κατασκευής του Εθνικού Πλοίου εκμεταλλευόμενοι το υπάρχον επιστημονικό και βιομηχανικό δυναμικό και τις εμπειρίες, τις δεξιότητες και ικανότητες των Ελλήνων.

Τα μεγάλα πλεονεκτήματα από την ανάπτυξη ενός πολεμικού σκάφους, είναι τα εξής:

1. Αύξηση της αποτρεπτικής ικανότητος των Ενόπλων Δυνάμεων (Ε.Δ.)
2. Μείωση της εξάρτησης της χώρας μας από το εξωτερικό και του κόστους των εξοπλιστικών προγραμμάτων
3. Αύξηση του ποσοστού κάλυψης των εξοπλιστικών αναγκών των Ελληνικών Ε.Δ. από την εθνική αμυντική βιομηχανία, η οποία θα έχει σαν αποτέλεσμα την αύξηση του ΑΕΠ, την επανάκτηση θέσεων εργασίας που χάθηκαν στα χρόνια της κρίσης, τη μεγιστοποίηση της εγχώριας προστιθέμενης αξίας, την αύξηση της απασχόλησης σε κλάδους υψηλής τεχνολογίας και την υποβοήθηση της ελληνικής βιομηχανίας στην μετάβαση της στην νέα εποχή και σε εξαγωγές.
4. Σχεδίαση σκαφών σύμφωνα με τις ειδικότερες επιχειρησιακές ανάγκες του Π.Ν. και του Λ.Σ.
5. Αξιοποίηση της ήδη υπάρχουσας γνώσης και εμπειρίας στον χώρο της αμυντικής βιομηχανίας
6. Αντικατάσταση των παλαιών μονάδων του στόλου
7. Χρησιμοποίηση κατεχομένων όπλων και αισθητήρων, σε καλή κατάσταση και με υπόλοιπο επιχειρησιακού βίου, προκειμένου να περιοριστεί το κόστος πρόσκτησης (με εκσυγχρονισμό ή αντικατάστασή των αργότερα)
8. Δημιουργία προϋποθέσεων για σχεδίαση και κατασκευή σκαφών για εξαγωγή

Η αγορά των ΕΝΑΕ από τον κ. Προκοπίου και οι εξελίξεις στα Ναυπηγεία Ελευσίνας, μας κάνουν αισιόδοξους για την ανασυγκρότηση των μεγάλων ναυπηγείων της χώρας, μέσω των οποίων θα καταστεί δυνατή η κατασκευή σύγχρονων πολεμικών πλοίων. Σε αυτή την περίπτωση το κόστος κατασκευής στην Ελλάδα θα μπορούσε να είναι έως και 25% χαμηλότερο από το αντίστοιχο του εξωτερικού. Η διαφορά αυτή δικαιολογεί και την ανάληψη του σχετικού επιχειρησιακού ρίσκου.

ΣΥΖΗΤΗΣΗ: 12 φρεγάτες και 6 κορβέτες στο Πολεμικό Ναυτικό, εθνικός στόχος, αλλά πως τον φτάνουμε;

Υπάρχουν βέβαια και οι σκεπτικιστές που επιχειρηματολογούν ότι το ρίσκο θα είναι πολύ υψηλό, ο χρόνος ανάπτυξης μιας νέας σχεδίασης θα είναι πολύ μεγάλος, ότι δεν έχουμε την απαιτούμενη τεχνολογική γνώση, ότι μας λείπει κατάλληλο και επαρκές εργατικό δυναμικό ή ότι το κόστος ανάπτυξης μια τέτοιας σχεδίασης θα είναι υπερβολικά υψηλό και πολλά άλλα αρνητικά και απαισιόδοξα σχόλια. Είναι απόψεις οι οποίες κυκλοφορούν ευρέως σε πολιτικούς, δημοσιογραφικούς και άλλους κύκλους, χωρίς κανείς να αναρωτηθεί ή να γνωρίζει, πόσα χρόνια και χρήματα χρειάστηκαν άραγε για τις ελληνικής σχεδίασης και κατασκευής Κανονιοφόρους τύπου «Μαχητής». Με απλά λόγια προτιμούν είτε να μην κάνουμε τίποτε είτε να παραγγέλνουμε από το εξωτερικό, ότι σκάφος και σε όποια τιμή αυτό μας προσφέρεται. Και εμείς, αντί να κατασκευάσουμε το πλοίο που θέλουμε, απλώς δικαιολογούμαστε πως, αυτό που παραγγείλαμε πανάκριβο είναι απλώς καλύτερο από το άλλο (ξένο κι αυτό) που απορρίψαμε!

Κατά την άποψή μας οι παραπάνω θέσεις και απόψεις στερούνται επιχειρημάτων και εθνικής προοπτικής και το μόνο το οποίο υποκρύπτουν είναι έλλειψη πολιτικής βούλησης και οράματος για κατασκευή πολεμικών πλοίων ελληνικής σχεδίασης στην Ελλάδα, υποδηλώνοντας ταυτόχρονα ατολμία, άγνοια, αδιαφορία, πιθανό προσωπικό συμφέρον ή δημοσιοϋπαλληλική νοοτροπία. Ο σοφός λαός μας έχει μια απάντηση σε όλους αυτούς: “‘Όποιος δεν θέλει να ζυμώσει, δέκα χρόνια κοσκινίζει”.

