«Φρεγατιάδα», «κορβετιάδα», μάλλον δεν γλυτώνουμε να ζήσουμε στα επόμενα χρόνια και «υποβρυχιάδα», «πυραυλακατιάδα» ίσως και «ρυμουλκάδα» μιας και το Πολεμικό μας Ναυτικό έχει ακόμη σε υπηρεσία κάτι ρυμουλκά της δεκαετίας του 50!
Στη γλαφυρή (αν θέλουμε να είμαστε αισιόδοξοι) εικόνα των ημερών λοιπόν, το ποια κορβέτα θα αγοράσει το Ναυτικό μας έχει γίνει πλέον το πρώτο θέμα στη δημοσιότητα περί αμυντικών. Με γενική βέβαια την απορία «τι είναι κορβέτα». Καθώς στις υποψηφιότητες προβάλλουν σκάφη 2.500 τόνων, 4.000 τόνων, 5.500 τόνων…
Πως περιγράφεται λοιπόν μια «κορβέτα»; Αρχικά όχι ως τονάζ. Ιστορικά περιγράφεται ως το μικρότερο «πλήρες πολεμικό καράβι» που έχει ένας στόλος. Δηλαδή ένα σκάφος που μπορεί να αμυνθεί και να επιτεθεί στο πλήρες (σχεδόν) φάσμα των ναυτικών συγκρούσεων. Άρα μια κορβέτα στο σήμερα πρέπει να έχει όπλα επιφανείας, μια βασική αντιαεροπορική ικανότητα και κάποιες δυνατότητες ανθυποβρυχιακών επιχειρήσεων. Ξανακάνουμε τη διευκρίνηση: Η απαίτηση για «κορβέτα» δεν περιγράφει ούτε αριθμό όπλων, ούτε εκτόπισμα. Όμως δεν υπάρχουν οι πολύ αυστηρές απαιτήσεις επάρκειας, αντοχής σε χτύπημα, μεγάλης εμβέλειας, ισχυρής άμυνας και επίθεσης κ.λπ. Αυτά αποδίδονται στην επόμενη και σαφώς πιο ακριβή στην απόκτηση κατηγορία, της «φρεγάτας» και ακόμη περισσότερο σε «αντιτορπιλικά» και «καταδρομικά». Όπου σε αυτά προστίθενται οι απαιτήσεις αεράμυνας περιοχής και η δυνατότητα κρούσης στην ξηρά με βλήματα μεγάλου βεληνεκούς.
Ακούγεται ασαφές; Είναι. Και εδώ είναι το πρόβλημα καθώς ως κορβέτα μπορείς να ορίσεις, τόσο για εμπορικούς όσο και για γεωπολιτικούς λόγους, σχέδια με μεγάλη διαφορά μεταξύ τους. Π.χ. στο ναυτικό των Αραβικών Εμιράτων υπάρχει η κορβέτα κλάσης Baynunah (γαλλικής σχεδίασης). Αυτή είναι κάπου 1.000 τόνοι εκτόπισμα και διαθέτει 8 πυραύλους Exocet, 8 αντιαεροπορικούς ESSM, πυροβόλο, RAM και ελικόπτερο, οπότε με το τελευταίο σε ανθυποβρυχιακό ρόλο, καλύπτει τον ορισμό της κορβέτας. Στο ίδιο ναυτικό όμως, το «μεγάλο» πλοίο θα είναι -τώρα κατασκευάζεται- η επίσης κορβέτα Gowind (σχεδίασης Naval Group) των 2.500 τόνων, με επίσης 8 Εxocet, ESSM, τορπιλοσωλήνες και ελικόπτερο. Τα σκάφη σε οπλισμό είναι παρεμφερή, το γαλλικό είναι 2,5 φορές το τονάζ του ιταλικού αλλά και τα δύο αποκαλούνται κορβέτες. Και είναι, γιατί στη διεθνή αγορά υπάρχει μια επόμενη κατηγορία δυνατοτήτων ως «φρεγάτες».
