Η γαλλική κλάση φρεγατών La Fayette είναι μια από τις πιο ενδιαφέρουσες που κυκλοφορούν, κυρίως για την διαδικασία εξέλιξης και «μεταμόρφωσης» της. Εμφανίστηκε στα μέσα της δεκαετίας του ’90, ως ένα σκαρί με καθαρές γραμμές και -τότε- πρωτότυπα στοιχεία stealth. Στη γαλλική όμως θητεία της -που συνεχίζεται- με 5 σκάφη, δεν κατάφερε ποτέ να κλέψει κάποιες εντυπώσεις, καθώς παρέμεινε υποεξοπλισμένη διαθέτοντας ένα πυροβόλο 100 χιλιοστών και μια οκτάδα πυραύλων επιφανείας-επιφανείας Exocet MM40, συν ένα οκταπλό εκτοξευτή Crotale για αεράμυνα, με πυραύλους όμως που ξεπερνούσαν κατά λίγο τα 10 χιλιόμετρα σε εμβέλεια. Χωρίς σόναρ (αν και τώρα προβλέπεται αναβάθμιση σε 3 σκάφη που θα «φορέσουν» ένα), χωρίς ανθυποβρυχιακές τορπίλες, χωρίς ένα ισχυρό ραντάρ, οι La Fayette είχαν περισσότερο ρόλο την επίδειξη της Γαλλικής σημαίας σε μακρινούς ωκεανούς και σε υπερπόντιες κτήσεις, παρά την συμμετοχή τους σε μια μελλοντική ναυτική σύγκρουση υψηλής έντασης.
Το σκαρί όμως, όπως αναφέραμε, είχε μια πρωτοποριακή για την εποχή σχεδίαση, με μεγάλες ενιαίες επιφάνειες, χωρίς πολλές προεξοχές, καλυμμένο πρόστεγο, τον πύργο του πυροβόλου εντός μιας ελαφριάς εσοχής, όλη την υπερκατασκευή από ελαφριά υλικά με επιστρώσεις απορρόφησης κυμάτων ραντάρ, τα φουγάρα να έχουν αντικατασταθεί από ένα σύστημα λεπτών σωληνώσεων που μειώνουν τη θερμοκρασία των καυσαερίων, ενώ και οι Exocet είναι τοποθετημένοι στο μέσο του σκάφους αλλά καλύπτονται από ψηλά τοιχία. Το αποτέλεσμα αυτών των σχεδιαστικών επιλογών είναι οι La Fayette να έχουν μικρό ίχνος στα ραντάρ, με αναφορές να μιλάνε για πάνω από 50% μείωση από το αναμενόμενο για το εκτόπισμα τους.
Τα στοιχεία αυτά συν το ικανοποιητικό μέγεθος σκάφους που έμφορτο έφθανε τους 3.800 τόνους, μαζί με την αυτοματοποίηση πολλών λειτουργιών που επέτρεπαν την λειτουργία με σχετικά μικρό πλήρωμα (κάτω από 100), δεν έμειναν απαρατήρητα στη διεθνή ναυτική σκηνή. Έτσι το 2002 η Σιγκαπούρη στράφηκε σε αυτή τη σχεδίαση, έχοντας τότε ξεκινήσει ένα πρόγραμμα επανεξοπλισμού της (το οποίο συνεχίζεται). Η χώρα αναζητούσε εκείνη την περίοδο ένα σκάφος σε μέγεθος φρεγάτας, ώστε να αντικαταστήσει τις πυραυλακάτους της, κλάσης Sea Wolf που είχαν ήδη συμπληρώσει 25 χρόνια ζωής. Οι Sea Wolf ήταν ένα σχέδιο των γερμανικών ναυπηγείων Lurssen και ουσιαστικά αποτελούν παραλλαγή των type 148 που υπηρετούν και στην Ελλάδα. Η Σιγκαπούρη αν και ήταν ικανοποιημένη από τα μικρά αυτά σκάφη, αναζητούσε ένα σημαντικά μεγαλύτερο, ικανό να κινηθεί με άνεση στον τρικυμιώδη Ειρηνικό και βέβαια πιο βαριά οπλισμένο, ικανό να υπερασπίσει το μικρό νησιωτικό κράτος, με την τεράστια όμως θαλάσσια εμπορική δραστηριότητα. Εδώ να θυμίσουμε πως η ασιατική αυτή χώρα έχει μια ισχυρότατη οικονομία, με πολύ στενούς δεσμούς με τις ΗΠΑ, ενώ ισορροπεί στις σχέσεις της με την γειτονική Κίνα και τις διπλανές της Μαλαισία και Ινδονησία, παρά τις κατά καιρούς προστριβές.
