Από τις περιπετειώδεις έχει αποδειχθεί η κλάση πλοίων LCS του Αμερικανικού Ναυτικού, καθώς πέρα από τα επιχειρησιακά και τεχνικά προβλήματα που έχουν αναδειχθεί, η διατήρηση τους έχει γίνει και ένα ενδιαφέρον (για τον εξωτερικό παρατηρητή τουλάχιστον) πολιτικό ζήτημα για τις ΗΠΑ.
Ποια είναι λοιπόν τα νέα; Πριν τα αναφέρουμε να θυμίσουμε τα εξής, καθώς είναι πολύπλοκη η ιστορία: Αρχικά λοιπόν τα πλοία LCS είναι δύο τύπων, 16 σκάφη τύπου Freedom και 19 τύπου Independence. Για να ξεχωρίζουν, τα Freedom έχουν μονή αρίθμηση (ως LCS 1, 3, 5 κ.ο.κ. έως 31) και τα Independence ζυγή (ως LCS 2, 4, 6 κ.ο.κ. έως 38). Όλα τα καράβια έχουν πάρει ονόματα πόλεων των ΗΠΑ. Από αυτά τα 35 λοιπόν το πλάνο του Αμερικανικού Ναυτικού είναι να κρατήσει 6 Freedom σε ρόλο μάχης επιφανείας και 11 Independence ως ναρκοθηρευτικά και τα υπόλοιπα (και των δύο τύπων) να τα αποσύρει.
Εδώ λοιπόν εμφανίζεται το Κογκρέσο των ΗΠΑ, το οποίο είναι απρόθυμο να δεχθεί τέτοια «μαζική» απόσυρση, τόσο γιατί τα παραπάνω σκάφη είναι πολύ νέα σε κατασκευή, αλλά και γιατί έτσι δεν τηρείται η εκδηλωμένη πρόθεση της χώρας για ένα «μεγάλο» Ναυτικό, τουλάχιστον 390 σκαφών και ακόμη περισσότερων στο μέλλον.
Τι έχει συμβεί μέχρι τώρα; Πέρυσι στον τότε υπό συζήτηση αμυντικό προϋπολογισμό του 2023, το Ναυτικό είχε ζητήσει την απόσυρση εντός του έτους 9 LCS Freedom, δηλαδή όλων εκτός από τα 6 που ήθελε να κρατήσει. Τελικά ο προϋπολογισμός που ψηφίστηκε επέτρεψε την απόσυρση «έως 4 σκαφών».
Εδώ λοιπόν έχουμε το πρώτο νέο καθώς χθες, 14 Αυγούστου, αποσύρθηκε το LCS 11, USS Sioux City σε μια λιτή τελετή. Η απόσυρση του όμως είναι καθυστερημένη καθώς είμαστε ήδη στον Αύγουστο, οπότε αν το Ναυτικό θέλει να τηρήσει τον προγραμματισμό του, πρέπει να ολοκληρώσει τις 3 υπόλοιπες αποσύρσεις στους επόμενους μήνες. Ενώ τυπικά o προϋπολογισμός στο Αμερικανικό κράτος λήγει κάθε 30η Σεπτεμβρίου και ξεκινά ο επόμενος (δεν τηρείται ημερολογιακό έτος, αλλά 12μηνο εκτέλεσης από 1η Οκτωβρίου κάθε έτους έως 30 Σεπτεμβρίου του επόμενου). Μπορεί εδώ δηλαδή να υπάρχει και ζήτημα εξεύρεσης κονδυλίων για τις αποσύρσεις (γιατί και αυτές κοστίζουν).
Πέρα από το παραπάνω, ένα άλλο νέο έρχεται να προβληματίσει για τις διαθέσεις του Ναυτικού. Καθώς το LCS 13, το USS Wichita, τύπου Freedom, ένα από τα σκάφη που περιλαμβάνονταν στον αρχικό αριθμό των 9 προς απόσυρση, θα κάνει αλλαγή κινητήρα ντίζελ, με το σχετικό κονδύλι που εγκρίθηκε να φθάνει τα 8,9 εκατ. δολάρια. Το σκάφος είχε πάθει μια αβαρία τον Νοέμβριο του 2022, και τώρα αυτή διορθώνεται. Άρα από την μια το Ναυτικό λέει «θέλω να τα αποσύρω», από την άλλη ξοδεύει χρήμα για να τα συντηρήσει.
Επίσης στο γνωστό θέμα του προβληματικού κιβωτίου μετάδοσης που έχει ταλαιπωρήσει τα Freedom, πλέον έχει βρεθεί λύση, έχει εφαρμοστεί στο LCS 19 και στα επόμενα, αλλά ήδη έχει ξεκινήσει να εφαρμόζεται ως επιδιόρθωση και σε προηγούμενα που επίσης είναι «μαρκαρισμένα» για έξοδο! Και εδώ δηλαδή έχουμε ένα κύκλο αναβάθμισης-επισκευής, σε σκάφη που υποτίθεται πιέζεται το Κογκρέσο να δεχθεί την απόσυρση τους. Πιθανά όμως τα παραπάνω να αιτιολογούνται από την πάγια τακτική των Αμερικανικών Ενόπλων Δυνάμεων να συντηρούν τα «υλικά» τους, μέχρι να αποφασισθεί οριστικά η απομείωση τους.
