Του Tayfun Ozberk (αναδημοσίευση από το Naval News)
Το παρόν και το άμεσο μέλλον των Τουρκικών Ναυτικών Δυνάμεων (Türk Deniz Kuvvetleri) έχουν λάβει ιδιαίτερη σημασία με την πρόταξη του δόγματος της “Γαλάζιας Πατρίδας” για τα επόμενα χρόνια. Χωρικές διαφωνίες στο θαλάσσιο περιβάλλον επιβάλλουν στο Τουρκικό Ναυτικό (ΤΝ) να αυξήσει την παρουσία του στη θάλασσα. Έτσι, η εθνική στρατηγική των αμυντικών βιομηχανιών υποστηρίζει όλο και περισσότερο τον στόλο της Τουρκίας και μια νέα δομή δείχνει να αναδύεται, σταδιακά εξοπλισμένη ολοένα και περισσότερο με εγχώριας ανάπτυξης συστήματα.
Η τουρκική κυβέρνηση αντιλαμβάνεται πλέον πως ένα μεγαλύτερος και σύγχρονος στόλος θα προσθέσει νέα δύναμη στην ικανότητα των Ενόπλων Δυνάμεων να υπερασπιστούν τα περιφερειακά συμφέροντα της χώρας. Παρόλο που υπάρχουν πολλοί παράγοντες που πρέπει να συνυπολογιστούν για να μετρηθεί η δύναμη ενός ναυτικού, η ύπαρξη πολλών και προηγμένων τεχνολογικά συστημάτων είναι ο πρωταρχικός παράγοντας για να οικοδομήσεις μια ναυτική δύναμη. Κατά συνέπεια, η στροφή της Τουρκίας σε εγχώριες σχεδιάσεις στοχεύει στον μετασχηματισμό του Τουρκικού Ναυτικού σε μια από τις πιο σύγχρονες ναυτικές δυνάμεις σε παγκόσμιο επίπεδο. Μετά την ένταξη σε υπηρεσία του Ελικοπτεροφόρου-Αποβατικού Πλοίου Δεξαμενής (LHD) “Anadolu” το TN ενδέχεται περισσότερο από ποτέ να σχηματίσει στολίσκους και να κάνει την παρουσία του αισθητή στις ανοιχτές θάλασσες. Επιπλέον, η δήλωση του Τούρκου προέδρου για σχέδια για ένα αεροπλανοφόρο (κατά τη διάρκεια της καθέλκυσης της πρώτης εγχώριας σχεδίασης φρεγάτα “Istanbul”) έδωσε το σήμα πως το Τουρκικό Ναυτικό σκοπεύει να βγει στις ανοιχτές θάλασσες πάρα πολύ σύντομα.
Αυτή τη στιγμή, τη ραχοκοκκαλιά του ΤΝ συγκροτούν οι αναβαθμισμένες φρεγάτες κλάσης ‘Gabya’ (Oliver Hazard Perry). Πέρα από αυτές, οι φρεγάτες κλάσης ‘Barbaros’ (Meko 200), που είναι νεώτερες και πιο προηγμένες τεχνολογικά, θεωρούνται εξίσου πολύτιμα μέσα. Το ΤΝ επιχειρεί στις κοντινές θάλασσες με τον μεγαλύτερο στόλο υποβρυχίων στην Μεσόγειο, τις νέας ναυπήγησης κορβέτες κλάσης ‘Ada’ και πυραυλακάτους.
Καθώς τα πλοία του ναυτικού γερνάνε, η Τουρκία σχεδιάζει να ανανεώσει τον στόλο της με εγχώριες σχεδιάσεις. Μετά τις κυρώσεις CAATSA που επιβλήθηκαν από τις ΗΠΑ εξαιτίας της απόκτησης του αντιαεροπορικού συστήματος S-400 από τη Ρωσία, τα εγχώρια σχέδια έχουν καταστεί η πιο σημαντική από τις προσφερόμενες επιλογές. Για τον λόγο αυτό, το Προεδρείο Αμυντικής Βιομηχανίας (SSB) ανακοίνωσε τον προηγούμενο μήνα ότι όλα σχεδόν τα κύρια συστήματα και όπλα (περιλαμβανομένων των συστημάτων εγγύς αντιβληματικής προστασίας CIWS και κάθετης εκτόξευσης βλημάτων VLS) των φρεγατών κλάσης “I” θα αναπτυχθούν από εγχώριες εταιρείες.
