Η Μοίρα VRM-30 (Fleet Logistics Multi-Mission Squadron 30) είναι η πρώτη μονάδα του αμερικανικού Ναυτικού που θα αναλάβει την εκτέλεση αποστολών COD με την τροποποιημένη έκδοση CMV-22B του MV-22 Osprey, αντικαθιστώντας τα C-2A Greyhound τα οποία μεταφέρουν σήμερα προσωπικό και κρίσιμα υλικά/εφόδια στα αεροπλανοφόρα εν πλω. Η απόφαση επιλογής του CMV-22B για τις ζωτικής σημασίας αποστολές COD (Carrier Onboard Delivery) ελήφθη το 2016 με γνώμονα την ηλικία των C-2A αλλά κυρίως την δυνατότητα των Ospreys να επιχειρούν σχεδόν από παντού και όχι μόνο από οργανωμένα αεροδρόμια.
Σύμφωνα με το Jane’s 360, η μετάπτωση στον νέο τύπο έχει ήδη αρχίσει με την συγκρότηση της Μοίρας VRM 30 «Titans». Στα πλεονεκτήματα του Osprey συγκαταλέγονται επίσης η ικανότητα εναερίου ανεφοδιασμού, η δυνατότητα να επιχειρεί χωρίς καταπέλτη για την απονήωση και συρματόσχοινα ανάσχεσης για την προσνήωσή του καθώς και η ευελιξία που παρέχει η παράδοση φορτίου ή επιβατών νύχτα, κάτι το οποίο δεν κάνει το C-2A.
Επίσης, απαιτεί λιγότερο προσωπικό για απονήωση/προσνήωση –μόλις έξι έναντι των περίπου 40 ατόμων που χρειάζεται ένα Greyhound– ενώ αιωρούμενο ως ελικόπτερο μπορεί να εκτελεί κάθετο ανεφοδιασμό (vertical replenishment) εκτός από το αεροπλανοφόρο του και σε άλλα πλοία της Ομάδας Μάχης. Προς το παρόν, τέτοια καθήκοντα εκτελούν τα MH-60R και –S των Αεροπορικών Πτερύγων ενός αεροπλανοφόρου ή ελικόπτερα άλλων πλοίων.
Σε διαμόρφωση μεταφοράς αναρτώμενου εξωτερικού φορτίου τo Osprey διαθέτει μεγαλύτερη μεταφορική ικανότητα εν σχέσει με το C-2A (10.000 λίβρες έναντι 8.500 του Greyhound) και καλύτερη διαχείριση ογκωδών φορτίων. Θεωρητικά δε, παρέχουν σε ένα αεροπλανοφόρο ακόμη μεγαλύτερη ευελιξία για την υποστήριξη μη πολεμικών επιχειρήσεων, όπως εκκένωση αμάχων ή ανακούφιση πληγέντων από φυσικές καταστροφές.
Το Ναυτικό θέλει, το Osprey μπορεί;
Οι πρώτες Μοίρες των CMV-22B αναμένεται να είναι επιχειρησιακές μέχρι το 2020, έναν χρόνο νωρίτερα απ’ ότι προβλεπόταν, με τον τύπο να καθίσταται πλήρως επιχειρησιακός τέσσερα χρόνια αργότερα –πριν την προγραμματισμένη για το 2026 απόσυρση των C-2A που φτάνουν στο τέλος της ωφέλιμης ζωής τους. Το αμερικανικό Ναυτικό σχεδιάζει να αντικαταστήσει 27 Greyhounds με 38 Οspreys τα οποία θα είναι εφοδιασμένα με επιπλέον συστήματα καυσίμου και επικοινωνιών σε σύγκριση με τις εκδόσεις της USAF και των Πεζοναυτών καθώς και με μεγάφωνα στην καμπίνα των επιβατών.
Μια από τις «ενστάσεις» που εγείρουν οι πιο δύσπιστοι έχει να κάνει με την «μεγαλύτερη μεταφορική ικανότητα» του CMV-22B έναντι του Greyhound. Όπως επισημαίνουν πρώην πιλότοι C-2, τα αεροσκάφη tilt-rotor ίσως να μην μπορούν να διαχειριστούν μεγάλα φορτία όπως είναι οι εφεδρικοί κινητήρες για άλλους τύπους αεροσκαφών. Και η μεταφορά κινητήρων και ανταλλακτικών στα αεροπλανοφόρα είναι κάτι παραπάνω από ζωτικής σημασίας, ιδίως σε περίοδο πολεμικών επιχειρήσεων όπου Hornets, Super Hornets και F-35C θα «βάζουν ώρες» απίστευτα γρήγορα.
