Στο τεύχος μας που κυκλοφορεί («Πτήση» 10, ΜΑΡΤΙΟΣ 2021) περιλαμβάνεται (κατ’ αποκλειστικότητα) ένα διπλό άρθρο αναφορικά με την πρόταση του ολλανδικού ομίλου ναυπηγείων Damen Shipyard Group, για το πρόγραμμα νέων φρεγατών πολλαπλών ρόλων του ΠΝ. Το σχετικό άρθρο είναι ενταγμένο στο πλαίσιο των παρουσιάσεων υποψηφιοτήτων που έχουμε κάνει ήδη από τις σελίδες του περιοδικού μας (με πολλαπλά άρθρα για τις γαλλικές Belh@rra/FDI και LCS/MMSC μέχρι σήμερα) και φυσικά συνεχίζουμε όπως αυτές αναδύονται. Σε αντίθεση όμως με το παρελθόν που η προσπάθειά μας αφορούσε κυρίως σε παρουσιάσεις υποψηφίων κλάσεων, η τρέχουσα αρθρογραφία μας αφορά τη συγκεκριμένη ολλανδική πρόταση, όπως αυτή έχει κατατεθεί στο ΠΝ, τόσο για τέσσερις φρεγάτες SIGMA 11515HN, όσο για τις «ενδιάμεσες λύσεις» που προσφέρει η Damen.
Πόσο κοστίζει η κάθε Belh@rra, MMSC, Sigma 11515 για το Πολεμικό Ναυτικό; Οι πραγματικές τιμές
Η ολλανδική πρόταση αφορά στην SIGMA 11515HN, μια σχεδίαση με στελθ χαρακτηριστικά, η οποία αναπτύχθηκε από την Damen ειδικά για τις ανάγκες του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού. Δεν πρόκειται για μια μελλοντική σχεδίαση, αλλά ένα νέο μέλος της οικογένειας SIGMA (Ship Integrated Geometrical Modularity Approach-Πλοίο Ολοκληρωμένης Γεωμετρικής Σπονδυλωτής Προσέγγισης), η οποία έχει αποδώσει μέχρι σήμερα ένα σημαντικό αριθμό πλοίων για χώρες όπως το Μεξικό (μία φρεγάτα τύπου 10514, με συνολική προοπτική για οκτώ μονάδες), την Ινδονησία (δύο φρεγάτες τύπου 10514 και τέσσερις κορβέτες τύπου 9113 ναυπηγημένες εγχώρια) και το Μαρόκο (μία φρεγάτα τύπου 10513 και δύο κορβέτες τύπου 9813).
Η Damen επιλέγει να προσφέρει την Ελλάδα ένα πλοίο της οικογένειας SIGMA με ολικό μήκος περί τα 119 m, πλάτος μεγαλύτερο των 15,5 m, βύθισμα 4,5 m και εκτόπισμα χωρίς φόρτο 3.900 τόνους, ενώ με πλήρη φόρτο το εκτόπισμα θα φτάνει κοντά στους 4.400 τόνους, ενώ η υποδομή πρόωσης είναι ένας έξυπνος συνδυασμός γνωστός ως CODLOG (Combined Diesel-Electric Οr Gas), μόνο ντιζελοκινητήρων (για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και χρήση ηλεκτροκινητήρων που προσφέρει ιδιαίτερα αθόρυβη και οικονομική λειτουργία) έως τους 15 κόμβους, ενώ για υψηλότερες ταχύτητες (28-30 κόμβων) χρησιμοποιείται μόνο ένας αεριοστρόβιλος.
Η βασική (Standard) SIGMA 11515HN προτείνεται με διαμόρφωση που αντανακλά την ικανότητα να υπηρετήσει όλες τις αποστολές που έχει μέχρι στιγμής υποδείξει το ΠΝ και περιλαμβάνει:
* Πρωραίο πυροβόλο Leonardo Super Rapid των 76mm/62cal με το σύστημα STRALES να αποτελεί προαίρεση που φυσικά τοποθετείται χωρίς κανένα απολύτως πρόβλημα.
