Το μοντέλο ενός νέου μεγάλου αεροπλανοφόρου παρουσίασε ο ρωσικός σχεδιαστικός οίκος Nevskoye στην Σεβαστούπολη για το μελλοντικό σχέδιο του αεροπλανοφόρου που θα αντικαταστήσει (επιτέλους!) το “Ναύαρχος Κουζνέτσωφ”. Η παρουσίαση έγινε ενώ τα ναυπηγεία της Κριμαίας είναι έτοιμα να ξεκινήσουν την κατασκευή δύο μικρών αεροπλανοφόρων στην κατηγορία των 25,000 τόνων, τα πρώτα κατά την μετα-Σοβιετική εποχή.
Το μοντέλο φέρει την ονομασία “Project 11430E Lamantin” και αποτελεί ένα σχέδιο εκτοπίσματος 80,000-90,000 τόνων, μήκους 350 μέτρων που θα φέρει πλήρωμα 2,800 ανδρών και θα φέρει πυρηνικό αντιδραστήρα επιτυγχάνοντας ταχύτητες 30 κόμβων.
Αρνητικό στοιχείο ήταν η υιοθέτηση καταστρώματος απονήωσης STOBAR που εκτός του ότι είναι περιοριστική για το μέγιστο βάρος απογείωσης των αεροσκαφών, αφήνει το κατά τα άλλα αξιόλογο σχέδιο πλοίου με ένα παρωχημένο σύστημα απονήωσης. Σήμερα, το σχέδιο STOBAR δεν χρησιμοποιείται από μεσαίου και μεγάλου μεγέθους αεροπλανοφόρα καθώς θεωρείται κατώτερων επιδόσεων από τους ατμοκίνητους ή ηλεκτρομαγνητικούς καταπέλτες που έχουν υιοθετήσει από πολλές δεκαετίες τα αμερικανικά, γαλλικά, βρετανικά και τα νεώτερου τύπου κινεζικά αεροπλανοφόρα Type 002 και 003. Ας σημειωθεί πως η Ρωσία αναπτύσσει ένα σύστημα ηλεκτρομαγνητικής εκτόξευσης αεροσκαφών τουλάχιστον από διετίας.
Πέραν του “Project 11430E Lamantin” στην ίδια έκθεση παρουσιάστηκε και η πρόταση του σχεδίου “SHTORM” που αφορά σε ένα ακόμα μεγαλύτερο supercarrier εκτοπίσματος 100,000-110,000 τόνων και σύστημα ηλεκτρομαγνητικών καταπελτών.
Το πιο εντυπωσιακό στοιχείο ήταν πως η αεροπορική πτέρυγα των δύο αεροπλανοφόρων εμφάνισε στην παρουσίαση αεροσκάφη PAK-FA Su-57, Su-35 και MiG-35 σε μια “ναυτική έκδοση” των μαχητικών. Το σχέδιο “Lamantin” εμφάνισε και πάλι ναυτικά Su-35 σε μια προσπάθεια μείωσης του κόστους ανάπτυξης, ενώ τα πιο απαιτητικά ναυτικά Su-57 και MiG-35 εξόπλιζαν το σχέδιο του “SHTORM”.
Με μια κριτική ματιά, το ρωσικό ναυτικό ξεδιπλώνει τα μεγαλεπήβολα σχέδιά του για προβολή ισχύος στις ανοιχτές θάλασσες και σε αποστολές μακράν των ρωσικών υδάτων, μια αποστολή που απαιτεί ένα ναυτικό μιας δύναμης που θέλει να λέγεται υπερδύναμη και χρειάζεται αεροπορική κάλυψη με τη μορφή αεροπλανοφόρων. Είναι προς εξέταση κατά πόσον η ρωσική οικονομία μπορεί να αντέξει το κόστος ναυπήγησης και λειτουργίας ενός μεγάλου αεροπλανοφόρου κατηγορίας Supercarrier, ανάλογων των αμερικανικών “Gerald Ford”, όπως είναι το σχέδιο SHTORM.
