Καθώς η κυβέρνηση εισέρχεται στο τελικό στάδιο της διαδικασίας επιλογής της νέας φρεγάτας, έπεσε η ιδέα οι συντάκτες της ιστοσελίδας μας να γράψουν για το ποιο από τα υποψήφια πλοία προτιμούν.
Έτσι αποφάσισα να προτείνω τη MEKO A200. Όχι γιατί είναι το καλύτερο από τα έξι υποψήφια πλοία, αλλά γιατί μπορεί να βοηθήσει ίσως πιο προσιτά στη συγκρότηση ενός ομοιόμορφου, σύγχρονου πυρήνα κύριων μονάδων που θα οδηγήσει το Πολεμικό Ναυτικό (ΠΝ) στη δεκαετία του 2030, οπότε και ελπίζεται ότι θα υπάρξουν πάλι κονδύλια για νέες φρεγάτες. Και αναφέρομαι σε έναν πυρήνα που θα απαρτίζεται από 4 νέες MEKO A200, 4 εκσυγχρονισμένες MEKO 200HN, καθώς επίσης 7 υποβρύχια με σύστημα AIP. Ένα σύνολο δηλαδή «γερμανικής ποιότητας» και δεδομένης μεταξύ τους υψηλής συμβατότητας για το Ναυτικό μας. Το οποίο γνωρίζει τις ΜΕΚΟ 200, χρησιμοποιεί τα Type 214 και είναι πολύ ικανοποιημένο από αυτά, και μπορεί να εντάξει τις νέες πλατφόρμες γρήγορα από πλευράς εκπαίδευσης και υποδομών.
Είναι αυτονόητο πως σημαντικό κίνητρο για την επιλογή της MEKO A200 είναι η πρωτότυπη (σε σχέση με τον ανταγωνισμό) πρόταση των Γερμανών για αύξηση των ελληνικών υποβρυχίων με σύστημα AIP από 5 σε 7, με κατασκευή ακόμη δύο Type 214. Όπως φάνηκε το καλοκαίρι του 2020, τα ελληνικά υποβρύχια – κυρίως τα 4 Type 214 και το «Ωκεανός» – ήταν η αιχμή του δόρατος του ΠΝ σε μια πρωτοφανή τα τελευταία χρόνια κινητοποίηση του Στόλου που διήρκεσε αρκετές εβδομάδες. Κάποιος θα μπορούσε να ισχυριστεί ότι τα υποβρύχια είναι το απόλυτο στρατηγικό όπλο του Ναυτικού μας. Σήμερα υποβρύχια με σύστημα AIP υπάρχουν στο Αιγαίο αποκλειστικά στο ελληνικό οπλοστάσιο, αλλά αυτό δυστυχώς σύντομα θα αλλάξει. Οπότε πρέπει να διαφυλαχτεί το προβάδισμα στον τομέα. Επιπλέον, η ανάγκη για αντικατάσταση των Type 209 υφίσταται, έτσι, η με «ευνοϊκούς» όρους απόκτηση ακόμη 2 Type 214 (που προτείνονται ως πακέτο με τις 4 MEKO A200), θα αυξήσει περισσότερο τις δυνατότητες της Διοίκησης Υποβρυχίων και θα ενισχύσει συνολικά τον Στόλο και στις δύο κατηγορίες κύριων μονάδων (φρεγάτες και υποβρύχια) και όχι σε μια μονοσήμαντα.
Κοιτώντας αυτόνομα τη MEKO A200, τον διάδοχο της άκρως πετυχημένης MEKO 200, αυτή είναι μια ισορροπημένη σχεδίαση φρεγάτας που βρίσκεται σε υπηρεσία σε δύο χώρες (Νότια Αφρική και Αλγερία) και έχει παραγγελθεί από μια τρίτη (Αίγυπτος). Συνολικά είναι σε χρήση 6 MEKO A200, οι οποίες θα γίνουν 10 τα επόμενα έτη. Στα κύρια πλεονεκτήματά της περιλαμβάνεται το κόστος (σύμφωνα με ανοικτές πηγές τα 4 πλοία για την Αίγυπτο έχουν τιμή 2,6 δισ. δολάρια, το πιο πιθανό χωρίς τον φόρτο όπλων), καθώς και η δυνατότητα εγκατάστασης πληθώρας συστημάτων (αισθητήρων και όπλων) της επιλογής του παραλήπτη, μιας και η τεχνολογία MEKO είναι συνώνυμο της προσαρμοστικότητας. Αφού επιτρέπει τη διαφοροποίηση του μεγέθους, του οπλισμού και του εξοπλισμού των πλοίων ανάλογα με τις επιχειρησιακές απαιτήσεις.