Ένα ακόμη παράδειγμα: Η νέα ισραηλινή κλάση κορβετών Sa’ar 6 είναι 1.900 τόνων. Είναι όμως οπλισμένη τόσο πολύ που ξεπερνά την τυπική «φρεγάτα» δυτικής κατασκευής. Οι ισραηλινοί έχουν καταφέρει να χωρέσουν στο σκαρί αυτό των μόλις 90 μέτρων, 16 αντιπλοϊκούς πυραύλους Gabriel, 32 αντιαεροπορικούς πυραύλους Barak-8, 40 πυραύλους του ναυτικού συστήματος C-Dome για εγγύς προστασία, 2 τορπιλοσωλήνες και ένα ελικόπτερο. Θεωρείται κορβέτα αυτό το πλοίο; Κι όμως, καθώς παρότι «οπλοστάσιο», ακριβώς για να χωρέσουν όλα αυτά, έχει κάνει συμβιβασμούς σε εμβέλεια, χώρους, άνεση πληρώματος, αντοχή σε πλήγματα, οπότε «αυτοπεριορίζεται» σε ρόλο κορβέτας.
Τι προτείνουν Fincantieri-Onex για Ελευσίνα και κορβέτα για το Πολεμικό Ναυτικό
Η ασάφεια στον ορισμό της κορβέτας έχει οδηγήσει τον αμυντικό Τύπο και σε νεολογισμούς, όπως «ελαφριά φρεγάτα», «βαριά κορβέτα» και το αγαπημένο του υπογράφοντος, το «κορβετοφρεγάτα». Στην πράξη όλα τα παραπάνω προσπαθούν να περιγράψουν την ποικιλία τονάζ και όπλων που προσφέρονται, καθώς η ναυπήγηση επιχειρεί να ανταποκριθεί σε μια πανσπερμία απαιτήσεων για ένα «βασικό πολεμικό πλοίο».
Κορβέτα 700 τόνων με οπλισμό μεγάλης φρεγάτας; Η Ταϊβάν δίνει μαθήματα επιθετικής σχεδίασης
Κάπου εδώ υπεισέρχεται το εκτόπισμα του σκάφους. Καθώς για να προσαρμόσεις ένα πλήρες -μα όχι εκτεταμένο- πακέτο οπλικών συστημάτων και ηλεκτρονικών ώστε να δημιουργήσεις μια κορβέτα, το εκτόπισμα ξεκινά από κάπου 600-800 τόνους. Παράδειγμα εδώ η θαυμάσιας σύλληψης κλάση Visby του Σουηδικού Ναυτικού. Στους 800 τόνους έμφορτη, φέρει 8 αντιπλοϊκά βλήματα RBS15 Mk2, έχει τορπιλοσωλήνες, πυροβόλο 57 χιλιοστών, μπορεί να υποδεχθεί ελικόπτερο (χωρίς υπόστεγο), υπάρχει πρόβλεψη για αντιαεροπορικούς πυραύλους (δεν εγκαταστάθηκαν), κινείται με waterjets σε υψηλή ταχύτητα και έχει ένα αξιοπρέπες πακέτο ραντάρ και ηλεκτρονικών της Saab. Με κύτος κατασκευασμένο από συνθετικά υλικά και ανθρακονήματα, πολύ χαμηλού ίχνους στο ραντάρ, είναι ένα πρότυπο κορβέτας στα χαμηλά όρια χωρητικότητας.
