Ελληνικός στόλος από την Ύδρα, τις Σπέτσες και τα Ψαρά υπό τους Ανδρέα Μιαούλη και Νικολή Αποστόλη αιφνιδιάζει τον τουρκικό στόλο το πρωΐ της 20ής Φεβρουαρίου 1822 (Παλιό Ιουλιανό Ημερολόγιο) στον κόλπο των Πατρών. Η πόλη πολιορκείτο από τους Έλληνες επαναστάτες και τα τουρκικά πλοία είχαν καταφτάσει ακριβώς για να σπάσουν τον αποκλεισμό και να ανεφοδιάσουν τους πολιορκημένους.
Ο μικτός τουρκο-αιγυπτιακό-τυνησιακός και αλγερινός στόλος είχε συγκεντρωθεί στις αρχές του 1822 στην Κωνσταντινούπολη και απέπλευσε στις 24 Ιανουαρίου για το Αιγαίο. Αποτελείτο από 72 πλοία διαφόρων τύπων και μετέφερε συνολικά 4.000 στρατιώτες. Το μέγεθος του στόλου και μόνον έκανε τους ναυάργους, καπουδάν-πασά Καρά Αλί και καπουδάν-μπέη Ισμαήλ Γιβραλτάρ να έχουν εμπιστοσύνη στην ισχύ τους και ήταν βέβαιοι ότι οι Έλληνες δεν θα τολμούσαν να τους επιτεθούν. Άλλωστε, τα πλοία του τουρκικού στόλου ήταν μεγαλύτερα και με ισχυρό πυροβολικό σε σύγκριση με τα ελληνικά, που ήταν απλά εμπορικά, εξοπλισμένα με μια σειρά πυροβόλων για αυτοπροστασία από τους πειρατές.
Η πραγματικότητα, ωστόσο, ήταν διαφορετική. Ο Ελληνικός επαναστατικός στόλος είχε κατορθώσει να συγκεντρώσει μια εντυπωσιακή μάζα 63 πλοίων (27 από την Ύδρα, 20 από ττις Σπέτσες και 16 από τα Ψαρά), επανδρωμένα όλα με τους καλύτερους καπετάνιους της Ελλάδας, έμπειρους σε πλόες στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο και πληρώματα συχνά με εμπειρία από μάχες με τους πειρατές. Αντίθετα, ο οθωμανικός στόλος είχε έλλειψη από πληρώματα με πείρα στις θάλασσες, αφού μεγάλο μέρος του αποτελείτο από Έλληνες, που πλέον βρισκόταν στην αντίθετη πλευρά.
Ο οθωμανικός στόλος πέρασε το Αιγαίο και προσπάθησε να φέρει σε πέρας σειρά από αποστολές. Αρχικά προσπάθησε να καταλάβει το φρούριο της Μονεμβασιάς αλλά απέτυχε. Στη συνέχεια κατευθύνθηκε στην Κορώνη, που η τουρκική φρουρά ήταν υπό πολιορκία από τους επαναστάτες και να την ανεφοδιάσει αλλά και πάλι η κακοκαιρία τον εμπόδιασε να προσεγγίσει. Αντίθετα, πέτυχε να ανεφοδιάσει το φρούριο της Μεθώνης ενώ την επόμενη μέρα προσέγγισε το φρούριο του Νεοκάστρου, που ήταν στα χέρια μιας μικρής δύναμης επαναστατών, αποβίβασε 800 άνδρες και του επιτέθηκε με κανονιοβολισμούς. Η τουρκική επίθεση αποκρούστηκε με πολύ κόπο με την επέμβαση σώματος υπό τον Γερμανό φιλέλληνα Κάρλ φον Νόρμαν-Έρενφελδς. Τελικά, οι Τούρκοι έφτασαν στην Πάτρα και αποβίβασαν τη δύναμη στρατού τους ενώ ο στόλος αγκυροβόλησε στη Ναύπακτο.
Ο Αντρέας Μιαούλης οδήγησε τα ελληνικά πλοία εν μέσω κακοκαιρίας στην πρώτη κατά παράταξη σύγκρουση του ελληνικού στόλου με τμήμα του Οθωμανικού, περίπου 36 πλοίων, που ναυλοχούσε στον Πατραϊκό κόλπο. Οι Τούρκοι θα αιφνιδιαστούν κι αν και περισσότεροι και με μεγαλύτερα πλοία, αντέδρασαν σπασμωδικά και υπέστησαν πολλές απώλειες ενώ μία φρεγάτα τους καταστράφηκε μετά από πεντέμιση ώρες σύγκρουσης. Τα πλοία του τρινησίου στόλου θα καταδιώκουν τα οθωμανικά μέχρι τη Ζάκυνθο, τότε υπό αγγλική αρμοστεία, όπου τα τελευταία θα δεχθούν πρόχειρες επισκευές υπό τους όρους της ουδετερότητας. Η σύγκρουση στην Πάτρα ήταν η πρώτη μεγάλη κατά παράταξη σύγκρουση των δύο στόλων, οθωμανικού και ελληνικού, στη διάρκεια της επανάστασης και κατέδειξε την τόλμη και ανωτερότητα των ελληνικών πληρωμάτων και της ηγεσίας τους, κάτι που θα βεβαιωθεί πολλές φορές στο μέλλον.