Παραμένοντας στο σήμερα και μελετώντας τον υπό συζήτηση αμερικανικό αμυντικό προϋπολογισμό για το επόμενο έτος, το 2024 -ο οποίος ακόμη δεν έχει ψηφιστεί, αλλά υπάρχουν δυο εκδοχές του, μιας της Γερουσίας των ΗΠΑ και μια της Βουλής των Αντιπροσώπων- διαπιστώνει κανείς το εξής: Πως και οι δύο εκδοχές προβλέπουν αρκετά ποσά για τα LCS (χωρίς να διαχωρίζονται οι τύποι) ως συνεχόμενη επένδυση. Έτσι στο κείμενο της Γερουσίας προβλέπονται 18 εκατ. δολάρια για εν πλω υλικό υποστήριξης, 49 εκατ. για υλικό των modules αποστολών, 94 εκατ. για τα modules ναρκοθηρίας, και 171 εκατ. για εκσυγχρονισμό των σκαφών, όπως και 32 εκατ. για έρευνα και ανάπτυξη. Μπορεί βέβαια να πει κανείς πως αυτά τα ποσά προορίζονται για τα σκάφη που θα διατηρηθούν σε υπηρεσία, αλλά όπως είδαμε, συντηρούνται σε βάθος και άλλα.
Ποιο είναι το πρόγραμμα του Ναυτικού για το 2024; Έχει ζητήσει την απόσυρση ακόμη 2 σκαφών LCS, αλλά του τύπου Independence, τα LCS 6 (USS Jackson) και LCS 8 (USS Montgomery).
Συνολικά: Από τα αρχικά 35 καράβια έχουν πλέον αποσυρθεί δύο τύπου Freedom, το LCS 1 (USS Freedom, το πρώτο του συγκεκριμένου σχεδίου) και τώρα το LCS 11 (USS Sioux City) και δυο τύπου Independence, τα LCS2 (USS Independence, το πρώτο αυτού του σχεδίου) και το LCS 4 (USS Coronado). Τα υπόλοιπα, δηλαδή 31 στο σύνολο είναι σε υπηρεσία, ή ετοιμάζονται να ενταχθούν, καθώς τα πιο καινούργια είναι τώρα σε φάση παράδοσης από τα ναυπηγεία!
Όλα μαζί τα παραπάνω κατατείνουν σε ένα συμπέρασμα: Αν και το Αμερικανικό Ναυτικό θέλει να μειώσει τον στόλο των LCS συνολικά, αυτό γίνεται αργά και με την σταθερή «κόντρα» του Κογκρέσου. Μάλιστα για πολλούς νομοθέτες κυρίως από το Ρεπουμπλικανικό κόμμα, η απόσυρση τόσων σκαφών θεωρείται «κάκιστος σχεδιασμός της κυβέρνησης Biden» που καταλήγει σε σκληρή αντιπολίτευση και μπλοκάρισμα της. Και δεν είναι απίθανο αυτή η σύγκρουση, κυβέρνησης (δηλαδή και Ναυτικού) με τα νομοθετικά σώματα να επαναληφθεί το 2024, καθώς είναι προεκλογική χρονιά για τις ΗΠΑ.
Ένα ακόμη ζήτημα που ίσως επηρεάσει χρονικά (θετικά ή αρνητικά) τις τρέχουσες αποσύρσεις πλοίων είναι το εξής: πριν λίγες μέρες ο επικεφαλής του Αμερικανικού Ναυτικού, Ναύαρχος Mike Gilday (σταθερά αρνητικός στα σκάφη LCS) αποστρατεύτηκε και τον διαδέχεται η Ναύαρχος Lisa Franchetti, οπότε πρέπει να περιμένουμε να δούμε τη δική της άποψη στο θέμα. Πάντως έως σήμερα δεν έχει ακουστεί η ίδια να διαφωνεί σχετικά με το προγραμματισμό περί LCS.
Θα είναι η Lisa Franchetti η πρώτη ΑΓΕΝ του Αμερικανικού Ναυτικού;
Για την «ελληνική» πάντως παράμετρο των LCS, δηλαδή αν εγκριθεί παραχώρηση 4 σκαφών τύπου Freedom στο δικό μας Πολεμικό Ναυτικό, όπως βλέπουμε μόνο ένα σκάφος είναι προς το παρόν διαθέσιμο, το USS Sioux City που αποσύρθηκε χθες (το LCS 1 ήταν σκάφος δοκιμαστικό), ενώ τα άλλα 3 «αναμένονται». Και όπως έχουμε ξαναγράψει, οι διεθνείς μνηστήρες για τα υπό απόσυρση σκάφη είναι αρκετοί οπότε η πιθανότητα παραχώρησης τους σε εμάς παραμένει χαμηλή.