Τους τελευταίους μήνες έχει ανακινηθεί το θέμα της πιθανότητας απόκτησης μεταχειρισμένων πλοίων Littoral Combat Ships, τύπου Freedom, από το Αμερικανικό Ναυτικό, προς κάλυψη των πιεστικών αναγκών που έχει το Πολεμικό μας Ναυτικό για πλοία. To σχετικό αίτημα και η διερεύνηση υπάρχει από το 2021 και αυτή την περίοδο υπάρχουν έντονες ζυμώσεις σε υψηλό διμερές επίπεδο, σχετικά με ποια και πόσα πλοία -και σε τι κατάσταση- μπορεί να προσφερθούν στο Πολεμικό μας Ναυτικό. Από ελληνικής πλευράς γίνονται εκτιμήσεις τι έκταση αλλαγών και προσθηκών μπορεί να γίνει, με ένα κονδύλι 500-600 περίπου εκατ. ευρώ, για 4 σκάφη.
Καθώς ο τύπος, από την εποχή της “φρεγατιάδας”, έχει λάβει αρνητική δημοσιότητα (ως αρνητικότατη λόγω των πολλών προβλημάτων που παρουσίασε), θα προσπαθήσουμε σήμερα να δούμε όσο το δυνατόν πιο ρεαλιστικά τι συστήματα που θα μπορούσε να λάβει το πλοίο για να αυξηθεί η επιχειρησιακή και μαχητική του ισχύ.
Θέλουμε να θυμίσουμε, πως το κύτος των LCS Freedom, των MMSC (η έκδοση φρεγάτας για τη Σαουδική Αραβία) και των HF2 (η έκδοση φρεγάτας που προτάθηκε στην Ελλάδα) ήταν ακριβώς το ίδιο, χωρίς αλλαγές. Στις εκδόσεις φρεγάτας η κατασκευάστρια εταιρία έδινε ταχύτητα άνω των 30 κόμβων, ενώ η LCS έχει μέγιστη 47 κόμβων. Άρα, το “φόρτωμα” όπλων και συστημάτων είχε σαν αποτέλεσμα τη μείωση της ταχύτητας. Με λίγα λόγια, το LCS, που είναι κατά 40% άδειο (με πολύ μεγάλους διαθέσιμους χώρους), μπορεί να λάβει πολλά συστήματα και όπλα. Το ποια είναι αυτά, θα τα δούμε παρακάτω, με διευκρίνηση ότι μιλάμε για το τρέχον πλοίο στην σημερινή διαμόρφωση του και όχι την HF2, η οποία είχε σχεδιαστεί με διαφορετικό φόρτο όπλων-εξοπλισμού.
Εκτοξευτές Mk41
Ο κατασκευαστής θεωρεί πως στη θέση που τώρα είναι τοποθετημένο ένα από τα δυο 30αρια πυροβόλα στο μεσόστεγο, μπορεί να μπει ένας οκταπλός εκτοξευτής Mk41. Το ενδιαφέρον είναι, πως ο Mk41 μπορεί να είναι Strike Length, δηλαδή μεγάλου μήκους ώστε “φιλοξενήσει” όπλα όπως το BGM-109 Tomahawk, ενώ προφανώς χωρά αντιαεροπορικούς SM-6 και SM-2. Βέβαια κανείς από τους δυο τελευταίους δεν μπορεί να λάβει ικανοποιητικά δεδομένα από το ραντάρ TRS-3D για πλήρη αξιοποιήση των επιδόσεών τους.
Όμως , η τοποθέτηση ενός εκτοξευτή και μάλιστα έκκεντρα, θεωρούμε πως δεν ενδείκνυται. Το καλύτερο θα ήταν να γίνει κάποια “συμμετρική” προσθήκη, ίσως με ένα εκτοξευτή ExLS σε κάθε θέση από τα 2 πυροβόλα. O συγκεκριμένος είναι ένα συγκρότημα 3 κελιών (ίδιων προδιαγραφών με τους Mk41). Οπότε με 2Χ3=6 κελιά, το πλοίο θα μπορούσε να φέρει είτε 24 πυραύλους ESSM/ΕSSM 2, είτε 24 CAMM/CAMM-ER, δηλαδή 50% περισσότερους αντιαεροπορικούς από τις ΜΕΚΟ200ΗΝ.
SEWIP/Σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου
Το ναυπηγείο έχει μελετήσει την τοποθέτηση στα LCS Freedom της 2ης έκδοσης του αμερικανικού συστήματος ηλεκτρονικού πολέμου SEWIP, σε έκδοση Lite. Εδώ θα πρέπει να πούμε όμως, πως το ΠΝ, στην περίοδο που έλεγχε τις προτάσεις των υποψηφίων φρεγατών, το είχε χαρακτηρίσει ως μη ικανοποιητικό. Έτσι, οι Αμερικανοί αναγκάστηκαν να καταφύγουν στο Ισραήλ, προκειμένου να εξασφαλίσουν το σύστημα Scorpius-N της ΙΑΙ για την πρότασή τους.
