Οι εξελίξεις γύρω από το πρόγραμμα των φρεγατών είναι πραγματικά καταιγιστικές. Το ΠΝ αξιολογεί συνεχώς τις προτάσεις που φτάνουν, και υπάρχουν συνεχώς αλλαγές στις λίστες που έχουν δημιουργηθεί. Το ενδιαφέρον είναι πως τελικά έχει κατατεθεί και 2η πρόταση από τις ΗΠΑ, από το ναυπηγικό γραφείο Cibbs&Cox (ίσως υποτιμητικός ό όρος “γραφείο”, καθώς πρόκειται για μια από τις κορυφαίες μελετητικές εταιρείες παγκοσμίως, με εξαιρετική εμπειρία στις σχεδιάσεις πολεμικών πλοίων). Έτσι, αυτή τη στιγμή στο ΠΝ υπάρχουν “πάνω στο τραπέζι” προτάσεις σίγουρα δεν μπορούμε να τις “ξεπεράσουμε” έτσι εύκολα.
Έχουμε γράψει πολλές φορές, πως τα πράγματα θα ήταν πολύ πιο εύκολα αν για παράδειγμα το ΠΝ είχε να ξοδέψει 10 με 12 δις ευρώ. Τότε, θα ήταν πιθανότατα πολύ πιο εύκολη η λύση της εξίσωσης. Ποια είναι η εξίσωση; προφανώς δεν είναι η αγορά ενός νέου πλοίου, μιας νέας φρεγάτας, αλλά η αντικατάσταση ουσιαστικά του κορμού στο στόλου επιφανείας του ΠΝ. Πρέπει να αντικατασταθούν 10 φρεγάτες (9 υπηρετούν, οι Kortenaer, και μια 10η, η ΜΠΟΥΜΠΟΥΛΙΝΑ που αποσύρθηκε χωρίς αντικαταστάτη), και να εκσυγχρονιστούν άλλες 4.
Την ίδια στιγμή, θα πρέπει μέρος των χρημάτων να πέσει πάλι στην ελληνική οικονομία, με την κατασκευή των πλοίων στην Ελλάδα, αν είναι δυνατόν, ενώ θα πρέπει οι υποψήφιοι πωλητές, σε συνεργασία με τα ναυτικά των χωρών τους, να προσφέρουν ΚΑΙ Ενδιάμεση Λύση. Δηλαδή, για να γίνει κατανοητό, θέλουμε 4 νέες φρεγάτες. Θέλουμε 4 νέες φρεγάτες, 4 εκσυγχρονισμένες ΜΕΚΟ200ΗΝ, Ενδιάμεση Λύση τουλάχιστον δυο πλοίων, κατασκευή των πλοίων στην Ελλάδα, και να περισσέψουν και χρήματα! Αν το καταφέρει αυτό το ΠΝ, τότε η επόμενη κίνησή του πρέπει να είναι η κατάθεση πατέντας για τον Τετραγωνισμό του Κύκλου.
Βλέπουμε τους αγαπητούς μας φίλους και αναγνώστες να υποστηρίζουν το ένα ή το άλλο πλοίο, βάζοντας στο τραπέζι και τη γεωπολιτική διάσταση. Καλά κάνουν και τη βάζουν, καθώς η Ελλάδα δεν μπορεί για παράδειγμα να πάρει πλοία από την Κίνα ή τη Ρωσία. Αλλά μπορεί άνετα να πάρει από μια οποιαδήποτε χώρα που είναι στο ΝΑΤΟ ή έχει άριστες σχέσεις με το ΝΑΤΟ. Ας δούμε λοιπόν, τις προτάσεις ανα χώρα κι όχι ανά πλοίο. Μόνο στις ΗΠΑ θα κάνουμε διπλή αναφορά, ελέω της πρότασης της G&C.
ΕΚΤΑΚΤΟ: Η Γαλλία προτείνει FDI HN με 32 πυραύλους Aster, αυτή είναι η συνολική πρόταση!
