Αρμόδιες αρχές στις Φιλιππίνες προειδοποίησαν στις 31 Μαρτίου ότι πολλά κινεζικά αλιευτικά, που ήταν αγκυροβολημένα για εβδομάδες κοντά στον διαφιλονικούμενο ύφαλο Whitsun, κοντά στο συγκρότημα νησιών Spratly στον Ειρηνικό διασκορπίστηκαν σε διάφορες άλλες περιοχές στη Νότια Κινεζική Θάλασσα (ΝΚΘ), περιοχή που διεκδικούν επίσης οι Φιλιππίνες.
Κίνα: Πυρ κατά εχθρικών πλοίων από την ακτοφυλακή αν χρειαστεί
Το επίσημο γραφείο ενημέρωσης της Φιλιππινέζικης προεδρίας στην πρωτεύουσα Μανίλα εξέφρασε τη “βαθύτατη ανησυχία της” για αυτό που χαρακτήρισε ως “τη συνεχιζόμενη παράνομη παρουσία (swarming) της κινεζικής ναυτικής πολιτοφυλακής (CMM), η οποία δεν αποχώρησε και παραμένει στον ύφαλο Julian Felipe (Whitsun) ενώ μετατοπίστηκε και στο νησιωτικό συγκρότημα Kalayaan στο κοινοτικό διαμέρισμα Kalayaan, του Palawan”.
Επικαλούμενο την Εθνική Ομάδα Μάχης για τη Δυτική Θάλασσα των Φιλιππίνων (NTF WPS), το προεδρικό γραφείο πληροφόρησης σημείωσε πως ο αριθμός των κινεζικών πλοίων στον διαφιλονικούμενο ύφαλο αυξομειώθηκε σημαντικά τις τελευταίες εβδομάδες: από 220 στις 7 Μαρτίου, σε 183 στις 22 και τελικά σε 199 πέντε μέρες μετά. Στις 29 Μαρτίου, ο αριθμός τους έπεσε ξαφνικά στα 44, με τη Μανίλα να αναφέρει πως 115 κινεζικά πλοία τα οποία “πιστεύεται πως επανδρώνονται από προσωπικό της κινεζικής ναυτικής πολιτοφυλακής”, εντοπίστηκαν τώρα στην περιοχή του υφάλου Kennan.
Επιπλέον, 45 συνολικά πλοία αναφέρθηκε πως βρίσκονται αγκυροβολημένα κοντά στο νησί Thitu (Pag-asa), που ανήκει στις Φιλιππίνες ενώ άλλα 50 είναι διασκορπισμένα στους υφάλους Mischief, Fiery και Subi, που διεκδικούνται από την Κίνα. Τέσσερα πλοία του κινεζικού Λαϊκού Απελευθερωτικού Πολεμικού Ναυτικού (PLAN) εντοπίστηκαν επίσης στον ύφαλο Mischief. Η Μανίλα κάλεσε το Πεκίνο να “αποσύρει άμεσα τα πλοία αυτά που είναι υπό τη σημαία της”, με το αιτιολογικό ότι βρίσκονται σε περιοχές που ανήκουν στην αποκλειστική οικονομική ζώνη (EEZ) και στην υφαλοκρηπίδα του κυρίως αρχιπλάγους των Φιλιππίνων.
Η κινεζική Θαλάσσια Λαϊκή Πολιτοφυλακή έχει χαρακτηριστεί ως το “δεύτερο πολεμικό ναυτικό” της Κίνας, ένας στόλος αλιευτικών, ταχυπλόων και περιπολικών επανδρωμένος από καλά εκπαιδευμένα πληρώματα που επιχειρούν υπό τις σκιώδεις εντολές της κινεζικής κυβέρνησης για να προωθήσουν τα συμφέροντα του Πεκίνου σε αποστολές χαμηλής έντασης και σε περιπτώσεις που η εμπλοκή του επισήμου κινεζικού ναυτικού θα επέφερε την αντίδραση των ξένων δυνάμεων και θα εξέθετε την κινεζική κυβέρνηση άμεσα για επιθετικότητα διακινδυνεύοντας κλιμάκωση μιας κρίσης.