Η ανάγκη όμως για μεγαλύτερες εμβέλειες (η Visby έχει μόλις 2.500 ναυτικά μίλια και ακόμη λιγότερα αν κινηθεί γρήγορα, κάτι λογικό γιατί προορίζεται να δράσει στα σουηδικά παράλια και όχι σε ωκεανό), όπως και για αντιμετώπιση πιο δύσκολων καιρικών συνθηκών ανεβάζει το τονάζ. Έτσι έχουμε κορβέτες γύρω στους 1.000 τόνους (ισραηλινές Sa’ar 5), στους 1.500 (οι κινεζικές Type 056), 2.000 τόνων (γερμανικές Κ130, ινδονησιακές Bung Tomo) και πλέον τις μεγαλύτερες 2.000+ τόνων όπως τις Gowind, τις Sigma 9113-9813-10513-10514, τις Doha κ.ο.κ. Οι πιο μεγάλες μπαίνουν πλέον από πλευράς ικανοτήτων στα «νερά» ή στα «απόνερα» των φρεγατών, διατηρώντας όμως πλεονέκτημα τιμής και μικρότερο μέγεθος. Όσο για την πολυτυπία των μεγεθών, υπάρχει ακόμη ένας παράγοντας, πολιτικής αυτή τη φορά φύσης. Έτσι είναι γεωπολιτικά πιο εύπεπτο και ειρηνοπρεπές να αγοράζει μια χώρα «κορβέτες» από τις πιο επίφοβες «φρεγάτες». Αυτό κάνει και η Φινλανδία που βαφτίζει την επερχόμενη κλάση Pohjanmaa ως «κορβέτα» ενώ είναι μια τυπική φρεγάτα 3.900 τόνων.
Μερικά ακόμη παραδείγματα αλλά τώρα φιλοσοφιών μάχης: Το Αμερικανικό Ναυτικό που έχει ρόλο παγκόσμιας επέμβασης κυρίως σε ανοιχτούς ωκεανούς (blue water) δεν έχει πλέον καν φρεγάτες, πόσο μάλλον κορβέτες. Το βασικό του πλοίο είναι το «αντιτορπιλικό-καταδρομικό» Arleigh Burke, ενώ τα τελευταία χρόνια διαπιστώθηκε εκ νέου η ανάγκη για ένα μικρότερο «πλήρες» πλοίο, που αυτό θα είναι η μελλοντική φρεγάτα κλάσης Constellation. Αντίθετα, το ρωσικό ναυτικό που παραδοσιακά επιχειρεί και σε μικρότερες θάλασσες, όπως η Βαλτική, η Μαύρη, η Κασπία αλλά και τα παράλια της Σιβηρίας, έχει αναπτύξει και κορβέτες ως πιο οικονομική-πρακτική λύση, π.χ. την κλάση Steregushchiy (project 20380) και την εξέλιξη της, την κλάση Gremyashchiy (project 20385). Στην Ευρώπη, Γαλλία και Βρετανία έχουν επίσης blue water προσανατολισμό αλλά διαθέτουν… υποεξοπλισμένες φρεγάτες συνοδείας και επίδειξης σημαίας! Τέλος, η Γερμανία που έχει πεδίο δράσης και τη Βαλτική, τα στενά της Δανίας και τα παράλια της Βόρειας Θάλασσας, έχει τις κορβέτες K130 ως «δεύτερο» πλοίο.
Εδώ διαφαίνονται δύο ακόμη παράμετροι χρήσης της κορβέτας: που προορίζεται (αλλά όχι αποκλειστικά) να προσφέρει αμυντικές υπηρεσίες με οικονομία καυσίμων, προσωπικού, γενικά χρήσης, ενώ της ταιριάζουν οι αποστολές άμυνας και περιπολίας σε παράλια ή περιφερειακά ύδατα (green water/brown water), χωρίς όμως αυτό να σημαίνει πως φοβάται τις ανοιχτές θάλασσες. Το τελευταίο είναι άλλη μια παρανόηση: Πως ένα σύγχρονο πολεμικό σκάφος 2.500+ τόνων έχει πρόβλημα να πλεύσει σε μια δύσκολη θάλασσα. Όμως οι μοντέρνες σχεδιάσεις, τα υλικά κατασκευής, το απόθεμα ισχύος, η υδροδυναμική, το ενισχυμένο κύτος στρατιωτικών προδιαγραφών, επαρκούν. Και αν κάποιος εξακολουθεί να προβληματίζεται ας σκεφθεί πως στον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, τη μάχη του Ατλαντικού απέναντι σε τρομερές καταιγίδες και σε φονικά γερμανικά υποβρύχια έδωσαν τα θρυλικά αμερικανικά αντιτορπιλικά Fletcher των 2.500 τόνων και των 300 ανδρών πλήρωμα (ο ένας πάνω στον άλλο…).
