Για την Ουκρανία, η Αεροπορία Στρατού είναι η πρώτη γραμμή άμυνας σε ενδεχόμενη ρωσική επίθεση από την θάλασσα και οι τακτικές ασκήσεις ετοιμότητας που διεξάγουν καταδεικνύουν την βαρύτητα του ρόλου που έχουν επωμισθεί τα πληρώματα των ουκρανικών ελικοπτέρων. Για μια ακόμη φορά σε διάστημα ενός μηνός, εξοπλισμένα Mi-8 και επιθετικά Mi-24 πραγματοποίησαν ασκήσεις με έμφαση στις αντιαποβατικές επιχειρήσεις, πετώντας χαμηλά πάνω από παραλίες της Αζοφικής Θάλασσας γεμάτες λουόμενους…
Με την υποστήριξη επιθετικών αεροσκαφών Su-25 της Αεροπορίας, τα ελικόπτερα ασκήθηκαν στην ταχεία ανάπτυξη σε περιοχή όπου σύμφωνα με το σενάριο ο αντίπαλος πραγματοποιούσε απόβαση, «προσβάλλοντας» με την βοήθεια προκεχωρημένων παρατηρητών στόχους σε ξηρά και θάλασσα, ανέφερε σχετική ανακοίνωση των ενόπλων δυνάμεων της χώρας. Οι τακτικές ασκήσεις για την βελτίωση των ικανοτήτων του προσωπικού είναι ο μόνος τρόπος για την αντιμετώπιση της ρωσικής απειλής στην Θάλασσα Αζόφ και το αεροπορικό όπλο το μόνο προς το παρόν διαθέσιμο μέσον προσβολής ρωσικών πολεμικών πλοίων, επισημαίνουν Ουκρανοί αξιωματούχοι.
Το ουκρανικό Ναυτικό δεν διαθέτει παράκτια πυραυλικά συστήματα κατά πλοίων επιφανείας, καθιστώντας την Αεροπορία ως την μόνη επιλογή που έχει η κυβέρνηση του Κιέβου σε περίπτωση που οι σχέσεις με την Μόσχα γίνουν ακόμη χειρότερες. Και κανείς δεν αποκλείει αυτό το ενδεχόμενο.
Οι ασκήσεις για την άμυνα της ουκρανικής ακτογραμμής στην Αζοφική Θάλασσα έχουν πυκνώσει το τελευταίο διάστημα καθώς οι ήδη κακές σχέσεις των δύο χωρών χαρακτηρίζονται από ένα ιδιότυπο ψυχροπολεμικό καθεστώς στην περιοχή. Ιδιότυπο διότι αν και επισήμως δεν έχει κηρυχθεί πόλεμος, οι αψιμαχίες με απώλειες μεταξύ ουκρανικών δυνάμεων και των υποστηριζόμενων από την Μόσχα αυτονομιστών στο Ντάνμπας εξακολουθούν να υφίστανται, το ίδιο και ο ρωσικός υβριδικός πόλεμος.
Θάλασσα Αζόφ, στρατηγικής σημασίας και… τρικυμιώδης
Η Αζοφική Θάλασσα –το βόρειο τμήμα της Μαύρης Θάλασσας που ενώνεται μέσω του πορθμού του Κερτς συνορεύοντας από βορρά με την Ουκρανία, ανατολικά με την Ρωσία και δυτικά με την Χερσόνησο της Κριμαίας– θυμίζει σήμερα ότι ήταν η διαιρεμένη Γερμανία στον Ψυχρό Πόλεμο: μια περιοχή που μπορεί να «πάρει φωτιά» ανά πάσα στιγμή. Η ρωσική ναυτική παρουσία είναι έντονη και… αισθητή, κρατώντας τους Ουκρανούς σε διαρκή ετοιμότητα δια παν ενδεχόμενον ενώ τα διάφορα κατά καιρούς επεισόδια με εμπορικά ή αλιευτικά σκάφη συντηρούν την ένταση. Το να κρατάς τον αντίπαλο σε ένταση όμως μπορεί να θεωρηθεί μέρος ενός υβριδικού πολέμου και σε αυτόν ο ισχυρός γείτονας της Ουκρανίας φαίνεται να διαπρέπει.
Η κρίση στην ανατολική Ουκρανία έχει επεκταθεί και στην κλειστή αυτή θάλασσα όπου μετά την προσάρτηση της Κριμαίας το Κίεβο εξακολουθεί να έχει υπό τον έλεγχό του ακτογραμμή μήκους 300 χιλιομέτρων –κάτι που εξηγεί την στρατηγική σημασία της Αζοφικής για την ανεξάρτητη Ουκρανία. Και δεν είναι λίγοι όσοι εκτιμούν ότι αυτό μπορεί να είναι το επόμενο σημείο ανάφλεξης στην τετραετή αντιπαράθεση της Ουκρανίας με την Ρωσία, εάν η Μόσχα το θελήσει.
Το Κίεβο υποστηρίζει ότι για την κρίση στην περιοχή ευθύνεται η Ρωσία η οποία έχει αποκλείσει τα ουκρανικά λιμάνια στην Αζοφική Θάλασσα για τέταρτο μήνα. Ουκρανός υφυπουργός μάλιστα δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο χρήσης βίας ως ένα από τα πιθανά σενάρια για να απεγκλωβισθεί η ουκρανική ναυσιπλοΐα στην περιοχή. Από την πλευρά του, το ουκρανικό Ναυτικό δηλώνει πως εκπονούνται σχέδια για την αντιμετώπιση της «ρωσικής επιθετικότητας» στο πλαίσιο της στρατηγικής του ανάπτυξης μέχρι το 2035.
Αλέξανδρος Θεολόγου