Στις 22 Μαρτίου 2022 έλαβε χώρα η άσκηση BALIKATAN 22, με σκοπό την συνεκπαίδευση των ενόπλων δυνάμεων των Φιλιππίνων με μονάδες των ενόπλων δυνάμεων των Η.Π.Α. Η συγκεκριμένη άσκηση είναι σημαντική καθώς αποτελεί στοιχείο επίδειξης ισχύος στο νευραλγικό τομέα της Νοτιοανατολικής Ασίας και επαναλαμβάνεται σε ετήσια βάση από το 1991.
Πέραν των διαφόρων αντικειμένων εντυπωσιασμού που βρίσκουν βήμα στον ειδικό Τύπο, κυρίως κατά το παρελθόν, όπως η βρώση φιδιού στα πλαίσια της εκπαίδευσης επιβίωσης των στρατιωτών στη ζούγκλα, κατά καιρούς αποκαλύπτονται και σημαντικές πληροφορίες μέσα από την επίσημη φωτογράφηση, χωρίς πολλές τυμπανοκρουσίες. Αυτό που έκανε φέτος εντύπωση είναι η παρουσία του μητρικού σκάφους των Navy Seals, MV Carolyn Chouest, το οποίο ως υποστηρικτικό ειδικών επιχειρήσεων του αμερικανικού Ναυτικού έχει ζώνη ευθύνης την ευρύτερη περιοχή.
Το σκάφος ναυπηγήθηκε το 1994, έχει μήκος 73 μέτρα, εκτόπισμα 1.600 τόνους, ταχύτητα 17 κόμβους και ο κύριος ρόλος του ήταν η υποστήριξη του ωκεανογραφικού-ερευνητικού πυρηνικού υποβρυχίου NR-1 του αμερικανικού πολεμικού ναυτικού μέχρι το 2008 που το υποβρύχιο αποσύρθηκε. Οι πρώτες ενδείξεις για τη μετασκευή του με σκοπό την υποστήριξη διαφορετικού είδους επιχειρήσεων ήρθαν το 2011 όταν εμφανίστηκε με προσθήκες στην υπερκατασκευή και επιπλέον γερανούς ενώ διάφορα container ήταν φορτωμένα.
Τα επόμενα χρόνια οι μετασκευές πήραν πιο συγκεκριμένο χαρακτήρα, ο εκσυγχρονισμός ήταν εκτενέστερος περιλαμβάνοντας σημαντικές αλλαγές στο ιστό με την προσθήκη θόλων επικοινωνιών, ηλεκτρονικού πολέμου και ραντάρ, ενώ στο φορτίο του είχαν προστεθεί σκάφη ειδικών επιχειρήσεων CCA, διάφορα Rhib και jet ski. Ουσιαστικά οι Navy Seals έχουν αποκτήσει μια πλωτή βάση επιχειρήσεων με μεγάλη ευελιξία στη διαμόρφωση των χώρων του και με χαμηλό κόστος, μιας και η αρχική ναυπήγηση δεν κόστισε πάνω από 20 εκατομμύρια δολάρια.
Θα ήταν χρήσιμη μια τέτοια πλατφόρμα στον ελληνικό χώρο; Είναι εφικτή η πρόσκτηση της; Και στα δύο ερωτήματα η απάντηση είναι ναι! Ο ενιαίος ελληνικός χώρος με τις εκτενείς θαλάσσιες εκτάσεις είναι ιδανικό πεδίο δράσης για τις ειδικές δυνάμεις με διευρυμένο πλέον το επιχειρησιακό τους αντικείμενο. Καθώς λίαν συντόμως πέραν των ήδη γνωστών επιχειρήσεων που θα κληθούν να αναλάβουν, θα χρειαστεί να προστατεύουν και ζωτικής σημασίας στρατηγικές ενεργειακές υποδομές όπως υποθαλάσσιοι αγωγοί και καλώδια, πλατφόρμες εξόρυξης ενώ οι επιχειρήσεις συναινετικής ή μη συναινετικής νηοψίας θα αυξηθούν σημαντικά απαιτώντας διαρκή παρουσία στις περιοχές ενδιαφέροντος. Επιπλέον το πιο σημαντικό ζήτημα, αυτό της εξεύρεσης του κατάλληλου πλοίου, έχει λυθεί από την προσφορά των τριών σκαφών γενικής υποστήριξης, από τον μεγάλο ευεργέτη του Πολεμικού μας Ναυτικού, τον εφοπλιστή Παναγιώτη Λασκαρίδη.