Να ξαναδώσουμε λοιπόν τον ορισμό της κορβέτας: Είναι ένα πλοίο μπορεί να διεξάγει πλήρη ναυτικό πόλεμο, διατηρώντας οικονομική τη λειτουργία σε υλικούς και ανθρώπινους πόρους, με αξιοπρεπείς επιδόσεις, αναλαμβάνοντας κυρίως αποστολές στην περιφέρεια του κυρίαρχου κράτους. Έτσι η κορβέτα για ναυτικά μικρών και μεσαίων απαιτήσεων μπορεί άνετα να είναι το «μεγάλο» καράβι του στόλου. Αλλά για ναυτικά, όπως το Ελληνικό, που προετοιμάζονται-δομούνται για επιχειρήσεις υψηλής έντασης, αποτελεί το «δεύτερο» πλοίο της γραμμής μάχης.
Η Ευρωκορβέτα (EPC) θα έχει χαμηλό κόστος ενώ θα διαμορφωθεί για τις ανάγκες του ΠΝ
Άρα για την Ελλάδα μια κορβέτα που την αποκαλούμε «δεύτερη» δεν είναι κατάλληλη; Κι όμως είναι. Και οι λόγοι είναι αρκετοί: Αρχικά μια σύγχρονη κορβέτα είναι πλέον μεγαλύτερων δυνατοτήτων από τις υπάρχουσες φρεγάτες του Πολεμικού μας Ναυτικού. Η τεχνολογία έχει εξελιχθεί, το τονάζ των κορβετών όπως είδαμε προσφέρει πλέον επιλογές στους 2.500-3.000 τόνους, τα ηλεκτρονικά είναι σαφέστατα δύο γενιές μπροστά από αυτά που έχουν οι ΜΕΚΟ και οι Κortenaer. Οπότε, αν το ΠΝ «βγάζει» σήμερα έργο άμυνας με τα παλαιά του πλοία, θα αναβαθμιστεί σοβαρά με μια καλή κορβέτα.
Μετά υπεισέρχεται και το οικονομικό αιτούμενο. Η κορβέτα έχοντας λογικό κόστος απόκτησης, για την περιορισμένη σε κονδύλια Ελλάδα είναι μια τίμια επιλογή ναυτικής ισχύος. Ακόμη, το Αιγαίο και η κοντινή περιφέρεια ως κύριο πεδίο δράσης ευνοεί τη χρήση της. Μαζεμένο σχετικά μέγεθος, μικρή επάνδρωση (κάτω από 100 άτομα), καλές επιδόσεις, χαμηλό κόστος χρήσης, είναι ένα καράβι που μπορεί να κινείται στο αρχιπελαγικό μας περιβάλλον συνεχώς, να βγάζει περιπολίες, να μπορεί να σταθεί απειλητικά σε μικρούς στολίσκους.
Υπέρ μιας καλής κορβέτας είναι και η τουρκική απειλή. Καθώς η αντίστοιχη νέα τουρκική σχεδίαση, δηλαδή η κορβέτα Ada, είναι αξιοπρεπής αλλά υποεξοπλισμένη. Ταυτόχρονα μια σύγχρονη κορβέτα υπερτερεί σαφώς των παλιών τουρκικών κορβετών Burak (οι γαλλικές Α69), των πρώτων τουρκικών ΜΕΚΟ, δηλαδή της κλάσης Yavuz, αλλά και των τουρκικών φρεγατών κλάσης Oliver Hazard Perry (κλάση Gabya). Άρα για πολλά χρόνια ακόμη, μέχρι δηλαδή όλα αυτά τα τουρκικά καράβια να αποσυρθούν, μια σύγχρονη ελληνική κορβέτα θα δίνει πλεονέκτημα, συμπληρώνοντας το στόλο των FDI και των -ελπίζουμε- αναβαθμισμένων ΜΕΚΟ. Όπου βέβαια δεν θα είναι ανταγωνιστική των φρεγατών, αλλά με νέα σενάρια χρήσης θα παρέχει μια ολοκληρωμένη ναυτική δυνατότητα.