«Το Osprey δεν έχει αρκετό χώρο εσωτερικά για κάτι τέτοιο» λένε απλά. Τα αεροπλανοφόρα έχουν μεν εγκαταστάσεις για τις απαιτούμενες εργασίες συντήρησης των μέσων της Αεροπορικής Πτέρυγας που διαθέτουν, όμως οι καινούργιοι κινητήρες μειώνουν δραστικά τον χρόνο που αεροσκάφη ή ελικόπτερα μένουν μακριά από τις επιχειρήσεις.
Το θέμα αφορά άμεσα τους Πεζοναύτες καθώς οι ανάγκες τους είναι οι ίδιες για τα F-35B που θα επιχειρούν από τα πλοία αμφιβίων επιχειρήσεων του Ναυτικού. Το 2015 οι Πεζοναύτες έκαναν επίδειξη της δυνατότητας μεταφοράς τμημάτων του κινητήρα Pratt & Whitney F135 των μαχητικών του τύπου με ένα MV-22B. Το τμήμα που παρέχει άντωση για την κάθετη από-προσγείωση όμως έπρεπε να μεταφερθεί αναρτώμενο εξωτερικώς.
Αν και οι Πεζοναύτες τελειοποίησαν με το Ναυτικό την παλέττα μεταφοράς κάνοντας την φόρτωση ευκολότερη, ο κινητήρας δεν παύει να εκτίθεται στα στοιχεία του όχι και τόσο φιλικού για μηχανήματα διαβρωτικού θαλασσίου περιβάλλοντος κατά την διαδικασία φόρτωσης/εκφόρτωσης. Επίσης το παλεταρισμένο φορτίο απαιτεί από το προσωπικό την αφαίρεση ορισμένων απαρτίων προκειμένου να χωρέσει στο εσωτερικό του Osprey, τα οποία θα πρέπει να τοποθετηθούν εκ νέου πριν μπει ο κινητήρας σε αεροπλάνο. Η ισχύουσα μέθοδος μεταφοράς κινητήρων σήμερα προβλέπει τον εγκλεισμό του σε ειδικό κοντέινερ για την προστασία του.
«Απομακρύνετέ το διότι… εμποδίζει»
Η επαναστατική σχεδίαση των ελίκων του Osprey είναι μια ακόμη πηγή ανησυχίας σε ένα πολυσύχναστο κατάστρωμα πτήσεων αεροπλανοφόρου. Κατά την διάρκεια δοκιμών που πραγματοποίησαν το 2016 οι Πεζοναύτες στο USS Carl Vinson (CVN 70) με τέσσερα MV-22B, το Ναυτικό ανακάλυψε ότι ο χρόνος επανεξυπηρέτησης (turn-around) για τον συγκεκριμένο τύπο ενδεχομένως να είναι μεγαλύτερος, επηρεάζοντας εξαιτίας του χώρου που καταλαμβάνουν τα Ospreys τον ρυθμό των ταυτόχρονων απονηώσεων/ανακτήσεων και άλλες δραστηριότητες.
Το κυριότερο είναι ότι με τις πτέρυγες και τα στροφεία διπλωμένα οι κινητήρες του Osprey δεν λειτουργούν, καθιστώντας έτσι αδύνατη την μετάβασή του αυτόνομα στο χώρο στάθμευσης. Στις δοκιμές στο USS Carl Vinson, η μέθοδος της φόρτωσης/εκφόρτωσης επιτόπου σε μία εκ των δύο προβλεπόμενων θέσεων στο κατάστρωμα απεδείχθη ότι εμπόδιζε τις προσνηώσεις άλλων αεροσκαφών. Αντιθέτως, όταν ένα C-2A προσνηώνεται, διπλώνει τις πτέρυγες και τροχοδρομεί στην άκρη για να ελευθερώσει το κατάστρωμα πτήσεων.
Η έλλειψη συμπίεσης στην καμπίνα του CMV-22B περιορίζει την επιχειρησιακή οροφή του, ιδίως όταν μεταφέρει προσωπικό. Ήδη οι επιβάτες είναι τρεις λιγότεροι από αυτούς που μεταφέρει το C-2. Χωρίς συμπίεση όμως το Osprey δεν θα μπορεί να αποφύγει τον καιρό και αυτό εγκυμονεί προβλήματα στον ανεφοδιασμό του εν πτήσει. Οι πιλότοι των Greyhounds απλώς πετούν πάνω από τις καταιγίδες χωρίς να είναι αναγκασμένοι να κάνουν κύκλους ή να ρισκάρουν να περάσουν μέσα τους για να φθάσουν στο αεροπλανοφόρο. Επίσης τα C-2A είναι ταχύτερα, κάτι το οποίο σημαίνει μεγαλύτερης διάρκειας πτήσεις για τα tilt-rotors.