Γαλλία
Οι Γάλλοι είναι οι πρώτοι που “έκλεισαν” το φάκελό τους, με την προσφορά των δυο φρεγατών παράλληλα με τη “αναθεώρηση” του οπλισμών των FDI. Καταρχάς, υπήρξε μια “στροφή” προς άλλη ονομασία, έτσι το “Belh@rra” ξεχάστηκε, και πάμε στην αρχική ονομασία, FDI. Ο λόγος είναι πως προφανώς οι Γάλλοι, σε μια προσπάθεια μείωσης του κόστους, θα χρησιμοποιήσουν σαν βάση τη δική τους έκδοση, FDI, κι όχι την Belh@rra Hellenique, μια εκπληκτικά οπλισμένη, αλλά πανάκριβη ελληνική “εκδοχή” του πλοίου.
Το πρόβλημα είναι η Ενδιάμεση Λύση. Τα δυο πλοία που μας προσφέρονται, έχουν ελάχιστα χρόνια ζωής ακόμη, είναι υποεξοπλισμένα, ενώ οι απαιτήσεις σε πλήρωμα συγκρίνονται με αυτές ενός ΑΒ (σχεδόν). Θα προτείναμε να διαβάσετε το πολύ αναλυτικό άρθρο στην ΠΤΗΣΗ Μαίου, όπου και τα δυο πλοία παρουσιάζονται. Το τεύχος είναι διαθέσιμο ηλεκτρονικά, εδώ. Αξίζει τον κόπο, για όσους ενδιαφέρονται, καθώς δαπανήσαμε αρκετές ώρες προκειμένου να αξιολογήσουμε τις υπερτριαντάχρονες γαλλικές προτάσεις.
Πάμε στον εκσυγχρονισμό των ΜΕΚΟ200ΗΝ. Τα πράγματα εδώ είναι καλύτερα, καθώς η Naval Group έχει εξασφαλίσει τη συνεργασία της Thales. Η τελευταία, με το TACTICOS και τα εξαιρετικά ραντάρ της, μπορεί σίγουρα να προσφέρει έναν πολύ καλό εκσυγχρονισμό, που όμως δεν θα έχει καμία σχέση με τις FDI HN. Έτσι, το ΠΝ, τα επόμενα 20 χρόνια θα έχει μοιρασμένα τα βασικά του πολεμικά πλοία.
Σε ότι αφορά τις ίδιες τις FDI HN, οι Γάλλοι προσέφεραν την χωρίς κόστος πιστοποίησης (μάλλον) τοποθέτηση δυο επιπλέον εκτοξευτών Sylver A50. Έτσι η FDI HN μπορεί να φέρει 32 πυραύλους ASTER 15/30, αλλά μάλλον όχι κάποιον εκ των CAMM/CAMM-ER. Στην καλλιτεχνική απεικόνιση διακρίνεται ένα σύστημα RAM των 21 πυραύλων, αλλά η απουσία αναφοράς σε σύστημα EW, σημαίνει πως το πλοίο δεν προσφέρεται με σύστημα παρεμβολών (προσοχή, προσφέρεται με ESM, Electronic Support Measures, όχι όμως ECM). Τυχόν τοποθέτηση σχετικού συστήματος απαιτεί πιστοποίηση για παράλληλη χρήση με το SeaFire, πράγμα ούτε εύκολο, και σίγουρα όχι φθηνό.
Αποκάλυψη τώρα: Φρεγάτα SIGMA 11515 Hellenic Navy, η ολλανδική πρόταση στο ΠΝ!