Η Σιγκαπούρη έχοντας μελετήσει την κλάση La Fayette είδε τις προοπτικές εξέλιξης της, οπότε προχώρησε στην υλοποίηση του «σχεδίου Δέλτα» όπως ονομάστηκε, δηλαδή στην παραγγελία 6 σκαφών που πλέον ονομάστηκαν κλάση Formidable, με το πρώτο να χτίζεται στη Γαλλία και τα υπόλοιπα στα σιγκαπουριανά ναυπηγεία ST Engineering. Η κλάση όμως με την σιγκαπουριανή παρέμβαση πήρε πολύ διαφορετική μορφή από την αρχική και ανέδειξε τις δυνατότητες της σχεδίασης.
Αρχικά για την αεράμυνα του πλοίου εγκαταστάθηκαν 4 οκταπλοί εκτοξευτές Sylver A43 για 32 συνολικά βλήματα Aster 15. Στη συνέχεια ως κύριο πυροβόλο υιοθετήθηκε το τυπικό 76αρι Oto Melara Super Rapid, ενώ προστέθηκαν δύο τριπλοί εκτοξευτές ανθυποβρυχιακών ιταλικών τορπιλών EuroΤorp A244-S. Οι αντιπλοϊκοί πύραυλοι έγιναν 8 Harpoon και την ανθυποβρυχιακή άμυνα ενίσχυσε ένα μόνιμο ελικόπτερο S-70.
Στο σκάφος προστέθηκε συρόμενο σόναρ ALOFTS Model 980 της αμερικανικής EDO ενώ το κεντρικό ραντάρ είναι το αποδοτικό Herakles της Thales (που υπηρετεί και στις γαλλικές FREMM). Η σουίτα αντιμέτρων περιλαμβάνει τρεις εκτοξευτές παρεμβολέων Dagaie της Sagem όπως και ένα C-Pearl-M σύστημα ανίχνευσης ιχνών ραντάρ της Rafael. Τέλος το σύστημα διαχείρισης μάχης, είναι μια τοπική σχεδίαση της διεύθυνσης τεχνολογίας του Σιγκαπουριανού υπουργείου Εθνικής Αμύνης, και αναφέρεται ως ιδιαίτερα σύγχρονη.
Όσο για την κίνηση του σκάφους, διατηρήθηκε για λόγους οικονομίας και αντοχής η γαλλική επιλογή CODAD (Combined Diesel And Diesel), με 4 κινητήρες MTU συνολικής απόδοσης 32ΚW για μεγίστη ταχύτητα 27 κόμβων και ακτίνα δράσης περίπου 4.000 ναυτικών μιλίων με 18 κόμβους.
Το ενδιαφέρον είναι πως όλα τα παραπάνω συνδυάστηκαν σε ένα σκαρί μήκους 115 μέτρων, δηλαδή πιο συμπαγές από τα 125 μέτρα της La Fayette, με το συνολικό εκτόπισμα να πέφτει στους 3.200 τόνους. Μικρότερο μέγεθος που μαζί με βελτιώσεις στη σχεδίαση έδωσαν ένα ακόμη μικρότερο ίχνος σε ραντάρ. Έτσι οι Σιγκαπουριανοί κατάφεραν να σχεδιάσουν μια baby La Fayette, ξεπερνώντας όμως σε απόδοση την αναιμική γαλλική «μαμά».