Τελικά μας κάνουν οι κορβέτες ή θέλουμε φρεγάτες; Το ερώτημα είναι χωρίς νόημα. Φυσικά αν η Ελλάδα είχε τα κονδύλια, η ιδανική λύση θα ήταν ένας στόλος από μεγάλες, ολοκληρωμένες φρεγάτες. Mε ομοιοτυπία μεταξύ τους, ως δίκτυο αλληλοσυμπληρούμενων μονάδων, με κοινή εκπαίδευση για τα πληρώματα, με κοινές υποδομές συντήρησης, κοινή γραμμή ανταλλακτικών κ.ο.κ. Φανταστική αλλά και φαντασιακή εικόνα που για να είμαστε ρεαλιστές δεν συναντάται εύκολα.
Το μόνο ίσως ευρωπαϊκό ναυτικό που αυτή τη στιγμή έχει μια σχεδόν τέτοια εικόνα είναι το Ιταλικό. Με τη Ρώμη να έχει επιδοθεί σε στιβαρό πρόγραμμα ναυτικών εξοπλισμών, το Marina Militare έχει τις ολοκληρωμένες «ιταλικές» φρεγάτες FREMM στον πυρήνα του, μαζί με τις ισχυρές -με αρκετή ομοιοτυπία σε συστήματα- φρεγάτες Theon di Revel/PPA (τις οποίες οι Ιταλοί χαρακτηρίζουν ως «περιπολικά ανοιχτής θαλάσσης» μιας και τις εξοπλίζουν σε διάφορα επίπεδα), συν δύο στιβαρά αντιτορπιλικά Orizzonte και δύο ελικοπτεροφόρα. Ενώ στα σκαριά είναι η σχεδίαση για βαρύ αντιτορπιλικό 10.000 τόνων. Ακολουθεί εδώ και το Βρετανικό Ναυτικό, που μετά από χρόνια ύφεσης πλέον εξοπλίζεται, «κατεβάζοντας» στις θάλασσες δύο καινούργια αεροπλανοφόρα, έχει ήδη τα αντιτορπιλικά κλάσης Daring, χτίζει τις μεγάλες φρεγάτες Type 26, αλλά και τις Τype 31 ως συνοδευτικές. Οπότε σε μια δεκαετία θα έχει μια πλειάδα νέων ποιοτικών σκαφών.
Έτσι η κορβέτα στο Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό έρχεται ως «λύση ανάγκης» όπως ήδη έχουμε γράψει. Και εδώ είναι το κρίσιμο στοιχείο. Να περιγραφεί ορθά η μαχητική ανάγκη του, άρα να δούμε ποιες θα είναι εκείνες οι τεχνικές-τεχνολογικές και κυρίως επιχειρησιακές προδιαγραφές κορβέτας που θα δώσουν το μέγιστο αποτέλεσμα. Με τις όποιες πολιτικές, διεθνείς, εργασιακές, χρηματοοικονομικές, επιχειρηματικές αναγκαιότητες -και αυτές βέβαια έχουν το χώρο τους- να ακολουθούν ως κριτήρια επιλογής.