Ολλανδία
Οι Ολλανδοί δείχνουν να ανεβάζουν “στροφές”, και δείχνουν ξεκάθαρα πως το θέλουν αυτό το συμβόλαιο από την Ελλάδα. Το ΠΝ θεωρείται prime Ναυτικό (ας μας συγχωρεθεί η έκφραση), και τυχόν επιλογή του πλοίου από την Ελλάδα, της σχεδιάσης SIGMA, θα κάνει το πλοίο ακόμη περισσότερο επτυχημένα σε μελλοντική συμμετοχή τους σε διαγωνισμό άλλων ναυτικών. Η αλήθεια είναι πως η SIGMA είναι ένα πλοίο σχεδόν κομμένο και ραμμένο στα μέτρα του ΠΝ, καθώς οι Ολλανδοί επέλεξαν ένα χαμηλού κόστους “σκαρί”, το εξόπλισαν με ότι καλύτερο υπάρχει, και το προσφέρουν σε ανταγωνιστική τιμή στην Ελλάδα.
Η Ενδιάμεση Λύση της Ολλανδίας είναι μέχρι σήμερα η καλύτερη δυνατή. Προσφέρουν τις δυο ολλανδικές φρεγάτες κλάσης Μ, ενώ έχουν μάλλον καταφέρει να συμφωνήσουν με τους Βέλγους, για την παραχώρηση εκ μέρους τους και των δικών τους 2 Μ. Αυτό σημαίνει σε βάθος λίγων ετών, 4 φρεγάτες κλάσης Μ, που μάλιστα θα ενσωματωθούν πολύ άνετα στο ΠΝ (κοινά συστήματα με ΜΕΚΟ 200ΗΝ).
Επίσης, ο Εκσυγχρονισμός των ΜΕΚΟ200ΗΝ θα αποδώσει 4 πλοία με πολλά κοινά συστήματα με τις SIGMA 11515HN, ενώ, χάρη στο TACTICOS, το ΠΝ θα έχει πλέον κοινό CMS σε όλα σχεδόν τα σύγχρονα πλοία του (και στις υπηρετούντες Kortenaer, αλλά και τις Super Vita). Οι Ολλανδοί έχουν ΚΑΙ άλλα πλοία προς πώληση, όπως κάποια ναρκοθηρικά κλάσης Alkmaar, ενώ δεν αποκλείεται να διαθέσουν κι άλλο υλικό προς την Ελλάδα.
Τώρα, σε ότι αφορά τις φρεγάτες, οι Ολλανδοί έχουν ένα ισορροπημένο σχέδιο, που μπορεί να πάρει μέχρι και 32 κελιά, συνδυασμό NS110/APAR2, ηλεκτρική πρόωση, STRALES, RAM κοκ. Ταυτόχρονα έχουν έρθει με συγκεκριμένες προτάσεις για τα ναυπηγεία, συνεπώς δύσκολα μπορεί να ξεπεραστεί αυτή η πρόταση από τον ανταγωνισμό. Το μόνο που θα μπορούσαμε βρούμε σαν μειονέκτημα, αν μπορεί κάποιος να το πει μειονέκτημα, είναι πως η ίδια η Ολλανδία δεν προτιμά τις 11515ΗΝ, αλλά προτιμά να αναπτύξει από την αρχή την ASWF για αντικατάσταση των φρεγατών Μ.
Γερμανία
Η στάση των Γερμανών είναι αναμφίβολα “περίεργη”. Γνωρίζουμε πως έχουν καταθέσει σαν πρόταση την ΜΕΚΟ Α200, μια πολύ γνωστή σχεδίαση με αρκετές εξαγωγικές επιτυχίες, αλλά και την ΜΕΚΟ Α300, μια τελείως άγνωστη σχεδίαση, με “απόρρητα” χαρακτηριστικά.
Επίσης, οι Γερμανοί αρχικά προσέφεραν μια “περίεργη” Ενδιάμεση Λύση, δυο υποβρύχια 214ΗΝ, προσπαθώντας να δελεάσουν το ΠΝ με ένα πλοίο που θέλει πάρα πολύ. Το θέμα είναι πως το γερμανικό ναυτικό έχει πλήθος πλοίων που θα μπορούσαν να μας προσφερθούν, αλλά δεν έχει φτάσει ακόμη καμία επίσημη πρόταση. Προκαλεί μεγάλο προβληματισμό η αργή κίνηση των Γερμανών, που δεν ξέρουμε αν τελικά θα έρθουν την τελευταία στιγμή, τινάζοντας “την μπάνκα στον αέρα”, ή θα αφήσουν τον διαγωνισμό να καταλήξει κάπου αλλού.