Εντυπωσιακή ήταν ακόμη και η ολοκλήρωση των σκαφών, καθώς τα 5 που κατασκευάστηκαν στην Σιγκαπούρη καθελκύσθηκαν μέσα σε μόλις 3 χρόνια, από το 2004 έως το 2006, ενώ αρχές του 2009 και τα έξη σκάφη (συν δηλαδή το πρώτο, τo RSS Formidable που είχε κατασκευαστεί στη Γαλλία) είχαν ολοκληρώσει τις δοκιμές τους και είχαν μπει σε υπηρεσία. Συνολικά δηλαδή από την έναρξη της συμφωνίας το 2002, μεσολάβησαν μόλις 7 χρόνια για να παραλάβει το κράτος της Σιγκαπούρης έξη σύγχρονες φρεγάτες, κάτι που μάλλον αποτελεί μια πολύ πικρή σύγκριση για τις ανάλογες περιπέτειες κατασκευής πολεμικών πλοίων στην Ελλάδα. Ενώ ήδη τα σιγκαπουριανά σκάφη (RSS Formidable, Intrepid, Steadfast, Tenacious, Stalwart, Supreme) έχουν αναβαθμιστεί σε επιμέρους συστήματα, αν και η κυβέρνηση της χώρας δεν δημοσιοποιεί πολλά στοιχεία για την άμυνα της.
Εκδοχές Ταϊβάν και Σαουδικής Αραβίας
H La Fayette όμως έχει κι άλλα «παιδιά» εκτός από τη Formidable. Η Σαουδαραβική εκδοχή της είναι η κλάση AL Riyad (3 σκάφη) η οποία πήγε σε αντίθετη τροχιά από τους Σιγκαπουριανούς. Εδώ το σκάφος μεγάλωσε και έφθασε τους 4.700 τόνους εκτόπισμα, δίνοντας έμφαση στην μεγάλη εμβέλεια που ξεπερνά τα 7.000 ναυτικά μίλια. O οπλισμός κρατά τα βασικά στοιχεία της La Fayette προσθέτοντας όμως 16 Aster-15 συν 4 τορπιλοσωλήνες για βαριές όμως τορπίλες, μαζί με συρόμενο σόναρ Captas-2.
Όσο για τη ταϊβανέζικη «φουρνιά» αυτή αποτελείται από 6 σκάφη (κλάση Kang Ding) εκτοπίσματος 3.500 τόνων (έμφορτα) με τοπικά οπλικά συστήματα, τον αντιπλοϊκό πύραυλο Hsiung Feng 2 και αντιαεροπορικό σύστημα με πυραύλους Chaparral. Εδώ υπάρχει και σύστημα εγγύς προστασίας με ένα Phalanx MK15, ενώ τα ηλεκτρονικά είναι σουίτα της Thales, με σύστημα μάχης TACTICOS, ραντάρ επιφανείας Triton, ραντάρ έρευνας Thales DRVB-26D, σόναρ τρόπιδας Spherion και συρόμενο ATAS επίσης της Thales, ενώ προγραμματίζεται πρόγραμμα αναβάθμισης.
Όλες αυτές οι παραλλαγές της La Fayette, με κυρίως την σιγκαπουριανή να παρουσιάζεται ως η πιο επιτυχημένη και με τους λιγότερους συμβιβασμούς (της λείπει ουσιαστικά μόνο ένα σύστημα εγγύς προστασίας), δείχνουν πως η μελέτη και ο προσεκτικός σχεδιασμός με βάση τις εκάστοτε εθνικές ανάγκες μπορούν να αποδώσουν ένα λειτουργικό σκάφος για κάθε ναυτικό. Η ολοκλήρωση βέβαια τόσο διαφορετικών συστημάτων εξοπλισμού είναι πάντοτε ένα ρίσκο, αλλά εφόσον η βάση (δηλαδή η αρχική σχεδίαση) είναι ένα αξιόπιστο σκαρί -και η La Fayette φαίνεται πως είναι τέτοιο- η απόπειρα έχει σοβαρές πιθανότητες επιτυχίας.
Το ενδιαφέρον για την Ελλάδα; Μάλλον θεωρητικό καθώς η αρχική αίσθηση πως μπορεί να μας παραχωρηθούν ως «ενδιάμεση λύση» οι δύο γαλλικές της κλάσης (οι οποίες δεν θα περάσουν από πρόγραμμα αναβάθμισης), απομακρύνεται καθώς το Γαλλικό Ναυτικό δεν συναινεί.
