Το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, μέσω του επικεφαλής του, κ. Nίκου Δένδια, έχει ήδη ανακοινώσει το σχεδιασμό του για την ενσωμάτωση οκτώ πυραύλων κρουζ mdCN (SCALP Naval) σε 2 από τις 3 φρεγάτες FDI HN, “Κίμων”, όπως και στην 4η του τύπου, όταν αυτή παραγγελθεί. Αυτή η απόφαση περιλαμβάνει τη μείωση των αντιαεροπορικών πυραύλων τύπου Aster 30 από 32 σε 24, ώστε να τοποθετηθεί ένας οκταπλός εκτοξευτής Sylver A70, που θα φέρει τους SCALP Naval. Και αν η προσθήκη πυραύλων cruise σε ένα πολεμικό πλοίο μπορεί να φαίνεται ως μια εντυπωσιακή ενίσχυση των δυνατοτήτων του, πρέπει να διερευνήσουμε αν έχει ουσιαστική αξία για το Πολεμικό Ναυτικό και τη συνολική ασφάλεια του στόλου.
Οι φρεγάτες “Κίμων” προβλεπόταν αρχικά να διαθέτουν όλες 32 κελιά εκτόξευσης (4 οκταπλά μπλοκ τύπου Sylver Α50) για τους αντιαεροπορικούς πυραύλους Aster 30, που προσφέρουν αντιαεροπορική και αντιβαλλιστική προστασία, με μέγιστη εμβέλεια (επίσημα, πιθανολογούμε πως είναι μεγαλύτερη) περίπου 120 χιλιόμετρα και μέγιστο ύψος αναχαίτισης 20 χιλιόμετρα.
Επιπλέον, οι “Κίμων” θα είναι εξοπλισμένες με το γνωστό πυροβόλο Leonardo των 76 χιλιοστών, ικανό για την αντιμετώπιση στόχων επιφανείας και εναέριων σε κοντινή απόσταση. Υπάρχει επίσης το σύστημα RAM (Rolling Airframe Missile) με 21 πυραύλους, για εξτρά άμυνα “σημείου” όπως λέγεται. Είναι σημαντικό εδώ να πούμε πως από τους βασικούς λόγους επιλογής των FDI, ήταν ο συνδυσμός του radar Sea Fire με τους Aster 30, ως ένα πολύ ικανό “πακέτο” αντιμετώπισης κάθε είδους εναέριων απειλών. Όμως εκεί ακριβώς είναι και το πρόβλημα. Η μείωση των Aster από 32 σε 24, προς όφελος των 8 πυραύλων SCALP Naval, θα υπονομεύσει σημαντικά την ικανότητα των φρεγατών να προστατεύσουν τον εαυτό τους αλλά και τον υπόλοιπο στόλο από αεροπορικές απειλές. Και δεν είναι υπερβολή να πούμε πως οι 32 πύραυλοι ανά σκάφος, ήδη είναι λίγοι για τις τεράστιες ανάγκες αντιαεροπορικής κάλυψης, ακόμη κι αν οι φρεγάτες γίνουν 4 ή και περισσότερες.
Να εξηγήσουμε εδώ, πως η εγκατάσταση σε μια “Κίμων” 3 εκτοξευτών Sylver 50 (για Aster 30) και ενός Sylver 70, την “υποχρεώνει” μόνιμα σε φορτία μόνο 24 Aster. Καθώς οι Sylver 70 δεν μπορούν να τους εξαπολύσουν, παρότι έχουν και το απαραίτητο μέγεθος και τα συμβατά ηλεκτρονικά. Μην ρωτήσουμε το γιατί, αποτελεί μια ιδιομορφία, καθώς οι Aster 30 δεν έχουν πιστοποιηθεί στον συγκεκριμένο εκτοξευτή και δεν υπάρχει σχετική πρόβλεψη από τους κατασκευαστές.
Στον αντίποδα, οι πύραυλοι SCALP Naval προσφέρουν την δυνατότητα στρατηγικής κρούσης στο Πολεμικό Ναυτικό. Κατασκευασμένοι από την MBDA, έχουν μήκος 6,5 μέτρα, βάρος 1,4 τόνους, με turbojet κινητήρα που τους δίνει υψηλή υποηχητική ταχύτητα, περίπου 0,8 Mach. Και η εμβέλεια τους φθάνει κάπου τα 1.400 χιλιόμετρα όταν εκτοξεύονται από σκάφη επιφανείας.