* Τρεις τηλεχειριζόμενους σταθμούς οπλισμού (RWS) για ελαφρά πυροβόλα 20 έως 30 mm και πολλαπλούς έστορες με πολυβόλα.
* CIWS Mk49 Mod3 GMLS με 21 RAM
* Δυο VLS Mk41 πίσω από το κύριο πυροβόλο, δηλαδή 16 (2×8) κελιά με 64 συνολικά ESSM (RIM-162) ημι-ενεργού καθοδήγησης Block 1 ή ενεργού καθοδήγησης Block 2, έτοιμους για βολή. Σημείο-κλειδί όμως της υπεροχής της SIGMA 11515HN κατά την άποψη της εταιρία, αναφορικά με τον οπλισμό της, είναι ότι η Φ/Γ διαθέτει χώρο πρόσθια της υπερκατασκευής της γέφυρας για έως και τέσσερα συγκροτήματα 8πλών εκτοξευτών VLS Mk41 και μάλιστα όλα της έκδοσης «Strike Length», δηλαδή με ύψος που μπορούν να φιλοξενήσουν εκτός των ESSM (σε τετραπλό κάνιστρο σε κάθε κελί) εναλλακτικά και αντιαεροπορικούς πυραύλους μεγάλης εμβέλειας SM-2 ή ανθυποβρυχιακές ρουκέτες κατακόρυφης εκτόξευσης RUM-139 VL-ASROC (εάν αμφότεροι αποτελέσουν τελικά απαίτηση του ΠΝ).
* 8 RGM-84L Harpoon Block II ή εναλλακτικά τους NSM (Naval Strike Missile) της Kongsberg.
* Δύο τριπλούς τορπιλοσωλήνες Mk32 SVVT για ανθυποβρυχιακές τορπίλες Μk46 ή Mk54 ή MU90.
* Δύο δωδεκαπλούς και δύο εξαπλούς εκτοξευτές ηλεκτρονικών αντιμέτρων (decoy launchers), σε σύνολο 36 εκτοξευτών (!) για αντιμετώπιση κάθε είδους απειλής, συμπεριλαμβανομένων Α/Υ.
Στο ελικοδρόμιο και υπόστεγο μπορεί να επιχειρήσει οργανικό Seahawk (S-70B ή MH-60R) και συγχρόνως ένα μεσαίου μεγέθους UAS μπορεί να φιλοξενηθεί σε ξεχωριστό υπόστεγο χώρο δίπλα στο κύριο. Για διεξαγωγή επιχειρήσεων υποστήριξης ειδικών δυνάμεων, Έρευνας-Διάσωσης κ.ά., θα διαθέτει. σε πλευρικούς χώρους, κάτω από θύρες κάλυψης δύο λέμβους RIB με πρόταση για μοντέλο των 9 μέτρων ταχύτητας 45 κόμβων.
O ηλεκτρονικός εξοπλισμός βασίζεται σχεδόν εξολοκλήρου στην Thales Nederland με πυρήνα την πιο πρόσφατη έκδοση του σύστημα διαχείρισης μάχης (CMS) TACTICOS (εξοπλίζει 24 μονάδες του Ελληνικού Στόλου σε προηγούμενες εκδόσεις του) σε συνεργασία με ραντάρ έρευνας αέρος (4D)-επιφανείας (3D) NS110 της Thales περιστρεφόμενης κεραίας AESA, πολλαπλού ρόλου σε περίκλειστο ιστό (το οποίο -ως προαίρεση- δύναται να αντικατασταθεί με το ικανότερο NS200.
Υπογραμμίζεται ότι ο ηλεκτρονικός εξοπλισμός της Φ/Γ 11514ΗΝ είναι πλήρης και διαθέτει σύστημα μέτρων ηλεκτρονικής υποστήριξης ραντάρ (R-ESM), σύστημα μέτρων ηλεκτρονικής υποστήριξης επικοινωνιών (C-ESM) και πληροφορίες από παρακολούθηση επικοινωνιών (COMINT), αισθητήρες προειδοποίησης προσπίπτουσας ακτινοβολίας λέιζερ (L-ESM) αλλά και σύστημα ηλεκτρονικών παρεμβολών ραντάρ/jammers (R-ECM). Η φρεγάτα διαθέτει τόσο Σόναρ Μεταβλητού Βάθους (VDS) αλλά και σόναρ κύτους (HMS).
