Για όσους έχουν παρακολουθήσει… προηγούμενα επεισόδια στις σχέσεις των δύο χωρών, η ανακοίνωση της Ιαπωνικής Ναυτικής Δύναμης Αυτοάμυνας (JΜSDF) ότι δεν θα προσκαλέσει το Ναυτικό της Νοτίου Κορέας να συμμετάσχει στην πολυεθνική Ναυτική Επιθεώρηση που θα φιλοξενήσει η Ιαπωνία τον Οκτώβριο δεν ήταν ακριβώς έκπληξη.
«Δεν υπάρχει το κατάλληλο περιβάλλον να προσκληθεί η Ν. Κορέα δεδομένης της σοβαρής κατάστασης στην οποία βρίσκονται οι τρέχουσες σχέσεις Ιαπωνίας-Ν. Κορέας» δήλωσε λακωνικά ο Ναύαρχος Χιρόσι Γιαμάμουρα. Η ψυχρή ανακοίνωση του Αρχηγού του ιαπωνικού Ναυτικού έρχεται μετά την παραδοχή από το νοτιοκορεατικό υπουργείο Άμυνας πως δεν έχει λάβει πρόσκληση να στείλει πλοία της στην εκδήλωση και ότι εναπόκειται στους διοργανωτές να αποφασίσουν ποιοι θα συμμετάσχουν.
Όπως φαίνεται, η ιαπωνική κυβέρνηση αποφάσισε. Στην εκδήλωση που φέτος θα πραγματοποιηθεί στον Κόλπο Σαγκάμι, δυτικά του Τόκυο, έχουν προσκληθεί να καταπλεύσουν πολεμικά από τις ΗΠΑ, την Βρετανία, τον Καναδά, την Αυστραλία, την Ινδία, την Σιγκαπούρη, ακόμη και από την Κίνα, όχι όμως από την «φίλη και σύμμαχο» Νότια Κορέα.
Εδώ και καιρό, η ψυχρότητα στις σχέσεις των δύο σημαντικών αυτών εταίρων των ΗΠΑ στην περιοχή κοντεύει να γίνει πάγος. Το επεισόδιο στην περσυνή Διεθνή Ναυτική Επιθεώρηση που διοργάνωσε η Ν. Κορέα με αφορμή την σημαία την οποία θα έφεραν τα ιαπωνικά πλοία που θα ελάμβαναν μέρος –οι Νοτιοκορεάτες θεωρούν την σημαία του Ανατέλλοντος Ηλίου («Κυόκουτζίτσου-κι») σύμβολο της ιαπωνικής επιθετικότητας στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο– κατέληξε τελικά σε μποϋκοτάζ από πλευράς Ιαπωνίας.
Διαβάστε επίσης: Η πολεμική σημαία του ιαπωνικού Ναυτικού σημείο τριβής στις σχέσεις Τόκυο-Σεούλ (https://www.ptisidiastima.com/jmsdf-flag-symbol-of-controversy/)
Ιαπωνία: Η πολεμική σημαία του Ναυτικού δεν υποστέλλεται, οπότε… μποϋκοτάζ –και παρασκήνιο (https://www.ptisidiastima.com/japan-navy-flag-2/)
Διεθνή Ναυτική Επιθεώρηση στην Ν. Κορέα: Πολεμικά από 12 χώρες, κρυφές φιλοδοξίες και… απουσίες με νόημα (https://www.ptisidiastima.com/international-fleet-review-2018/)
Αυτή είναι η προβλεπόμενη από τον νόμο σημαία του Ναυτικού και δεν υποστέλλεται, είχε καταστήσει τότε σαφές το ιαπωνικό υπουργείο Άμυνας, αρνούμενο να στείλει πλοία με άλλη σημαία στον ιστό τους όπως είχε προτείνει η Σεούλ. Τώρα, ανταποδίδει. Όμως τα πράγματα είναι πολύ πιο πολύπλοκα από μια εκατέρωθεν διαμάχη με αφορμή ένα σύμβολο.
Η ένταση στις σχέσεις Σεούλ-Τόκυο δεν περιορίζεται μόνο σε ζητήματα των υπουργείων Άμυνας των δύο χωρών. Έχει να κάνει με εμπορικά θέματα (ο αυστηρότερος έλεγχος στις εξαγωγές κρισίμων υλικών για την νοτιοκορεατική βιομηχανία ήταν μια ακόμη ένδειξη δυσαρέσκειας της Ιαπωνίας) και κυρίως, με εθνικά θέματα.
Το σώου πυραύλων του Βορειοκορεάτη ηγέτη Κιμ Γιόνγκ Ουν και η «κινεζική επεκτατικότητα» ήταν για τον Ιάπωνα πρωθυπουργό Σίνζο Άμπε η ευκαιρία να προωθήσει μια πιο ενεργή παρουσία των ιαπωνικών ενόπλων δυνάμεων στην περιοχή μέσω της αναβάθμισής τους. Αυτό θορύβησε την κυβέρνηση της Σεούλ που βλέπει καχύποπτα την προσπάθεια της Ιαπωνίας να διευρύνει τον στρατιωτικό και ως εκ τούτου τον πολιτικό της ρόλο στην Ασία –με τις «ευλογίες» της κυβέρνησης Τραμπ.
Άλλωστε υπάρχουν εκκρεμότητες με τους Ιάπωνες: τα απομακρυσμένα νησιά Ντόκ-ντο ή Τακέσιμά, όπως τα αποκαλούν οι Ιάπωνες που τα διεκδικούν, παραμένουν σημείο τριβής. Δεν είναι τυχαίο ότι το εγχώριας ναυπήγησης πλοίο αμφιβίων επιχειρήσεων Dokdo (LPH-6111) του νοτιοκορεατικού Ναυτικού φέρει το όνομα του νησιωτικού αυτού συμπλέγματος νησιών.
Το λιώσιμο των πάγων του Ψυχρού Πολέμου έχει φέρει στην επιφάνεια παλαιά προβλήματα τα οποία έρχονται στο προσκήνιο με νέα δυναμική. Μένει να δούμε αν οι «φίλοι και σύμμαχοι» θα παραμείνουν ψυχραμένοι ή θα τους συμφιλιώσει στα γρήγορα μια –κοινή– απειλή.
Αλέξανδρος Θεολόγου
Bασικό πρόβλημα στην επιδείνωση των σχέσεων των δύο χωρών είναι οι πολεμικές αποζημιώσεις, από τον Β’ΠΠ ειδικά με τις γυναίκες που αναγκάστηκαν να εκπορνευτούν (comfort women). Yπάρχει μεγάλη ιστορία από πίσω.