Χρησιμοποιούν σύστημα πλοήγησης που συνδυάζει GPS με αδρανειακή πλοήγηση, ενώ η τερματική καθοδήγηση γίνεται μέσω υπέρυθρης αναγνώρισης, επιτρέποντας την επίθεση σε στόχους υψηλής αξίας: εχθρικές βάσεις, υποδομές και κέντρα διοίκησης βαθιά μέσα στην ενδοχώρα με εξαιρετικά υψηλή ακρίβεια και με πολεμική κεφαλή 250 κιλών.
Ωστόσο, η αξία αυτών των πυραύλων στο πεδίο της μάχης είναι υπό συζήτηση, όχι ως προς τις ικανότητές τους, αλλά για την ικανότητα γενικά των πυραυλικών επιθέσεων να αλλάζουν τα δεδομένα μιας σύγκρουσης. Για παράδειγμα, η Ρωσία στην Ουκρανία έχει χρησιμοποιήσει χιλιάδες πυραύλους cruise, χωρίς να επιτύχει την κατάρρευση της. Αυτό υποδηλώνει ότι οι cruise έχουν στρατηγικό όφελος, αλλά αυτό πρέπει να συνοδευτεί από μια συνεχή και συντονισμένη αεροπορική εκστρατεία. Και αναμφίβολα, 24 πύραυλοι SCALP Naval (δηλαδή αν υποθέσουμε ότι και τα 3 σκάφη “Κίμων” από τα 4, θα είναι φορτωμένα με τέτοιους), δεν θα κάνουν τη διαφορά απέναντι σε μια πολεμική μηχανή όπως της Τουρκίας.
Το επιχειρησιακό πρόβλημα
Η απόφαση να τοποθετηθούν πύραυλοι cruise στις φρεγάτες του ΠΝ δημιουργεί και περισσότερους πραγματικούς κινδύνους σε τακτικό επίπεδο. Αρχικά, η παρουσία τους, αναβαθμίζει ακόμη περισσότερο το σύγχρονο σκάφος σε στόχο υψηλής προτεραιότητας για τον εχθρό, ο οποίος θα επιδιώκει να την βυθίσει όσο πιο γρήγορα γίνεται στην έναρξη εχθροπραξιών, για να αποτρέψει τις επιθέσεις με SCALP. Περαιτέρω, πόσα τέτοια βλήματα σκοπεύει η Ελλάδα να αγοράσει; Αν κρίνουμε ότι οριακά αγοράσαμε ένα φόρτο πυραύλων Aster για τις FDI (και κάποιους παραπάνω, που θα χρειαστούν για δοκιμαστικές/εκπαιδευτικές βολές), η πρόβλεψη είναι μάλλον απογοητευτική. Φοβόμαστε δηλαδή πως οριακά θα παραγγελθούν 24-30 βλήματα SCALP Naval, ώστε να λέμε ότι “έχουμε δυνατόητα στρατηγικής κρούσης” και να μένουμε εκεί.
Καθέλκυση και της 3ης τουρκικής φρεγάτας κλάσης Istanbul, σε 2 μέρες δύο φρεγάτες στο νερό!