Προς το παρόν, τα άχαρα C-2A είναι το ομορφότερο θέαμα που μπορεί να αντικρίσει κάποιος που υπηρετεί σε ένα αεροπλανοφόρο, καθένας για τους δικούς του λόγους. Οι τεχνικοί διότι φέρνει τα ανταλλακτικά που περιμένουν, οι ασθενείς και οι αδειούχοι διότι θα φύγουν με αυτό και οι πάντες για το ταχυδρομείο και τα δέματα από το σπίτι. Η αποστολή τους είναι ζωτικής σημασίας κι ας μην είναι από αυτές που γίνονται κινηματογραφική ταινία. Όμως σε ένα αεροπλανοφόρο όλοι γνωρίζουν πόσο σημαντική είναι. Γι’ αυτό άλλωστε… «in COD they trust».
Αλέξανδρος Θεολόγου
Αν και δεν έχω πρόχειρα τα βασικά facts της σύγκρισης (κάποτε το είχα ψάξει), αν θυμάμαι καλά η σύνοψη της υπόθεσης περιγράφεται πολύ καλά στο άρθρο. Το Greyhound έχει αρετές που το Osprey απλά δε μπορεί να συναγωνιστεί, και η απώλειά του πιθανότατα θα γίνει αισθητή και θα συμβάλλει περαιτέρω στον διαχρονικό και ασταμάτητο ανορθολογικό ευνουχισμό της πτέρυγας μάχης των αεροπλανοφόρων του USN.
Εκεί που εγώ περίμενα για να πω την αλήθεια να χωθεί το Osprey, για καιρό, ήταν στο ASW. Η μοναδική του ικανότητα να αιωρείται και κατ’απαίτηση να πραγματοποιεί συμβατική οριζόντια πτήση θα μπορούσε να συνδυαστεί με διπλή Α/Υ σουίτα ελικοπτέρου/ΑΦΝΣ και να του επιτρέπει να πραγματοποιεί τους ρόλους και των 2 με ένα μόνο τύπο. Στα αεροπλανοφόρα όπου ο χώρος για τα βελτιστοποιημένα ASW-Hawk και S-3 δεν ήταν πρόβλημα πιθανώς πράγματι να θεωρούταν, ενώ είναι μάλλον βαρύ για τα περισσότερα πλοία του USN (εξαιρουμένων ίσως αυτών που φέρουν 2 ε/π), αλλά σε ένα ευνοϊκό σενάριο όπου ενσωματώνεται και στα 2, οι μονάδες επιφανείας του USN θα αποκτούσαν πρωτόγνωρη ανθυποβρυχιακή ακτίνα δράσης και ταχύτητα εμπλοκής στόχων, και τα αεροπλανοφόρα θα είχαν μια πολύ πιο ευέλικτη δύναμη στη διάθεσή τους. Νομίζω πως το αμερικανικό ΠΝ σκεφτόταν σοβαρά την ιδέα στα αρχικά στάδια του προγράμματος, αλλά τελικά πιθανώς η τεχνολογία (που ακόμα και τώρα είναι μάλλον ήδη στα όριά της) δεν το επέτρεψε.
Μάλλον ως συμπληρωματικά θα τα έβλεπα μεταξύ τους. Το καθένα με τις “χάρες” του και τα μειονεκτήματά του. Το C-2 ας πούμε δεν θα μπορούσε να προσγειωθεί κάπου χωρίς ύπαρξη διαδρόμου, ενώ το V-22 μπορεί κάτι που το καθιστά πιο ενδιαφέρον για εγγύτερη υποστήριξη μετώπου ή περιοχών υψηλής έντασης. Επίσης, μπορεί το τελευταίο να εμποδίζει, όμως η απο/προσγείωσή του δεν απαιτεί ύπαρξη καταπέλτη και δέσμευση του ανάλογου μήκους καταστρώματος που απαιτεί το C-2. Κατά συνέπεια, απελευθερώνεται διάδρομο για ταυτόχρονη χρήση από άλλο αεροσκάφος συμβατικής απο/προσγείωσης. Προφανώς αυτό λύνεται με κάποια αναδιάταξη θέσεων και αλλαγή διαδικασιών πάνω στα αεροπλανοφόρα.