Οι Γερμανοί είναι αυτοί που προσφέρουν “μαμίσια” λύση στον Εκσυγχρονισμό των ΜΕΚΟ200ΗΝ (συγχωρέστε μας για την αυτοκινητιστική έκφραση, οι παλιοί μας φίλοι καταλαβαίνουν) καθώς έχουν τα απολύτως ακριβή σχέδια της ΜΕΚΟ200ΗΝ. Φυσικά και προσφέρουν TACTICOS, και άλλα συστήματα κοινά με τις ΜΕΚΟ Α200 ή Α300, συνεπώς επιτυγχάνεται η πολυπόθητη ομοιοτυπία.
Οι ΜΕΚΟ Α200 είναι ένα αρκετά εμπορικό σχέδιο, με ικανές πωλήσεις, αλλά χωρίς να έχει πωληθεί σε κάποιο “μεγάλο” ναυτικό. Η προσπάθεια των Γερμανών να “χωθούν” στο διαγωνισμό FFGX με αυτό το πλοίο στέφτηκε με … αποτυχία, συνεπώς δεν μας κάνει εντύπωση η νέα προσπάθεια στο ΠΝ με την άγνωστη σε όλους Α300. Ότι και να πούμε για το εν λόγω πλοίο, θα είναι ψέμματα, οι μόνοι που γνωρίζουν είναι οι Επιτελείς του ΠΝ (και οι Γερμανοί της TKMS).
ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ: Παρουσίαση της ισπανικής φρεγάτας F110 της Navantia που έχει προταθεί στο ΠΝ
Ισπανία
Η περίπτωση της ισπανικής πρότασης είναι αυτό που λέμε “από αλλού το περιμέναμε κι από αλλού το είδαμε”. Οι Ισπανοί παίζουν “επιθετικά”, και φαίνεται πως δεν σκοπεύουν να τα παρατήσουν έτσι εύκολα. Έχουν ένα εξαιρετικό πλοίο, σχεδόν 7000 τόνων, κορυφαίο ραντάρ (SPY-7), δοκιμασμένες λύσεις, προηγμένη τεχνολογία (ίσως ανώτερη των Belh@rra και MMSC), και μεγάλη εμπειρία στην κατασκευή πλοίων του τύπου.
ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ: Φρεγάτα Navantia A3000, η ισπανική “Ενδιάμεση Λύση” για το ΠΝ, αν επιλέξουμε τις F110
Η Ενδιάμεση Λύση μπορεί να είναι είτε ALFA 3000, με δυνατότητα παράδοσης σε 24 μήνες (!), ενώ δεν αποκλείεται να έχουμε και εκπλήξεις σε συνεργασία με το Ισπανικό ναυτικό. Μπορούμε να καταλάβουμε όλοι τι θα σημαίνει η παραχώρηση, έστω και με τίμημα, μια ή περισσότερων F100, αλλά μάλλον δεν θα έχει αξία η πιθανή προσφορά αναβαθμισμένων Santa Maria.
Η πρόταση για Εκσυγχρονισμό των ΜΕΚΟ200ΗΝ βασίζεται στις ALFA 3000, και ουσιαστικά τις φέρνει σε αρκετά προηγμένο επίπεδο, αλλά φυσικά όχι σε ομοιιτυπία ικανή με τις F110. Στο τεύχος που κυκλοφορεί της ΠΤΗΣΗΣ, υπάρχει μια πολύ αναλυτική συνέντευξη από τη Navantia, την οποία αξίζει να αναλύσετε!