Ανεξάρτητα από την απόφαση της κυβέρνησης για προμήθεια φρεγατών από το εξωτερικό, θεωρούμε ότι είναι σκόπιμο και απολύτως αναγκαίο και η χώρα μας να προχωρήσει στη μελέτη και κατασκευή των δικών της σκαφών Ελληνικής σχεδίασης και κατασκευής, όχι ανταγωνιστικά αλλά συμπληρωματικά των φρεγατών ή κορβετώ , με σκοπό την βέλτιστη προοπτική ανανέωσης του Ελληνικού Στόλου με σύγχρονα πλοία τεχνολογίας “State of the art”. Από την στιγμή που ο έλεγχος και η μετεξέλιξη των πλοίων θα είναι σε ελληνικά χέρια, θα προσαρμόζονται ανάλογα με τις μελλοντικές απαιτήσεις του Π.Ν. για απεριόριστο χρονικό ορίζοντα, επιφέροντας σαν άμεσο αποτέλεσμα την ανάσταση της εθνικής μας αμυντικής βιομηχανίας.

Είναι πεποίθησή μας ότι τώρα είναι οι κατάλληλες συνθήκες και με την ακλόνητη υποστήριξη της Ελληνικής Πολιτείας, θα αποκτήσουμε τη δυνατότητα να εκσυγχρονίσουμε τον στόλο μας βασιζόμενοι στις αρετές και ικανότητες του ελληνικού λαού. Με αυτές τις αρετές, μαζί με την τόλμη, την εφευρετικότητα και την πίστη στο «Μέγα το της Θαλάσσης Κράτος» εξασφάλισαν οι πρόγονοί μας την Ελληνική κυριαρχία στον θαλάσσιο χώρο που μας περιβάλει, την απελευθέρωση της Πατρίδας μας, την επιτυχημένη συμμετοχή μας στους νικηφόρους Βαλκανικούς και Παγκόσμιους Πολέμους και την επιβίωση του Κράτους και του Έθνους μας μέχρι σήμερα.

Ξένες εταιρείες κολοσσοί, όπως η Lockheed Martin, η Naval Group, η Fincantieri και η Babcock International, ενδιαφέρθηκαν για τις σχεδιάσεις μας και εξέτασαν την δυνατότητα συνεργασίας μας πάνω σε αυτές. Λόγοι εχεμύθειας μας δεσμεύουν και δεν μας επιτρέπεται να γίνουμε ποιο συγκεκριμένοι. Στον αντίποδα, οι άνθρωποι οι οποίοι ήταν υπεύθυνοι για την άμυνα της χώρας μας δεν έδειξαν ούτε στο ελάχιστο, πραγματικό ενδιαφέρον παρά τα συγχαρητήριά τους σε κάθε μας παρουσίαση.

Η αδράνεια, η άγνοια, η αδιαφορία, το πιθανό προσωπικό συμφέρον και η γνωστή δημοσιο-υπαλληλική νοοτροπία των καθ’ ύλην αρμοδίων και διαδοχικών Κυβερνήσεων, σε χρόνους όχι μόνο λιτότητας αλλά και αφθονίας και σπαταλών, είναι αξιοσημείωτη και δεν μας τιμά, ούτε μας αρμόζει. Η πρότασή μας είναι Εθνική. Είναι απογοητευτικό για την χώρα και την ιστορία μας σαν έθνος να μην παράγουμε τίποτα!

Η «άνθηση» της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας τα τελευταία χρόνια είχε σαν αποτέλεσμα την εξοικονόμηση χρημάτων τα οποία θα έφευγαν στο εξωτερικό, την ώθηση στην ανάπτυξη της τουρκικής οικονομίας, την ενίσχυση της αυτάρκειας και της ανεξαρτησία της χώρας στον τομέα των στρατιωτικών εξοπλισμών και την ραγδαία αύξηση των εξαγωγών της αμυντικής βιομηχανίας. Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι η Τουρκία από το ποσοστό 20% στην κάλυψη των εξοπλιστικών της αναγκών προ του 2000, έφθασε στο 65% το 2018, και εκτιμάται ότι έχει φτάσει στο 75% το 2023. Το γεγονός αυτό θα έπρεπε να μας προβληματίσει πολύ σοβαρά.

Οι Έλληνες χρειαζόμαστε ένα όραμα και ένα στόχο για μια Εθνική ανάταση. Η Als NSD μέσω των σχεδιάσεων της για ένα «Εθνικό Πλοίο» μπορεί σε ένα σημαντικό βαθμό να το προσφέρει ως αρχή, ως σημείο εκκίνησης, αρκεί να υποστηριχθεί απ’ όλους τους Έλληνες.

Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, ζητάμε από τους «καθ’ ύλην αρμοδίους», από το πολιτικό προσωπικό της Χώρας, την Ηγεσία των Ε.Δ., όπως δημόσια έχουν δεσμευτεί κατά καιρούςκαι τους νέους ιδιοκτήτες των Ναυπηγείων ΕΝΑΕ και Ελευσίνας, να εξετάσουν τα πολλαπλά πλεονεκτήματα και οφέλη τα οποία θα προκύψουν για την Εθνική μας Άμυνα και Οικονομία, από την στήριξη της πρότασής μας.

Στην έκθεση DEFEA-2023 θα είμαστε στην διάθεση όλων, για μια αρχική επαφή εκθέτοντας στο Hall 3 Corridor A Stand 15.