Παραδόθηκε στο Ναυτικό το ΠΓΥ “Αίας”, η νέα δωρεά του Πάνου Λασκαρίδη
Έτσι, τα ελληνική πλοία σκάφη Α471 Άτλας Ι, Α472 Ηρακλής και Α473 Αίας έχουν σημαντικά μεγαλύτερες δυνατότητες ως σκάφη σε σχέση με το σκάφος των Navy Seals καθώς έχουν μεγαλύτερο εκτόπισμα, είναι νεότερα σε ηλικία ενώ ο ενιαίος ανοιχτός χώρος φόρτωσης επιτρέπει την τοποθέτηση κάθε τύπου σκάφους που χρησιμοποιούν οι ελληνικές ειδικές δυνάμεις πλην ίσως των MkV. Αυτά όμως μπορούν να ανεφοδιαστούν εν πλω και βέβαια να προσδεθούν στα πλοία υποστήριξης. Επιπλέον από το ανοιχτό κατάστρωμα μπορεί να γίνει χρήση UAV ενώ ελικόπτερα σε αιώρηση μπορούν να αφήσουν εφόδια, να παραλάβουν ή να αφήσουν ομάδες ειδικών επιχειρήσεων, τραυματίες, διασωθέντες κ.τ.λ.
Χαμηλού κόστους προσθήκες στον ηλεκτρονικό εξοπλισμό θα μπορούσαν να απογειώσουν τις δυνατότητες των πλοίων και να το καταστήσουν μια πραγματική μονάδα διοίκησης και ελέγχου. Ενδεικτικά εταιρίες όπως η IDE (Intracom Defense), η SCYTALYS, η THEON, η MILTECH και άλλες, έχουν σημαντική εμπειρία σε αντίστοιχα προγράμματα, ενώ ο εμπλουτισμός του οπλισμού μπορεί να προέλθει τόσο από συστήματα που έχουν αποσυρθεί ή επίκειται να αποσυρθούν, όσο και από νέες προσθήκες, όπως πύραυλοι Spike και RWS (Remote Weapon Station) πύργοι πυροβόλων.
ΑΓΗΝΩΡ: Η πολύ ενδιαφέρουσα ελληνική πρόταση για σκάφος ειδικών επιχειρήσεων
Ας μην ξεχνάμε ότι η συνεργασία μονάδων του ΠΝ όπως οι κανονιοφόροι με μονάδες ειδικών δυνάμεων είναι πολυετής κι επιτυχημένη. Η επιχειρησιακή αναβάθμιση των ειδικών δυνάμεων θα είναι ραγδαία, ενώ και σε επίπεδο ΝΑΤΟ ένα τέτοιο σκάφος θα αποτελεί μια πολύτιμη μονάδα καθώς θα βοηθήσει στην καλύτερη επιτήρηση της περιοχής με παράλληλη ιδιότητα τη διάσωση υποβρυχίων, μιας και προβλέπεται εξαρχής στη σχεδίαση των πλοίων αυτή η δυνατότητα.
Οι ανάγκες αυξημένης επιτήρησης του ζωτικού ενιαίου ελληνικού χώρου, αλλά και οι επιχειρησιακές προεκτάσεις για άμεση επέμβαση όπου ζητηθεί, απαιτούν έξυπνες λύσεις χωρίς απαραίτητα να κοστίζουν πολύ. Ενώ θα ανακουφιστούν πολύτιμες μονάδες κρούσης του ΠΝ από ένα ιδιαίτερο έργο. Είναι ίσως από τις λίγες φορές που η λύση σε τέτοιου είδους ζητήματα είναι πραγματικά εδώ, υπάρχει και περιμένει να την αξιοποιήσουμε.