Μεγάλη Βρετανία
Η Iver Huitfeld aka Type 31 aka Arrowhead 140 είναι το αγαπημένο μας πλοίο εδώ και χρόνια. Κατασκευασμένο με εμπορικές μεθόδους αλλά στρατιωτικά πρότυπα, καταφέρνει να έχει πολύ χαμηλό κόστος και χρηστικότητα πολυεργαλείου. Οι Βρετανοί ήρθαν δυνατά, δεν παίζουν με το τι προσφέρουν, και έχουν την πλήρη στήριξη της κυβέρνησής τους.
Έτσι, για Ενδιάμεση Λύση προσφέρονται οι Type 23, που μάλιστα έχουν εκσυγχρονιστεί για τις ανάγκες του Royal Navy. Η Type 23 είναι η αμέσως πιο ενδιαφέρουσα ενδιάμεση λύση μετά τις ολλανδικές Κλάσης Μ, αν και σχετικά “μακρυά” από τις σημερινές φρεγάτες του ΠΝ. Η ηλεκτρική τους πρόωση θα τις κάνει εξαιρετικές στο κυνήγι υποβρυχίων, ενώ το ΠΝ μπορεί να αντλήσει περισσότερα πλοία από το απόθεμα των Βρετανών.
Ο εκσυγχρονισμός των ΜΕΚΟ200ΗΝ θα γίνει στα πρότυπα των ΑΗ140, συνεπώς οι Βρετανοί έχουν πολλά να πουν στο ΠΝ, καθώς η πρότασή τους είναι καλά δομημένη μεν, και χαμηλού κόστους δε. Μάλλον οι Βρετανοί δεν μπορούν να προσφέρουν διακρατική συμφωνία, αλλά αυτό δεν είναι κάτι που το εξετάζει το σημερινό μας το άρθρο.
Ιταλία
Η ιταλική πρόταση βασίζεται σε ένα πλοίο που μάλλον ταιριάζει γάντι στο ΠΝ, την FREMM-IT/Bergamini Class. Δυστυχώς από όσο γνωρίζουμε, δεν υπάρχει επιστροφή με βελτίωση ή εξειδίκευση έστω της πρότασης, και δεν ξέρουμε αν οι Ιταλοί θα έρθουν τελικά. Βλέπουμε δυο λόγους να μην το κάνουν, και ελπίζουμε να διαψευστούμε.
Καταρχάς, η Ενδιάμεση Λύση των Ιταλών μιλά για τις φρεγάτες Maestrale, ίδιας ηλικίας με τις Kortenaer (ή λίγο νεότερες). Οι ιταλικές φρεγάτες δεν έχουν τίποτα να προσφέρουν σε ένα ΠΝ σαν το ελληνικό, παρά μόνο πολλά προβλήματα. Η διάθεση ιταλικών FREMM που υπηρετούν ήδη, κρίνεται σαν ουτοπική, καθώς ήδη οι Ιταλοί “έχασαν” δυο πλοία που διατέθηκαν στην Αίγυπτο.
Κατά δεύτερο, η Fincantieri συμμετέχει, και μάλιστα με μεγάλο ποσοστό, στην αμερικανική πρόταση για τις MMSC, συνεπώς θα ήταν ανταγωνίστρια του εαυτού της, αλλά και της Lockheed Martin! Συνεπώς, θα μας προκαλούσε μεγάλη εντύπωση αν η ιταλική πλευρά, προσπαθούσε να μπει και με δεύτερη πρόταση στον ελληνικό διαγωνισμό! Θα δούμε όμως, γιατί εκεί που περιμέναμε δυο ανταγωνιστές στο ΠΝ (Naval Group και Lockheed Martin), έχουν συνωστιστεί τόσοι για τις φρεγάτες, όσοι και οι μνηστήρες στην Πηνελόπη…
ΣΥΖΗΤΗΣΗ: Γιατί το ΠΝ επέλεξε τις MMSC; Aπαντάμε 12+1 ερωτήσεις για τις LCS/MMSC…
ΗΠΑ-Lockheed Martin με MMSC
H MMSC έχει αρχίσει να εμφανίζεται σε εταιρικό ιστότοπο σαν HF2, σε μια προσπάθεια της εταιρείας να δείξει πως η ελληνική έκδοση aka MMSC HN θα είναι καλύτερα εξ/οπλισμένη από την σαουδαραβική. Η αλήθεια είναι πως το ΠΝ έστειλε τελικά ένα Letter of Request για 4 πλοία, μαζί με αίτηση για αντιτορπιλικά Arleigh Burke σαν Ενδιάμεση Λύση και φυσικά Εκσυγχρονισμό των ΜΕΚΟ200ΗΝ.