Αρχικά η MEKO A200 έχει πλήρη εξοπλισμό για ανθυποβρυχιακό πόλεμο (σόναρ κύτους και σόναρ συρόμενης διάταξης μεταβλητού βάθους) και είναι πανίσχυρη απέναντι σε εχθρικά πλοία. Στον οπλισμό της δεσπόζουν οι 16 αντιπλοϊκοί πύραυλοι (π.χ. 16 RBS-15 Mk III για την Αλγερία ή 16 MM40 Block III για την Αίγυπτο) και, φυσικά, το πυροβόλο 127mm. Το τελευταίο έχει ιδιαίτερη βαρύτητα στην επιλογή μου, αφού μπορεί να αξιοποιήσει κατευθυνόμενα πυρομαχικά Vulcano μέγιστης εμβέλειας 100km, μεταβάλλοντας τα επιχειρησιακά δεδομένα. Μάλιστα, η ύπαρξη 8 πλοίων (4 MEKO A200 και 4 εκσυγχρονισμένων MEKO 200HN) με πυροβόλο 127mm επανακαθορίζει τις ισορροπίες – τουλάχιστον μεσοπρόθεσμα – ειδικά αν ο εν δυνάμει αντίπαλος αποσύρει 4 από τα 8 δικά του πλοία που φέρουν τώρα αντίστοιχο πυροβόλο (φρεγάτες κλάσης Yavuz), λόγω της προχωρημένης ηλικίας τους. Να μην ξεχάσω, η MEKO A200 μπορεί να εξοπλιστεί με 2 αντιβληματικά συστήματα και υπολογίσιμο αριθμό Α/Α πυραύλων, με ένα όμως σημαντικό μειονέκτημα, που θα αναφέρω στη συνέχεια.
Παρόμοια είναι η ικανότητα προσαρμοστικότητας στους αισθητήρες, καθώς οι Γερμανοί αφήνουν το πεδίο ελεύθερο στον χρήστη να διαλέξει τα συστήματα που θα βάλει στο πλοίο. Έτσι, για παράδειγμα, η Αλγερία έχει τοποθετήσει στις δικές της φρεγάτες το περιστρεφόμενο ραντάρ Sea Giraffe ΑΜΒ της SAAB, ενώ η αντίστοιχη απόφαση της Αιγύπτου μάλλον περιλαμβάνει κάποιο περιστρεφόμενο ραντάρ της THALES. Όσον αφορά την Ελλάδα, πιθανολογείται ότι η MEKO A200 προτείνεται σε δύο εκδόσεις: Μια με περιστρεφόμενο ραντάρ και μια με fixed panel. Πέρα από αυτό, η φρεγάτα προσφέρεται με πλήρη σουίτα ηλεκτρονικού πολέμου και εκτοξευτές αντιμέτρων, ενώ παρουσιάζει μειωμένο ίχνος συγκριτικά με άλλα πλοία, λόγω σχεδιαστικών προβλέψεων και του «αντισυμβατικού» τρόπου εξαγωγής των καυσαερίων. Και αυτό γιατί η MEKO A200 δεν έχει κλασική καπνοδόχο και η απομάκρυνση των καυσαερίων γίνεται από ειδικό άνοιγμα στην πρύμνη. Τέλος, το πλοίο είναι εφοδιασμένο με καινοτομικό σύστημα πρόωσης CODAD-WARP, που συνδυάζει την ισχύ πετρελαιοκινητήρων, αεροστροβίλου και υδροπροωθητή χωρίς παθογένειες.
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ MEKO A200
- Μήκος: 121m
- Πλάτος: 16,3m
- Εκτόπισμα (πλήρες): 3.700t
- Πρόωση CODAG-WARP
- Ταχύτητα: >28kn
- Αυτονομία: 7.200nm @ 16kn
- Πλήρωμα: 120 στελέχη
- Λέμβοι/USV: 2 μήκους 7,5m
- Ελικοδρόμιο: Ναι
- Οργανικά ελικόπτερα: 1 ελικόπτερο των 10t ή 2 ελικόπτερα των 5t, 2 UAV
- Αισθητήρες/Οπλισμός: Μεταβάλλονται ανάλογα με τις προτιμήσεις του παραλήπτη
Όμως η MEKO A200 παρουσιάζεται να έχει ένα σοβαρό μειονέκτημα: Ενώ είναι ικανή να φέρει αρκετούς αντιαεροπορικούς πυραύλους μέσης εμβέλειας (π.χ. ΕSSM, CAMM/CAMM-ER), το μέγεθός της φαίνεται να επιτρέπει την τοποθέτηση μικρού αριθμού αντιαεροπορικών πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς (λ.χ. SM-2). Βελτίωση της κατάστασης μπορεί ενδεχομένως να υπάρξει με αλλαγές στη διαμόρφωση, αλλά η ιδανική λύση είναι η επανεμφάνιση της μεγαλύτερης MEKO A300 στο προσκήνιο, μια υποψηφιότητα που «κόπηκε» από την κυβέρνηση το καλοκαίρι.
Τελειώνοντας, πρέπει να επισημάνω δύο πράγματα:
1. Δεν κρύβω ότι αρχικά δεν ήξερα ποιο πλοίο να προτιμήσω. Και αν αυτό το πρόβλημα έχει ένας παρατηρητής, πρέπει να φανταστούμε πόσες δεκάδες φορές πιο δύσκολη είναι η εργασία για τους ανθρώπους που καλούνται να επιλέξουν το πλοίο το οποίο θα πλέει στις ελληνικές και ξένες θάλασσες για πολλά, πολλά χρόνια στο μέλλον.
2. Αν και απέφυγα οποιαδήποτε αναφορά σε μη επιχειρησιακούς παράγοντες, είναι φανερό πως αυτοί δεν ευνοούν τη γερμανική υποψηφιότητα. Γι’ αυτό και ίσως να έχει αυτή τη στιγμή ελάχιστες πιθανότητες να επιλεγεί, αν και αποτελεί μια ολιστική πρόταση για την αναβάθμιση του Στόλου.