Επίσης, ακόμη και να προμηθευθεί η Ελλάδα περισσότερους SCALP Naval, πως ακριβώς προγραμματίζουν οι υπεύθυνοι για αυτό το σχεδιασμό, πως θα δράσουν οι σύγχρονες φρεγάτες “Κίμων”; Θα εξαπολύσουν όσους έχουν, μετά θα γυρίσουν στον Ναύσταθμο να αράξουν, να φορτώσουν κι άλλους, για να εξαπολύσουν άλλους 24; Τότε οι φρεγάτες θα είναι “δέσμιες” αυτών των ειδικών όπλων! Οπότε δεν θα πλέουν σε ανοιχτό πέλαγος, ως πλοία υψηλής κινητικότητας, για να επέμβουν κοντά σε περιοχές έντασης και συγκρούσεων, ή για να κυνηγούν εχθρικά υποβρύχια, αλλά θα χρησιμοποιούνται ως σχεδόν “ακίνητες” πλατφόρμες εκτόξευσης πυραύλων cruise;

Την ίδια στιγμή, αν η ελληνική ανάγκη για όπλο κρούσης εχθρικής ενδοχώρας μεγάλης εμβελείας είναι τόσο μεγάλη (και είναι, να το αναγνωρίσουμε αυτό), γιατί το υπουργείο δηλώνει πως θέλει να πουλήσει τα ακόμη αξιόμαχα 24 μαχητικά Mirage 2000-5 που μπορεί να φέρουν την αεροεκτοξευόμενη έκδοση των SCALP; Με μικρότερη μεν εμβέλεια (στα 500 χιλιόμετρα), αλλά και πάλι επαρκή για να καταφέρουν πλήγματα σε πολλές εχθρικές υποδομές. Συν του ότι τα Mirage μπορεί να κάνουν την εξαπόλυση αυτή κάπου από τα μέσα του Αιγαίου (χωρίς να προσεγγίζουν δηλαδή “απέναντι”), άρα η πρακτική εμβέλεια να είναι ακόμη μεγαλύτερη; Ή μήπως ελπίζουμε εδώ πως τα νεότερα μαχητικά μας, τα 24 Rafale, και θα κυνηγούν εχθρικά μαχητικά, και θα ρίχνουν SCALP, και θα κάνουν περιπολίες μάχης, και θα εξαπολύουν Exocet;
Εδώ φαίνεται και η αντίφαση της όλης υπόθεσης! Διώχνουμε ικανούς φορείς πυραύλων cruise (τα Mirage), τα οποία μπορεί να κάνουν και 2-3 και οριακά ίσως και περισσότερες εξόδους τη μέρα, εξαπολύοντας κύματα από SCALP, για να επαναφέρουμε τη δυνατότητα, αλλά για ένα πεπερασμένο αριθμό παρόμοιων πυραύλων, οι οποίοι όμως δεν μπορεί να εξαπολύονται μαζικά, μιας και το καράβι θα πρέπει να είναι συνεχώς αραγμένο (άρα… στατικός στόχος) για να τους επαναφορτώνει!
Συμπερασματικά, η απόφαση του ΥΠΕΘΑ να μειώσει από 32 σε 24 τους Aster 30, για να προσθέσει μόνο οκτώ mdCN στις φρεγάτες κλάσης Κίμων εγείρει σοβαρά ερωτηματικά. Η αντιαεροπορική προστασία είναι ζωτικής σημασίας για την επιβίωση των φρεγατών και δεν μπορεί να υποβαθμιστεί τόσο πολύ! Ειδικά όταν οι πύραυλοι Aster δεν είναι άφθονοι εξαρχής, πόσο μάλλον όταν η Τουρκία συγκεντρώνει ένα εντυπωσιακό οπλοστάσιο κατά σκαφών επιφανείας, με παράκτιες πυροβολαρχίες μεγάλης εμβελείας, μη επανδρωμένα που θα φέρουν αντιπλοϊκούς πυραύλους, μαχητικά F-16 που κάνουν το ίδιο και κατασκευάζοντας συνεχώς νέα μεγάλα πλοία επιφανείας.
Το άγνωστο κόστος
Και βέβαια μένει να μάθουμε το κονδύλι αυτής της απόφασης, τόσο για προμήθεια πυραύλων SCALP Naval, όσο και για τον πιθανό επανασχεδιασμό στην δομή των FDI που θα χρειαστεί για να πάρουν τον Sylver A70, για τις δοκιμές του όλου συστήματος κ.ο.κ. Κόστη δηλαδή που κανείς δεν μας έχει ενημερώσει ότι θα εμφανιστούν, κανείς δεν γνωρίζει με ασφάλεια (μιας και μιλάμε για καινοτομία πλέον για το συγκεκριμένο σκάφος), και πολλά ακόμη. Κι όλα αυτά όταν αναζητούνται κονδύλια για την αγορά μιας ακόμη FDI, απόλυτα απαραίτητης!
ΕΞΕΛΙΞΗ: Πως τα τουρκικά Akinci απειλούν το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό
Έτσι μπορεί να γίνονται διαρροές πως “προχωρά” η διαπραγμάτευση με τη Naval Group, αλλά θέλουμε να θυμίσουμε πως το ΠΝ διαπραγματευόταν και για τις ΜΕΚΟ200ΗΝ αλλά και τις κορβέτες. Αυτό που μάθαμε μετά ήταν πως και τα δυο προγράμματα ήταν “ακριβά” και ακυρώθηκαν ή υποβαθμίζονται. Ποιος εγγυάται ότι κάτι τέτοιο δεν θα συμβεί και εδώ;