ΞΕΚΑΘΑΡΑ: Το Πολεμικό Ναυτικό εξετάζει κορβέτες σαν λύση ανάγκης και όχι από επιχειρησιακή επιλογή
Διαλέγοντας κορβέτες
Πως μπορεί να επιλεγεί μια «καλή» κορβέτα για το Ναυτικό μας; (τα εισαγωγικά για να τονίσουμε πως κάθε οπλικό σύστημα έχει συμβιβασμούς). Παρουσιάζουμε 4 προσεγγίσεις:
Α. Πλώρες. Έχοντας υπόψη την μαζική απόσυρση μονάδων που το ΠΝ θα αντιμετωπίσει σύντομα, μια προσέγγιση αγοράς κορβετών είναι η δυνατόν μεγαλύτερη προμήθεια σε αριθμούς. Όχι 4 δηλαδή, αλλά τουλάχιστον 5, δυνητικά και 6 με οψιόν δέσμευσης τιμής. Εδώ το οικονομικό πρωτεύει: ως αρχικό κόστος πρόσκτησης αλλά και ως λειτουργικό, καθώς 5-6 ίδια πλοία στον Στόλο θα καθορίσουν και μεγάλο μέρος του ετήσιου προϋπολογισμού του. Τι μπορεί εδώ να μειώσει περαιτέρω τα έξοδα; Η ανακύκλωση όποιων συστημάτων διασώζονται από τις Kortenaer, όπως το κύριο πυροβόλο, τα Phalanx, οι αντιπλοϊκοί πύραυλοι, και περιφερειακός εξοπλισμός. Επίσης η δυνατή συμβατότητα με υπάρχοντα συστήματα του ΠΝ, π.χ. το CMS. Δεν είναι ότι καλύτερο ως λύση, αλλά προσφέρει το ζητούμενο, πολλά σκάφη.
Β. Ειδικού ρόλου. Είπαμε ότι οι κορβέτες είναι «γενικής χρήσης» αλλά αυτό δεν εμποδίζει να αναλάβουν και πιο ειδικά καθήκοντα. Μια τέτοια λογική π.χ. θα μπορούσε να αναθέσει στο στόλο κορβετών περισσότερο ανθυποβρυχιακή δράση, επιτρέποντας στις FDI-MEKO να προσανατολιστούν κυρίως στη «διαχείριση» των εχθρικών μονάδων επιφανείας. Άρα εδώ η «καλή» κορβέτα πρέπει να έχει πλήρη εξοπλισμό σόναρ, ηλεκτρική πρόωση για χαμηλό ακουστικό ίχνος, πλήρες πακέτο αντιμέτρων και παραπλάνησης τορπιλών. Για να μην το εξειδικεύσουμε τόσο, μπορεί ο ειδικός ρόλος των κορβετών να είναι η συστηματική περιπολία στα ελληνικά και κοντινά διεθνή ύδατα, άρα εδώ χρειάζεται σκάφος με τη μεγαλύτερη δυνατή εμβέλεια και αυτονομία, χαμηλή κατανάλωση κ.ο.κ.
ΑΠΟΨΗ: Gowind HN, οι Γάλλοι προτείνουν την “απόλυτη” ανθυποβρυχιακή κορβέτα για το Ναυτικό μας
Γ. Ομοιοτυπία-συμβατότητα. Είναι η προσέγγιση που έχουμε ξανασυζητήσει στο site μας. Αν οι FDI είναι το μέλλον του ναυτικού, τότε οι κορβέτες συγχρονισμένες μαζί τους σε ενιαίο δίκτυο όπλων θα προσφέρουν πολλαπλασιαστικό πλεονέκτημα. Αλλά εδώ η ομοιοτυπία πρέπει να είναι σοβαρή και όχι μόνο σε σύστημα διαχείρισης μάχης (το βασικό προαπαιτούμενο δηλαδή). Πρέπει να υπάρχει ίδιος εξοπλισμός τηλεπικοινωνιών, ίδια -το δυνατόν- όπλα, συναφή μηχανικά μέρη, ώστε να μειωθεί σημαντικά και η σπατάλη μετεκπαίδευσης-μετάβασης του προσωπικού. Το οποίο, σε τέτοια περίπτωση θα «μαθαίνει» μια κοινή φιλοσοφία μάχης που θα την εξελίσσει.
