Όπως έχουμε ήδη γράψει στον ιστότοπό μας (και θα επανέλθουμε), αλλά θα αναλύσουμε προσεχώς και στο τεύχος Αυγούστου της «Πτήσης», η προηγούμενη εβδομάδα, που περιλάμβανε επίσκεψη στα ναυπηγεία της Naval Group στη Λοριάν, ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρουσα, πέραν του γεγονότος της κοπής μετάλλου για την FDI-ΗΝ3, την μελλοντική φρεγάτα “Φορμίων”, που κάνει πλέον πραγματικότητα τρία ελληνικά πλοία υπό κατασκευή.
Η άμεση επαφή με τον τόπο που εξελίσσεται το πρόγραμμα αλλά και οι πολλές ευκαιρίες ενημέρωσης που μας έδωσαν τα στελέχη της γαλλικής εταιρίας, αποδείχθηκε πολύτιμος συνδυασμός για να αποκομίσουμε μια πολύ καλύτερη εικόνα του εγγύς μέλλοντος του ΠΝ.
Από την ενημέρωση δεν θα μπορούσε φυσικά να λείπει το θέμα της 4ης FDI, δηλαδή της προαίρεσης η οποία υπήρχε στο αρχικό συμβόλαιο, που όμως ως γνωστόν έληξε στις 30 Ιουνίου 2023.
Οι Γάλλοι ρωτήθηκαν πιεστικά για το θέμα και η απάντηση στο ζήτημα ήταν ότι αποτελεί θέμα συζήτησης με την ελληνική πλευρά ,αποφεύγοντας φυσικά να δεσμευτούν στο εάν και πόσο υψηλότερο θα είναι το κόστος της. Όπως μάλιστα χαρακτηριστικά αναφέρθηκε «μπορεί να είναι 1% υψηλότερο… μπορεί περισσότερο, αλλά αποτελεί θέμα διαπραγματεύσεων που θα πρέπει να κάνει η Ελλάδα!».
Στην περίπτωση που το Πολεμικό Ναυτικό ενδιαφερθεί τελικά για ένα τέταρτο πλοίο (δεδομένων και των αναφορών του υπουργού Εθνικής Άμυνας σε «3+1 FDI» κατά τις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης στη Βουλή), το σημαντικότερο είναι να ξεκινήσουν άμεσα συνομιλίες, τόσο για το κόστος όσο και το χρονικό ορίζοντα υλοποίησης αυτής της πρόθεσης, προκειμένου να εξασφαλιστεί το σχετικό ναυπηγικό «χρονοπαράθυρο» (time slot).
Να θυμίσουμε ότι ακόμη και η άσκηση της προαίρεσης να είχε γίνει (πριν από τη λήξη της), αυτό δεν θα σήμαινε ότι η 4η FDI-HN θα ακολουθούσε χρονικά το τρίτο πλοίο (δηλαδή τη “Φορμίων”), αλλά πιθανότατα θα τοποθετείτο μετά το ναυπηγικό πρόγραμμα του Γαλλικού Ναυτικού (το οποίο βρίσκεται αυτή τη στιγμή υπό χρονική αναθεώρηση).
Με την επιτάχυνση όπως που έχει επιτύχει η Naval Group στον ρυθμό ναυπηγήσεων, που πλέον -από τους 48 μήνες των πρώτων δυο Belh@rra (της αρχικής γαλλικής και της αντίστοιχης ελληνικής)- έχει πέσει σε 36 μήνες [μέσω της εξαιρετικής απόδοσης της διαδικασίας προκατασκευής τμημάτων των πλοίων και της τεχνολογίας του ιστού αισθητήρων PSIP που μαζί με το κέντρο μάχης κατασκευάζεται, ενεργοποιείται και δοκιμάζεται εκτός πλοίου για να τοποθετηθεί αμέσως μετά την καθέλκυση για δοκιμές], ο χρόνος απόδοσης ενός τέταρτου πλοίο δεν θα ήταν τόσο μεγάλος (τοποθετείται κάπου το 2030).
Η Naval Group επιβεβαίωσε μετ’ επιτάσεως ότι το Marine Nationale θα αποκτήσει πέντε FDI, διαψεύδοντας φήμες που υπήρχαν τελευταία για την περικοπή του προγράμματος και την αντικατάσταση των τριών τελευταίων πλοίων με μικρότερες (και οικονομικότερες) μονάδες. Παρόλα αυτά οι παραγγελίες για τις τρεις επιπλέον μονάδες αναμένουν το αναθεωρημένο χρονοδιάγραμμα χρηματοδότησης.
Η τελευταία είναι απαραίτητη να γίνει εγκαίρως, ώστε να επιτρέψει αντίστοιχα την παραγγελία υλικών, απαρτίων και συγκροτημάτων για τα τρία τελευταία πλοία, ώστε να μην υπάρξει «χάσμα» στην διαδικασία ναυπήγησης.
Η υπογραφή συμβολαίου για μια τέταρτη ελληνική FDI θα επιτρέψει στην Naval Group να προχωρήσει σε αντίστοιχες κινήσεις, περιορίζοντας την όποια τυχόν επιβάρυνση κόστους υπάρξει, λόγω της μη έγκαιρης άσκησης της προαίρεσης.
