Το Πολεμικό Ναυτικό πριν 2 χρόνια αποφάσισε να αγοράσει 3 φρεγάτες τύπου FDI HN. Το πρόβλημα όμως παραμένει πως πρέπει να αντικαταστήσει 9 φρεγάτες κλάσης S. Έτσι, αναγκαστικά προσανατολίζεται να πάρει και άλλα φθηνότερα πλοία, όπως κορβέτες. Μπορούν όμως αυτές να πολεμήσουν αποδοτικά στην Ανατολική Μεσόγειο και γενικότερα να σταθούν εκεί; Σε κάθε δική μας διεκδίκηση και υπεράσπιση κυριαρχικών δικαιωμάτων, όπως και για προστασία της Κύπρου;
Οι κορβέτες αποτελούν μια κατηγορία πολεμικών πλοίων μικρού-μεσαίου μεγέθους, αλλά με μεγάλο εύρος, που φθάνει από 500 ώς και και 3.000 τόνους. Αυτό το μικρότερο, συγκριτικά με φρεγάτα πάντα, μέγεθος συνεπάγεται και κάποιους περιορισμούς. Αρχικά διαθέτουν λιγότερο χώρο για την εγκατάσταση όπλων, αισθητήρων και εξοπλισμού, σε σύγκριση με μεγαλύτερα πλοία. Αυτό μπορεί να μειώσει την ικανότητά τους να μεταφέρουν ποικίλους ή πιο “βαρείς” τύπους όπλων και να διεξάγουν πολλαπλές αποστολές ταυτόχρονα.
Ακόμη, τα πλοία με μεγάλο εκτόπισμα, παρέχουν μεγαλύτερη αντοχή σε καιρικές συνθήκες, καλύτερες υποδομές για το προσωπικό σε πολυήμερες αποστολές και μεγαλύτερη αυτονομία καυσίμων και εφοδίων. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό στην Ανατολική Μεσόγειο, όπου οι αποστάσεις είναι μεγάλες και οι συνθήκες απαιτητικές.
Σημαντικό πρόβλημα όμως των μικρών πολεμικών πλοίων, είναι η εκτόξευση όπλων σε κακές καιρικές συνθήκες. Το σύστημα μάχης για να μπορέσει να πυροδοτήσει ένα όπλο, ελέγχει αν η κίνηση του σκάφους είναι εντός συγκεκριμένων ορίων. Έτσι, είναι πολύ πιθανό, ακόμη κι αν δοθεί εντολή εκτόξευσης, αν υπάρχει μεγάλη πρόνευση και διατοιχισμός λόγω κακοκαιρίας, να μην “φύγει” ο πύραυλος. Οπότε μια κορβέτα μπορεί να είναι εξοπλισμένη με παρόμοια όπλα με μια φρεγάτα, όμως αυτό δεν την καθιστά ισότιμη στην ικανότητα εκτόξευσης και απόδοσης τους σε κάθε στιγμή.
Το επόμενο μειονέκτημα μια κορβέτας απέναντι σε μια φρεγάτα, είναι η χρήση ναυτικού ελικοπτέρου. Μπορεί λοιπόν να έχει ελικοδρόμιο ικανό να αντέξει το βάρος ενός ελικοπτέρου MH-60R/S-70, όπως επίσης και το κατάλληλο υπόστεγο. Δεν σημαίνει όμως ότι μπορεί να εξαπολύσει το ελικόπτερο ή να το “μαζέψει” (να προσνηωθεί δηλαδή) με κακές καιρικές συνθήκες. Αντίθετα, ένα πλοίο με μεγαλύτερο εκτόπισμα, παρέχει πιο σταθερή πλατφόρμα για επιχειρήσεις ναυτικών ελικοπτέρων, με περισσότερη “αδιαφορία” σε κακές καιρικές συνθήκες.
Δεν είμαστε λοιπόν απολύτως σίγουροι πόσο προσφέρει τελικά ένα πλοίο με μικρότερο μέγεθος, ειδικά αν η τιμή μιας καλά εξοπλισμένης κορβέτας αρχίζει να πλησιάζει εκείνη μιας φρεγάτας. Ένα παράδειγμα που αντικατοπτρίζει αυτή την άποψη είναι οι βρετανικές Τype 31. Στη βασική τους διαμόρφωση έχουν παρόμοια τιμή με αρκετές κορβέτες, αλλά με κοντά διπλάσιο εκτόπισμα που ξπερνά τους 5.500 τόνους. Άλλο παράδειγμα είναι της Αιγύπτου, που αν και έχει μεγάλες φρεγάτες κλάσης FREMM, και προμηθεύεται και κορβέτες κλάσης Gowind, διαλέγει και επενδύει και σε μια ενδιάμεση λύση, τις φρεγάτες ΜΕΚΟ Α200.
