Παρά τις δυσκολίες και την αριθμητική υπεροχή του Τουρκοαιγυπτιακού στόλου, οι Έλληνες επαναστάτες κατορθώνουν να διαλύσουν μια σημαντική οθωμανική δύναμη στο πέρασμα μεταξύ Αστυπάλαιας και Κεφάλου, τον Νοέμβριο του 1824, του πιο κρίσιμου ίσως έτους για την επανάσταση στον ναυτικό αγώνα.
Νοέμβριος, 1824: λίγες εβδομάδες έχουν παρέλθει από τη μεγάλη ναυτική νίκη των Ελλήνων στη ναυμαχία του Γέροντα, όπου η δράση των πυρπολικών και η τολμηροί ελιγμοί των ελληνικών πλοίων διέσπασαν τις γραμμές των μεγαθηρίων του Τουρκοαιγυπτιακού ναυτικού και διέλυσαν τις τάξεις του διασώζοντας τη Σάμο από την τύχη της Κρήτης, των Ψαρών και της Κάσσου.
Ανατρέχοντας στους λόγους της αποτυχίας τους, οι Οθωμανοί διοικητές, Κοτζά Μεχμέτ Χοσρέφ πασάς και Ισμαήλ Γιβραλτάρ κατέληξαν ότι ο στόλος τους, αν και μεγαλύτερος σε μέγεθος, με μεγαλύτερα πλοία και ισχυρότερο πυροβολικό, αποδείχθηκε αργοκίνητος στα στενά περάσματα του ανατολικού Αιγαίου, όπου τα αβαθή ύδατα με ισχυρά ρεύματα και οι διαπλεκόμενοι άνεμοι, που δεν ήταν ισχυροί για να κινήσουν μεγάλα πλοία έδιναν το πλεονέκτημα στα ελληνικά πλοία. Τα τελευταία ήταν μικρά, αεικίνητα και με καλή ηγεσία που γνώριζε τα δύσκολα νερά και ήξεραν πως να τρέπουν τα παραπάνω χαρακτηριστικά σε ευκαιρίες για τολμηρές, κεραυνοβόλους επιθέσεις, ιδίως με τη χρήση πυρπολικών που αποτελούσαν τον φόβο πλέον όλων των Οθωμανών πλοιάρχων.
Η συνέχεια στο Military History