Στο άλλο θέμα, εάν το Γαλλικό Ναυτικό θα αγοράσει και άλλες FDI πέραν των πέντε, αυτό παραμένει άγνωστο, αλλά θα πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι οι φήμες περί ματαίωσης της ναυπήγησης των τριών τελευταίων γαλλικών Belh@arra ξεκίνησαν από την πρόθεση που ανακοινώθηκε για την ναυπήγηση έξι Gowind. Υπό αυτό το πρίσμα οι πέντε FDI είναι μεν εξασφαλισμένες, αλλά πιθανότατα δεν θα υπάρξει συνέχεια στο πρόγραμμα για το Γαλλικό Ναυτικό.
Από την άλλη η Naval Group, ερωτηθείσα σχετικά, ανέφερε αρχικές επαφές για την πώληση φρεγατών FDI σε άλλες χώρες που αφορούν σε τρία ναυτικά. Τα στελέχη της όμως αρνήθηκαν να επιβεβαιώσουν πιά είναι αυτά, ακόμη και όταν οι Έλληνες δημοσιογράφοι «έριξαν» κάποια ονόματα στο τραπέζι (Αίγυπτος, Ινδία).
Η “μεγάλη” Belh@rra παραμένει αρχικό σχέδιο
Σχετική ερώτηση υπήρξε και για το μέλλον των FDI και ειδικότερα την μετεξέλιξη της σχεδίασης με βάση την παλαιότερη αναφορά σε μια μεγαλύτερη Belh@rra, με την αύξηση του μήκους κατά 9 περίπου μέτρα, που θα ανεβάσει το εκτόπισμα στους 5.000 τόνους, από τους 4.450 που είναι σήμερα.
Να θυμίσουμε ότι το θέμα αυτό υπήρχε από την πρώιμη εποχή του προγράμματος και είχε κυριαρχήσει στην ελληνική επικαιρότητα προ της υπογραφής της σύμβασης για τις 3+1 FDI-HN. Όπως μας είχε αναλυθεί τότε (και επιβεβαιώθηκε και τώρα) ένα τέτοιο εγχείρημα είναι μεν δυνατόν και θα εξυπηρετούσε στόχους, όπως για παράδειγμα την αύξηση του αριθμού των πυραύλων Aster. Ωώστε το πλοίο να εδραιώσει ρόλο αντιαεροπορικής άμυνας περιοχής, που δεν εξαρτάται μόνο από το βεληνεκές αλλά -κυρίως- από τον αριθμό των μεταφερόμενων βλημάτων.
Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι κατά την ενημέρωση που μας έγινε, υπήρξε σχετική ερώτηση προς τα στελέχη της Naval Group, για το εάν δηλαδή έχει υπάρχει λεπτομερής μελέτη μιας «μεγάλης Belh@rra» και η (καταγεγραμμένη) ξεκάθαρη απάντηση ήταν αρνητική.
Αυτό που ειπώθηκε είναι ότι υφίσταται η αρχική μελέτη και για κάθε πρακτικό λόγο τέτοιο πλοίο δεν είναι διαθέσιμο. Τυχόν ενδιαφέρον θα μπορούσε να εκκινήσει ένα πρόγραμμα ανασχεδίασης, αλλά όπως χαρακτηριστικά τονίστηκε δεν υπάρχει τέτοιο ενδιαφέρον στην αγορά σήμερα! Άρα τα όσα γράφονται για μια… «μεγάλη Belh@rra» που είναι άμεσα διαθέση για πώληση αποτελούν μύθο, για να μην πούμε fake news… με ενδεχόμενο δόλο!
Από την άλλη μια τέτοια ανασχεδίαση ενέχει κόστος (και ακόμη υψηλότερο τίμημα για το πλοίο) που πρέπει να το επωμιστεί ο ενδιαφερόμενος πελάτης. Θα ήταν ίσως συμφέρον για ένα πρόγραμμα 3-4 πλοίων, ώστε να διαμοιραστεί σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο αριθμό μοναδων, αλλά είναι εντελώς ασύμφορο για ένα ή δυο πλοία. Συμπερασματικά μια τέταρτη ελληνική FDI-HN, είναι θέμα άμεσης διαπραγμάτευσης και σε κάθε περίπτωση θα αφορά ένα πλοίο ίδιο με τα τρία προηγούμενα.
Το σενάριο τέταρτης FDI-HN «δένει» πλέον για πολλούς με την τυχόν ακύρωση ή χρονική μετάθεση του προγράμματος κορβετών, που έχει «κακοφορμίσει» από πλευράς κόστους και με την κάλυψη των αναγκών μέσω της παραχώρησης 4-6 LCS. Στη συνέχεια, μια πιθανή εξέλιξη θα μπορούσε να είναι η ναυπήγηση, προς το τέλος τεσσάρων φρεγατών με πραγματικές δυνατότητες αντιαεροπορικής άμυνας περιοχής κλάσης Constellation.