Έτσι θεωρούμε, πως αν το ΠΝ αποφασίσει να βάλει κάποιο προηγμένο σύστημα πάνω στις μεταχειρισμένες LCS, τότε αυτό δεν θα μπορεί να είναι άλλο από το Scorpius-N για το οποίο υπάρχει έτοιμη η μελέτη και είναι ιδιαίτερα αποδοτικό.
Σύστημα παραπλάνησης εισερχόμενων πυραύλων Nulka
To Nulka έχει δημιουργηθεί ως κοινή αμερικανο-αυστραλιανή προσπάθεια για να δημιουργεί ένα ψευδές σήμα σε εισερχόμενους πυραύλους. Τοποθετήθηκε αρχικά στις αυστραλιανές φρεγάτες κλάσης Adelaide και στα καταδρομικά Ticonderoga, και μετά η χρήση του επεκτάθηκε σε πολλά πλοία του Aμερικανικού και Aυστραλιανού ναυτικού.
H λειτουργία του NULKA εξηγείται στο παρακάτω βίντεο:
Οι δυνατότητες του συστήματος θεωρούνται κορυφαίες, και είναι μια από τις καλύτερες λύσεις για την αντιμετώπιση επιθέσεων κορεσμού από αντιπλοϊκούς πυραύλους. Ουσιαστικά δημιουργεί με εκτόξευση δολώματος ένα ψεύτικο ίχνος πλοίου μακρυά από το πραγματικό, και αυτό προσελκύει τους εχθρικούς πυραύλους.
AOEW (Advanced Offboard Electronic Warfare)
To πρόγραμμα Advanced Off-Board Electronic Warfare (AOEW) είναι μια ακόμη λύση που δοκιμάζει το αμερικανικό Ναυτικό για την αντιμετώπιση επιθέσεων κορεσμού από αντιπλοϊκούς. Η Lockheed Martin’s στα πλαίσια του AOEW, έχει αναπτύξει το σύστημα Active Mission Payload (AMP) AN/ALQ-248, που είναι ένα μεγάλων διαστάσεων ατρακτίδιο ηλεκτρονικού πολέμου, που μεταφέρεται από ένα από τα οργανικά ελικόπτερα MH-60R ή MH-60S Seahawk του πλοίου.
Το AOEW AMP AN/ALQ-248 μπορεί να λειτουργήσει αυτόνομα (και προφανώς ενδιαφέρει και το ΠΝ για ευρύτερη χρήση), αλλά το σημαντικότερο, είναι ενσωματωμένο στο σύστημα διαχείρισης μάχης του πλοίου, και μπορεί να λειτουργήσει σε συνδυασμό με το ήδη εγκατεστημένο στο πλοίο σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου.
Αντιπλοϊκοί πύραυλοι NSM (ή άλλοι)
Ο NSM είναι ο πύραυλος που αντικαθιστά τον RGM-84 Harpoon σε αμερικανική υπηρεσία. Το Αμερικανικό Ναυτικό έχει ήδη αποφασίσει να τοποθετήσει το όπλο στις LCS Independence που επιχειρούν στον Ειρηνικό, ως απάντηση στην απειλή του Κινεζικού Ναυτικού. Άλλωστε, εκεί οι Hellfire δεν έχουν και ιδιαίτερη σημασία, όταν απέναντι δεν είναι ταχύπλοα των Ιρανών φρουρών της Επανάστασης, αλλά πανίσχυρες κινεζικές φρεγάτες.
Αντίστοιχη τοποθέτηση έχει προβλεφθεί και για τις LCS Freedom, στο πρόστεγο, πίσω από το κύριο πυροβόλο, σε 2 τετράδες με γωνία βολής προς τα πίσω (το συγκεκριμένο δεν έχει κάποιο ειδικό πλεονέκτημα ή μειονέκτημα). Οπότε και εδώ υπάρχει μελετημένη λύση για εγκατάσταση όπλου που είναι από τα πιο σύγχρονα στην κατηγορία του. Εναλλακτικά στην ίδια θέση μπορεί να μπουν και εκτοξευτές Harpoon, από το απόθεμα του Πολεμικού Ναυτικού, ως μια πολύ πιο οικονομική λύση (ουσιαστικά με ελάχιστο κόστος, αυτό της καλωδίωσης και τοποθέτησης των ικριωμάτων στήριξης, όπως και της κονσόλας χειρισμού στο κέντρο μάχης). Προφανώς οι Harpoon είναι υποδεέστερων δυνατοτήτων των NSM.