Έφθασε στην Αίγυπτο η δεύτερη φρεγάτα MEKO A200 – σε ένα παροξυσμό ναυτικών εξοπλισμών
Μια λύση για το δικό μας Πολεμικό Ναυτικό, θα ήταν να αγοράζαμε και πάλι φρεγάτες κλάσης FDI για να πετύχουμε ομοιοτυπία, επιδιώκοντας μια πιο φθηνή τιμή τους, μέσω υποδεέστερης διαμόρφωσης, π.χ. με ένα οικονομικότερο ραντάρ και λιγότερα αντιαεροπορικά βλήματα. Εδώ όμως η αρχική τιμή είναι πολύ μεγάλη (υποθέτουμε πως θα κυμαίνεται πλέον στο 1+ δις ευρώ, μετά τις γενικότερες αυξήσεις κόστους στα οπλικά συστήματα), οπότε το πόσο οικονομία μπορεί να γίνει από εκεί και προς τα “κάτω”, είναι αμφισβητήσιμο. Ακόμη, θα πρέπει να χρεωθούμε την όποια επανασχεδίαση και πιστοποίηση και μάλιστα με “γαλλικά” κόστη. Δηλαδή, αυτό που κατά καιρούς διαβάζουμε σε σχόλια αναγνωστών μας, για μια FDI που θα έχει το ραντάρ NS100 της Thales, θεωρητικά στέκει, όμως δεν θα μας βγει απαραίτητα προσιτό και σαφώς θέλει μεγάλη διερεύνηση.
Επίσης, η FDI έχει σχεδιαστεί ως ένα ολοκληρωμένο οπλοσύστημα γύρω από το ραντάρ Seafire, και τους αντιαεροπορικούς πυραύλους Aster 30. Και δεν έχει νοήμα να αρχίσουμε να πειραματιζόμαστε “πειράζοντας” την φιλοσοφία της συγκεκριμένης κλάσης σκαφών.
Εδώ δεν μπορούμε να κρύψουμε την απογοήτευσή μας για τον οπλισμό των προτεινόμενων κορβετών για το Ναυτικό μας, με μόλις 16 αντιαεροπορικούς πυραύλους MICA/MICA NG ή CAMM-ER. Ακόμη και να γίνει μια μικρή αύξηση τους, οι προκλήσεις που θα κληθεί να αντιμετωπίσει ένα πλοίο τέτοιας κατηγορίας είναι πολύ μεγάλες. Και ειδικά σε ανοιχτές θάλασσες, στην Ανατολική Μεσόγειο, απομακρυνόμενο από την όποια “ομπρέλα” μπορεί να του προσφέρει ο ελληνικός αμυντικός χώρος του Αιγαίου.
Κλείνοντας, θα πρέπει να μιλήσουμε και για την εξέλιξη των πλοίων. Σε αντίθεση με τις φρεγάτες, μια κορβέτα έχει ακόμη μικρότερο περιθώριο “αύξησης”, σε χώρους και σε βάρος, για την τοποθέτηση νέων οπλικών συστημάτων, όπως για παράδειγμα laser. Αυτό σημαίνει ότι όταν η τεχνολογία όπλων εξελιχθεί, η κορβέτα δεν θα μπορεί να επωφεληθεί πλήρως από αυτή.
Με λίγα λόγια, καθώς το πρόγραμμα ελληνικών κορβετών έχει ήδη καθυστερήσει πολύ, μήπως πρέπει το ΠΝ να το “ξαναδεί”; Μήπως πρώτα -γιατί και για κορβέτες υπάρχει ρόλος αλλά εφόσον καλυφθούν οι κύριες ελλείψεις μας- να προσανατολιστούμε σε περισσότερες φρεγάτες με επαρκές τονάζ, έστω και μέτριου οπλισμού/εξοπλισμού, αλλά με μεγάλη δυνατότητα εξέλιξης; Που να μπορούν να προσφέρουν σε όλα τα θαλάσσια πεδία που προβλέπει η εθνική μας άμυνα και στρατηγική και ειδικά στην Ανατολική Μεσόγειο και στην Κύπρο; Τα όποια κονδύλια απομένουν έχουν “οροφή” και χρειάζεται να ξοδευτούν με πολύ μεγάλη προσοχή.