Η Standard ελληνική SIGMA 11515HN, με τη παραπάνω διαμόρφωση και δυο Mk41, σύμφωνα πάντα με την Damen, θα έχει κόστος κάτω των €550 εκατ. Η ολλανδική εταιρία υπογραμμίζει ότι στο κόστος αυτό (ανά μονάδα) συμπεριλαμβάνεται και ολοκληρωμένο πακέτο υποστήριξης ILS (Integrated Logistic Support) για την αρχική αξιοποίηση των νέων πλοίων.
Το μεγάλο όμως ατού της ευρύτερης ολλανδικής πρότασης, κατά την Damen είναι ότι εκτός της Standard SIGMA 11515HN προσφέρεται και ως επιλογή μια ακόμη πιο ικανή έκδοση στις αντιαεροπορικές της ικανότητες.
Η Extended AAW έκδοση της SIGMA 11515HN, εκτός όλων των παραπάνω υιοθετεί και ραντάρ AESA με τέσσερις σταθερές στοιχειοκεραίες τύπου APAR (Active Phased Array Radar) στο μοντέλο Block 2, τοποθετημένες σε επεκτεταμένο ιστό με το NS110 τοποθετημένο σε υψηλότερο επίπεδο (πάντα με την προαίρεση της αντικατάστασης με το ικανότερο NS200, όπως και παραπάνω). Η υιοθέτησή του εξασφαλίζει εξαιρετικές επιδόσεις αποκάλυψης-ιχνηλάτησης στόχων και εξαιρετικά υψηλό ρυθμό ανανέωσης των δεδομένων τους, ενώ δεν είναι πλέον αναγκαία και τα δυο ραντάρ ελέγχου πυρός STIR. Όπως χαρακτηριστικά μας ανέφεραν οι άνθρωποι της Damen, η ισχύς τού εκπεμπόμενου πυρός από τη SIGMA 11515HN στην έκδοση Extended AAW περιορίζεται πλέον μόνο από τον ρυθμό βολής του εκτοξευτή και τον αριθμό πυραύλων που φέρει το πλοίο.
Είναι εύκολα κατανοητό ότι η δυνατότητα τοποθέτησης έως και 4 VLS Mk41 (32 συνολικά κελιών) και τον αντίστοιχο πυραυλικό φόρτο (128 ESSM ή 32 SM-2 ή συνδυασμό τους σε όποια σύνθεση είναι επιθυμητή) με την υποστήριξη του APAR Block 2 προσδίδει στις ελληνικές Extended AAW SIGMA 11515HN δυνατότητες φρεγατών μεγαλύτερου εκτοπίσματος και σχεδιασμένες γι’ αυτόν ειδικά τον σκοπό, δηλαδή τον αντιαεροπορικό πόλεμο. Η Damen υπογραμμίζει υπεύθυνα ότι το APAR Block 2 θα είναι διαθέσιμο στο ΠΝ όταν θα παραλάβει την πρώτη φρεγάτα του σε τέσσερα χρόνια και διαψεύδει κατηγορηματικά κάποιες πληροφορίες περί του αντιθέτου, βασισμένες σε παρωχημένα πλέον στοιχεία εξέλιξης του σχετικού προγράμματος που κάποιοι ανασύρουν από την προηγούμενη δεκαετία.
Στην Extended AAW έκδοση όμως περιλαμβάνονται και άλλες βελτιώσεις εν συγκρίσει με την Standard, όπως η αναβάθμιση του πυροβόλου Super Rapid στην έκδοση STRALES με χρήση κατευθυνόμενων πυρομαχικών.