Η LoR δεν έχει απαντηθεί με Letter of Acceptance, συνεπώς δεν γνωρίζουμε την τελική διαμόρφωση του πλοίου. Δηλαδή, αν θα έχει CAPTAS-4 στη θέση του -2, αν θα έχει 11 ή 14 cells, πυραύλους κοκ είναι κάτι που θα έρθει από τις ΗΠΑ, με υπογραφή του USN. Αντίστοιχα, το ποια θα είναι η Ενδιάμεση Λύση δεν γνωρίζουμε, καθώς διαθέσιμα πλοία αυτή τη στιγμή που μιλάμε δεν υπάρχουν, και οι απο καιρό αποσυρμένες O.H.Perry δεν αξίζουν ούτε καν απάντηση από πλευράς ΠΝ.
Το σενάριο που διακινείται για LCS σαν Ενδιάμεση Λύση το θεωρούμε πολύ δύσκολο ως απίθανο, καθώς δεν είναι εφικτό το USN να αποχωριστεί πλοία με ηλικία μικρότερη των 10 ετών (LCS-5 και μετά είναι πολύ καινούργια πλοία). Μια παραχώρηση καταδρομικών Ticonderoga θα ήταν μια σαφής αλλαγή στην ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή, συνεπώς θα απαιτούσε εγκρίσεις σε πολύ υψηλό επίπεδο. Έτσι, δεν μπορούμε να πούμε περισσότερα για την αμερικανική λύση, πριν δούμε την τελική απάντηση στη LoR. Μέχρι τότε, έτσι όπως το βλέπουμε εμείς, οι ΗΠΑ έχουν χάσει όλα τα “δυνατά” τους χαρτιά, και κρατάνε μόνο τη δυνατότητα Διακρατικής Συμφωνίας.
ΗΠΑ-Gibbs&Cox, mini Arleigh Burke
Για την πρόταση αυτή δεν μπορούμε να γράψουμε εδώ πάρα πολλά, καθώς η πρόταση έχει αναλυτική παρουσίαση 4 σελίδων στο τεύχος Μαϊου. Σας προτείνουμε να το πάρετε, καθώς θα βρείτε πολύ περισσότερα από την πρόταση της G&C. Βέβαια, θα πρέπει να πούμε πως η πρόταση δεν φαίνεται να έχει τη στήριξη των ΗΠΑ, όχι για άλλο λόγο, αλλά γιατί μάλλον δεν έχουν προλάβει να ολοκληρωθούν οι απαραίτητες διαδικασίες.
Συνεπώς, ότι και να πούμε για Ενδιάμεση Λύση θα ήταν επίσης χωρίς βάση. Επίσης, από τη στιγμή που το πλοίο δεν υπηρετεί με το USN, δύσκολα θα μπορούσε να έρθει σαν Διακρατική Συμφωνία. Ακόμη κι αν γίνει, απαιτεί την αποστολή LoR, που δεν έχουμε δει κάτι τέτοιο μέχρι τη στιγμή που γράφονταν αυτές οι γραμμές.