Συρόμενο σόναρ
Στην έκδοση ΗF2 που είχε προταθεί στο Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό υπήρχε πρόβλεψη για συρόμενο σόναρ, είτε Captas-2 της Thales είτε LFATS της L3Harris. Επίσης προβλέποταν και το συρόμενο σύστημα παραπλάνησης τορπιλών, AN/SLQ-25 Nixie. Εκτίμηση μας λοιπόν είναι πως μπορούν αυτά να τοποθετηθούν στην LCS, καθώς υπάρχει (προφανώς) ο χώρος στην πρύμνη και η μεγάλη θύρα.
Στο μέλλον; Όπλα laser
Το παραπάνω είναι το πιο “εξωτικό” σύστημα, που θα μπορούσε να μπει στο σκάφος, σε μια μελλοντική του εξέλιξη. Το αναφέρουμε όμως μιας και οι LCS ως σχεδιασμός έχουν συμπεριλάβει την πρόβλεψη για τοποθέτηση τέτοιων όπλων κατευθυνόμενης ενέργειας (laser). Συγκεκριμένα στο τρίτο σημείο τοποθέτησης οπλισμού στο μεσόστεγο, εκεί που σήμερα μπαίνει εκτοξευτής πυραύλων Hellfire κατά σκαφών επιφανείας, ενώ και το σύστημα μάχης έχει σχετικές ρουτίνες.
Άλωστε από τα τέλη του ’90, το Αμερικανικό Ναυτικό είχε εντοπίσει το πρόβλημα των επιθέσεων κορεσμού. Η μια λύση ήταν πλοία με τεράστιο αριθμό πυραύλων όπως τα Arleigh Burke, η άλλη ήταν τα όπλα κατευθυνόμενης ενέργειας, που έχουν ουσιαστικά ανεξάντλητα “πυρομαχικά” (καθώς αξιοποιούν την ηλεκτρική ενέργεια που παράγει το σκάφος). Η LCS Freedom εδώ, έχει πολύ μεγάλης ισχύος ηλεκτρογεννήτριες, κάτι που επιτρέπει τη χρήση όπλων laser χωρίς άλλες μετατροπές ή ενισχύσεις. Μάλιστα στο πλοίο USS Little Rock (LCS 9) είχε αναγγελθεί το 2020 (χωρίς όμως να προχωρήσει, μέσα στις συνεχείς αναθεωρήσεις του ρόλου των πλοίων), η δοκιμαστική εγκατάσταση του όπλου laser HELIOS, ισχύος 150 kW.
Διαλέγοντας όπλα-εξοπλισμό
Συνοψίζοντας, υπάρχει μια ποικιλία όπλων και ηλεκτρονικών που μπορούν να εγκατασταθούν σε μεταχειρισμένες LCS, για τα οποία υπάρχουν ήδη χώροι, πρόβλεψη και μελέτη εγκατάστασης τους. Αν θέλαμε να κάνουμε μια κατάταξη ως προς τη σημαντικότητα τους, θα λέγαμε την προσθήκη αντιπλοϊκών πυραύλων μαζί με το σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου και στη συνέχεια το συρόμενο σόναρ. Με αυτά τα 3 “βασικά” εργαλεία, το πλοίο αποκτά σοβαρή δυνατότητα επιχειρήσεων κατά σκαφών επιφανείας (αν μάλιστα επιλεγούν οι πύραυλοι NSM τότε μιλάμε για κορυφαίο όπλο), κορυφαία ηλεκτρονική αυτοάμυνα (με τη σουίτα ηλεκτρονικού πολέμου Scorpius-N, θα έχουμε και το παράδοξο τα πλοία αυτά να διαθέτουν και το καλύτερο αντίστοιχο σύστημα στο Πολεμικό Ναυτικό), αλλά και αξιόλογη δράση κατά υποβρυχίων με το σόναρ, σε συνδυασμό με οργανικό ελικόπτερο και γιατί όχι και με μη επανδρωμένο ελικόπτερο (που πρέπει να γίνει στάνταρ στα μεγάλα σκάφη του Ναυτικού μας, έτσι κι αλλιώς).
Από εκεί και πέρα, η εγκατάσταση εκτοξευτών αντιαεροπορικών πυραύλων είναι το λογικό επόμενο βήμα (αν και εδώ η μετασκευή θα είναι μεγαλύτερη). Το σύστημα δολωμάτων Νulka θα μπορούσε να μπει εφόσον υπάρχει παραγγελία και για άλλα πλοία του Ναυτικού, όπως και ο εξωτερικός παρεμβολέας που φέρεται από ελικόπτερο. Οσο για το όπλο laser, αυτό είπαμε, είναι το πιο μακρινό ως σκέψη και υλοποίηση, αλλά θα είναι ενδιαφέρον να δούμε πως το δικό μας Ναυτικό σχεδιάζει -ανεξάρτητα των όποιων LCS- να εντάξει τέτοιες πρωτοποριακές τεχνολογίες στο οπλοστάσιο του.