Η Damen κοστολογεί την Extended AAW SIGMA 11515HN με δυο VLS Mk41 και το Super Rapid/STRALES κάτω από €600 εκατ., κόστος στο οποίο επίσης συμπεριλαμβάνεται (ανά μονάδα) «πακέτο» υποστήριξης ILS (Integrated Logistic Support). Φυσικά όλες οι διαμορφώσεις δύναται να τροποποιηθούν αναλόγως με τις απαιτήσεις του ΠΝ.
Οι SIGMA 11515HN, ανεξαρτήτως της έκδοσης που θα επιλεγεί, προτείνεται να κατασκευαστούν όλες στην Ελλάδα, σε ναυπηγείο που θα υποδείξει το ελληνικό κράτος, με πλήρη μεταφορά τεχνολογίας και τεχνογνωσίας.
H ολλανδική πρόταση όμως πρωτοπορεί και στον τομέα της ενδιάμεσης λύσης αφού προσφέρει στο ΠΝ δυο καινούργιες Φ/Γ SIGMA 10514 των 107 m, με σύγχρονους αισθητήρες και προηγμένο οπλισμό, υποστηρίζοντας πλήρως την ικανότητα διεξαγωγής επιχειρήσεων ASW, ASuW και AAW. Οι δυο φρεγάτες με συνολικό κόστος €600-700 εκατ. (και για τις δύο, αναλόγως του εξοπλισμού που θα επιλεγεί) μπορούν να παραδοθούν ταυτόχρονα σε 30 μήνες από την υπογραφή της σύμβασης, μέσω ταυτόχρονης κατασκευής σε ναυπηγείο της Damen, λειτουργώντας και προς την κατεύθυνση της εκπαίδευσης και μεταφοράς τεχνογνωσίας για τις SIGMA 11515HN.
Η υιοθέτηση μιας τέτοιας λύσης θα προσφέρει σημαντικότατο όφελος στην αξιοποίηση, την εκπαίδευση, τη συντήρηση και την υποστήριξη, αποδίδοντας στον στόλο του ΠΝ μια οικογένεια πλοίων με δύο SIGMA 10514 και τέσσερις SIGMA 11515ΗΝ, μαζί με τις εκσυγχρονισμένες ΜΕΚΟ 200HN, που θα φέρουν κοινά συστήματα και όπλα με τα έξι καινούρια πλοία (ενδεικτικά αναφέρονται CMS, R-ΕSM/C-ESM, R-ECM, RADARS, NLWS, INS, TDS, HMS, IFF, SAM, SSM, SSVT, CIWS, κ.ο.κ).
Επίσης, για άμεση υποστήριξη και στα πλαίσια της ενδιάμεσης λύσης, ο Όμιλος Damen Shipyards Group διαθέτει άφθονο απόθεμα (γάστρες και ολοκληρωμένα πλοία) για να παρέχει στο ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό μια ποικιλία σκαφών περιπολίας (Stan Patrol – σαν το ΠΑΘ Γαύδος του ΛΣ) και υποστήριξης (ρυμουλκά, αποβατικά κλπ).
Φυσικά το ίδιο το Ολλανδικό Ναυτικό έχει στις τάξεις του πλοία άμεσου ενδιαφέροντος για το Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό, όπως οι δυο Φ/Γ κλάσης Karel Doorman αλλά και άλλα πλοία (όπως ναρκοθηρευτικά) και απομένει στο δεύτερο να εκφράσει ενδιαφέρον για τη μεταβίβαση κάποιων εξ’ αυτών στα πλαίσια μιας ευρύτερης συμφωνίας.
Η λεπτομερής διπλή ολλανδική πρόταση για την SIGMA 11515HN, οι δυνατότητες που προσφέρονται στο ΠΝ, την ελληνική αμυντική βιομηχανία και η προσφορά των ενδιάμεσων λύσεων αναλύονται με κάθε λεπτομέρεια στο 18 σελίδων άρθρο του Δημήτρη Μητσόπουλου που φιλοξενούμε στο τρέχον τεύχος μας που κυκλοφορεί στα περίπτερα (ΕΔΩ) και ηλεκτρονικά (ΕΔΩ)