Ωραία όλα αυτά, που βρισκόμαστε;
Το ΠΝ αξιολογεί συνεχώς τις εναλλακτικές προτάσεις. Τίποτα δεν έχει “κλείσει”, και μάλιστα τα μεγάλα “φαβορί” δεν είναι τόσο φαβορί. Έτσι, οι Γάλλοι παραμένουν οι πιο ακριβοί, με μέτριο πλοίο (έλλειψη ECM και ίσως CIWS), ενώ η Ενδιάμεση Λύση τους είναι δυστυχώς απαράδεκτη. Οι Αμερικανοί, με τις MMSC, που είχαν (και έχουν) το πλεονέκτημα των FMS, έχουν ένα αξιοπρεπές μεν πλοίο, σε λογική τιμή, αλλά έχουν αποτύχει στο θέμα της Ενδιάμεσης Λύσης. Τα περί “άχρηστων πλοίων” τα αφήνουμε στην άκρη, δεν συμφωνούμε και το έχουμε γράψει. Έτσι, Αμερικανοί και Γάλλοι, από επικεφαλείς της προσπάθειας, προσπαθούν να αντιδράσουν.
Οι Γερμανοί, οι “μόνιμοι νικητές” των διαδικασιών του ΠΝ, φαίνεται να μην μπορούν να συνδυαστούν με την κυβέρνησή τους, και να πάρουν το συμβόλαιο “χαλαρά”. Οι Ιταλοί, μπορούν να κάνουν τη διαφορά, με τις Bergamini, αλλά έχουν έλλειψη Ενδιάμεσης Λύσης, ενώ ήδη συμμετέχουν και στην πρόταση της Lockheed Martin. Οι Αμερικανοί με το mini Arleigh Burke, έχουν βέβαια με εξαιρετική πρόταση, αλλά τελειώς στα “χαρτιά”, μάλλον εκτός διαδικασιών FMS, και αναμφίβολα χωρίς Ενδιάμεση Λύση.
Σε καλύτερη κατάσταση είναι η ισπανική πρόταση, αν φυσικά έρθει μαζί με μια καλή Ενδιάμεση Λύση, δηλαδή μια ή δυο φρεγάτες F100 (το θεωρούμε όμως από πολύ δύσκολο ως αδύνατο). Έτσι, φαίνεται να προχωρούν καλύτερα η ολλανδική SIGMA και η βρετανική Arrowhead 140. Και οι δυο προτάσεις είναι ολοκληρωμένες, έχουν Ενδιάμεση Λύση, έχουν πολύ καλή τιμή, απόλυτη συμβατότητα με τον Εκσυγχρονισμό των ΜΕΚΟ200ΗΝ, λύσεις για τα Ναυπηγεία, το μόνο πρόβλημα είναι η έλλειψη Διακρατικής Συμφωνίας. Οι Βρετανοί μάλιστα έχουν ένα πλοίο που θα υπηρετήσει με το Royal Navy για τα επόμενα 30 χρόνια.
Όλα τα παραπάνω, δεν είναι παρά μια φωτογραφία της στιγμής. Οι ΗΠΑ αναμένεται να απαντήσουν στη LoR, και εκεί περιμένουμε να αλλάξει και η διαμόρφωση της MMSC-HN, αλλά και η Ενδιάμεση Λύση. Το τι θα προσφέρει το USN σαν Ενδιάμεση Λύση είναι μέχρι στιγμής άγνωστο, και δεν μπορεί να μας καλύψει μια σειρά πλοίων χρήσιμων μεν, αλλά όχι πρώτης γραμμής δε. Έτσι δεν σωνόμαστε ούτε με O.H.Perry, ούτε με LHD, LPD και πάει λέγοντας. Αν οι Αμερικανοί δώσουν Arleigh Burke ή, ακόμη καλύτερα κατά την άποψή μας, Ticonderoga, όλα μπορούν να αλλάξουν.
Οι Γάλλοι μάλλον δεν μπορούν να αλλάξουν την Ενδιάμεση Λύση, αλλά μπορούν οι Γερμανοί. Επίσης, δεν μπορούν ούτε οι Ιταλοί να κάνουν πολλά, εκτός κι αν αποφασίσουν να παίξουν δυνατά. Μέχρι τότε, οι Ολλανδοί μαζί με τους Βρετανούς προηγούνται, ενώ οι Ισπανοί αναμένεται να μην τα παρατήσουν, και τους συγχαίρουμε γιαυτό.