Δ. Συμπλήρωση των FDI. Ακούγεται λίγο παράξενο, αλλά εφόσον το Ναυτικό μας «στηθεί» γύρω από τις FDI, οπότε θα προχωρήσει κάποια στιγμή την αγορά και της 4ης (που έχουμε ήδη οψιόν), ιδανικά και 5ης και 6ης, σε ένα ισχυρό «φρεγατικό» πυρήνα (ας μας επιτραπεί εδώ η αισιοδοξία…), τότε οι κορβέτες μπορεί να κληθούν ακριβώς να στηρίξουν αυτό τον πυρήνα. Που χωλαίνει η FDI; Πιο σωστά που έχει κάνει τους δικούς της συμβιβασμούς; Στην ταχύτητα; Τότε θέλουμε μια γρήγορη κορβέτα να κινείται στην περιφέρεια της εντοπίζοντας στόχους, κάνοντας αναγνώριση. Στην έλλειψη μεσαίου στρώματος αντιαεροπορικής άμυνας; Τότε μια κορβέτα με αρκετό φόρτο βλημάτων μέσου βεληνεκούς, ακόμη και με δύο RAM (όπως π.χ. οι γερμανικές K130) θα μπορεί να σταθεί δίπλα σε μια FDI σε ένα εντυπωσιακό πακέτο αεράμυνας. Κι ας έχει ένα μικρό πυροβόλο και ένα απλό σόναρ εντοπισμού ναρκών ως «αντίτιμο».
Φρεγάτες Belharra: Ξέρουμε τι κερδίσαμε, να δούμε και τι «πληρώσαμε»;
Η πραγματικότητα των επόμενων χρόνων
Για να είμαστε όσο το δυνατόν πιο ρεαλιστές οφείλουμε να πούμε το εξής: Ο ελληνικός στόλος για τα επόμενα αρκετά χρόνια μάλλον θα αποτελείται από τις 3 FDI, τις 3-4-5 κορβέτες και τις 3 αναβαθμισμένες (ελπίζουμε 4) ΜΕΚΟ. Κάπου δηλαδή 10-11 σκάφη, που ίσως συμπληρωθούν με 2 μεταχειρισμένα, πάλι ως λύση ανάγκης. Γιατί δεν προβλέπουμε νέες αγορές φρεγατών; Γιατί έχει προβάλλει πιεστική ανάγκη για νέα υποβρύχια και για πρόγραμμα αντικατάστασης των «αρχαίων» πλέον πυραυλακάτων μας, των διαφόρων κλάσεων La Combattante. Άρα τα όποια νέα κονδύλια εμφανιστούν, που κι αυτά κανείς δεν μπορεί να τα εγγυηθεί, θα καλύψουν πρωτίστως αυτά τα κενά. Έτσι θεωρούμε ιδανικό αν η χώρα μας καταφέρει την 4η παραγγελία φρεγάτας FDI ώστε να συμπληρώσει τον αριθμό τους. Οπότε η παραγγελία κορβετών προβάλλει ως η τελευταία «μεγάλων σκαφών επιφανείας» τουλάχιστον για μια δεκαετία και παραπάνω -παραμερίζοντας και την προοπτική της ευρωκορβέτας- οπότε αυξάνει και η κρισιμότητα της ορθής επιχειρησιακά επιλογής.
Συνοψίζοντας: Η αγορά κορβετών μπορεί να προσφέρει στο Πολεμικό Ναυτικό μια αξιοπρεπή λύση ενίσχυσης της μαχητικής του ικανότητας, εντός περιορισμένου budget. Και αναζητείται το σκάφος που θα «στερεώσει» τη ναυτική μας δομή, ανταποκρινόμενο στις ελληνικές αποστολές και προκλήσεις. Με την πιο πρόσφορη διαδρομή να είναι πρώτα να περιγραφεί ο αναμενόμενος «ρόλος», μετά να εκτιμηθεί το «κόστος» και τέλος να μας απασχολήσει η «διαδικασία απόκτησης».