Πιθανότατα, η ανάπτυξη του σχεδίου “Lamantin” εντάσσεται ακριβώς σε αυτό το σκεπτικό. Μικρότερα, συγκρίσιμα σε μέγεθος και ικανότητες με τα βρετανικά “Queen Elizabeth”, τα αεροπλανοφόρα κάνουν την υπέρβαση σε μέγεθος και ικανότητες (το πρώτο ρωσικό αεροπλανοφόρο της μετα-Σοβιετικής εποχής από την ακυρωθείσα κλάση “Ulyanovsk” και το πρώτο πυρηνοκίνητο) αλλά στηρίζονται σε οικείες τεχνολογίες (διαμόρφωση STOBAR, μαχητικά 4+ γενιάς Su-35) περιορίζοντας έτσι το κόστος και τον κίνδυνο ανάπτυξης. Η ρωσική ηγεσία δείχνει να έχει την πολιτική θέληση να πραγματοποιήσει τα μεγαλεπίβολα αυτά σχέδια αλλά το οικονομικό κόστος θα κρίνει σε πολύ μεγάλο βαθμό την επιτυχία ή αποτυχία του εγχειρήματος.
Πηγές:
- https://cont.ws/@comandanteoleg/1356666
- https://fighterjetsworld.com/naval/russian-designers-display-future-aircraft-carrier-design-with-navalised-su-57-mig-35-fighter-jets/20156/
- https://militarywatchmagazine.com/article/russian-designers-display-budget-option-for-future-aircraft-carrier-design-introducing-the-project-11430e-lamantin
Ίσως τους ενδιαφέρει περισσότερο η αναχαίτιση και η εξυπηρέτηση αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας και εναέριας έγκαιρης προειδοποίησης σε πρώτη φάση.
Αυτή ήταν η λογική πίσω από το Κουζνετσόφ, αλλά τα τελευταία χρόνια με τις αποστολές του πλοίου να κινούνται περισσότερο προς την δυτική νοοτροπία της προβολής ισχύος στην ξηρά, μπορεί να έχουν απομακρυνθεί από αυτή.
Σίγουρα θα επιθυμούσαν τις δυνατότητες που προσφέρει η CATOBAR διάταξη. Υπήρχαν σχέδια από την εποχή της Σ. Ένωσης ( το αναφερόμενο στο άρθρο Ulyanovsk, και το προγενέστερο Project 1153 Orel ) με έστω μερική χρήση CATOBAR. Είτε παρέμειναν σχέδια, είτε δεν ολοκληρώθηκαν, με αποτέλεσμα, να στερούνται εμπειρίας οι διάδοχοι των Σοβιετικών όσον αφορά την χρήση τέτοιων διατάξεων. Ακόμα και η πιο εύρωστη οικονομικά Κίνα, μέχρι στιγμής παραμένει στο Ski Jump. Να μην ξεχνάμε βέβαια, ότι σε αντίθεση με τα αμερικανικά αεροπλανοφόρα, και για λόγους που έχουν να κάνουν με την συνθήκη του Μοντρέ, οι σοβιετικές σχεδιάσεις έχουν μεγάλες ικανότητες πλήγματος με πυραύλους επιφανείας, υποκαθιστώντας μερικώς την ανάγκη για αποστολές αέρος εδάφους από την οργανική πτέρυγα.
Είναι αξιοπερίεργο το πως τα σχέδια που έχουν παρουσιαστεί τις τελευταίες δεκαετίες αποκλίνουν κυριολεκτικά στα πάντα από τον Ναύαρχο, από τη διαμόρφωση των ραντάρ μέχρι την πρόωση ή τον οργανικό οπλισμό του πλοίου, αλλά το ένα πράγμα που μένει απαράλλακτο είναι η ράμπα. Τόσο δύσκολη είναι η μετάβαση σε καταπέλτες; Οι Κινέζοι αν θυμάμαι καλά ισχυρίζονται πως μετατρέπουν J-15 σε CATOBAR.
I am shocked that they even consider such an expense