Όσο για το LHD “Anadolu”, το μεγαλύτερο πολεμικό πλοίο που απέκτησε ποτέ η Τουρκία, αυτό είναι προγραμματισμένο να ενταχθεί σε υπηρεσία μέσα στο έτος. Παρόλο ότι δεν θα φέρει τα αεροσκάφη τύπου STOVL F35B, εξαιτίας των κυρώσεων, θα αυξήσει σημαντικά την ικανότητα προβολής ισχύος του ΤΝ. Το “Anadolu” θα είναι ικανό να μεταφέρει μια δύναμη μεγέθους τάγματος χωρίς να έχει ανάγκης βάσης ανεφοδιασμού και θα εκπληρώσει άλλες απαιτήσεις του τουρκικού ναυτικού, όπως να πραγματοποιεί πολεμικές αποστολές ή ανθρωπιστικές επιχειρήσεις μακράς ακτίνας και μακράς διάρκειας ενώ ταυτόχρονα θα δρα ως κέντρο διοίκησης και ως ναυαρχίδα του Τουρκικού Ναυτικού.
Αυτή τη στιγμή τα εν ενεργεία προγράμματα που διαμορφώνουν το μέλλον του Τουρκικού Ναυτικού, είναι τα εξής:
Πρόγραμμα MILGEM
Το MILGEM (ακρωνύμιο που σημαίνει “Εθνικό Πλοίο”) αποτελεί τη βάση της προσπάθειας ανανέωσης της δύναμης του τουρκικού στόλου. Μέσα στο πλαίσιο του προγράμματος έχουν παραδοθεί ως τώρα 4 κορβέτες κλάσης ADA και ετοιμάζεται η πρώτη φρεγάτα κλάσης “I”, η “Istanbul” που αναμένεται να παραδοθεί ως το 202, με τα άλλα τρία αδελφά πλοία της κλάσης να έχουν παραδοθεί ως το 2027. Κι ενώ οι φρεγάτες κλάσης “Ι” θα αντικαταστήσουν την κλάση “Yavuz” (Meko 200TN Track I), οι φρεγάτες της κλάσης “Barbaros” θα περάσουν από εκσυγχρονισμό μέσης ζωής και θα εξοπλιστούν με σύγχρονα συστήματα εγχώριας ανάπτυξης.
Φφρεγάτες αντιαεροπορικής άμυνας περιοχής TF-2000
Η αντιαεροπορική άμυνα που χρειάζονται οι στολίσκοι του ΤΝ αυτή τη στιγμή παρέχεται από τις φρεγάτες κλάσης “Gabya”. Ως αντικαταστάτριες των “Gabya”, σχεδιάζεται ενταχθούν σε υπηρεσία επτά αντιτορπιλικά αντιαεροπορικού πολέμου περιοχής, ως πρόγραμμα TF-2000 εντός της επόμενης δεκαετίας. Τα αντιτορπιλικά TF-2000 θα εξοπλιστούν με εγχώρια ραντάρ AESA πολλαπλών λειτουργιών CAFRAD, ενώ θα φέρουν τον τουρκικό πύραυλο επιφανείας-αέρος μακράς ακτίνας SIPER, που βρίσκεται ακόμα υπό ανάπτυξη.
Το Τουρκικό Ναυτικό οριστικοποιεί την τελική διαμόρφωση της νέας του φρεγάτας
Άλλα προγράμματα νέων σκαφών
Πέρα από τα προγράμματα φρεγατών και αντιτορπιλικών, το UFUK, ένα σύγχρονο πλοίο συλλογής πληροφοριών, θα μπει σε υπηρεσία μέσα στο έτος. Επίσης, το Τουρκικό ναυτικό σχεδιάζει να εντάξει σε υπηρεσία δύο ακόμα αρματαγωγά κλάσης “Bayraktar” και δύο περιπολικά πλοία ανοιχτής θαλάσσης για να υπερασπίσουν τα συμφέροντα της χώρας στην ΑΟΖ. Ακόμα, το πρόγραμμα ταχέων σκαφών FAC-55 θα αντικαταστήσει παλιότερα OPV μέσα στην επόμενη δεκαετία.
Πλοία Υποστήριξης
DIMDEG
Μαζί με τα πολεμικά, το TN σχεδιάζει την ανανέωση και του στόλου πλοίων υποστήριξής του. Δύο πετρελαιοφόρα μεσαίου μεγέθους, η ναυπήγηση των οποίων έχει ήδη ολοκληρωθεί, αναμένεται να ενταχθούν στον τουρκικό στόλο εντός του έτους. Η Τουρκία σχεδιάζει να επεκτείνει τον στόλο πλοίων υποστήριξής της με το μεγάλο πλοίο “DIMDEG” ως το 2023. Τα 16 περιπολικά κλάσης “Tuzla”, δύο μεγάλα ρυμουλκά και το πλοίο διάσωσης υποβρυχίων “MOSHIP”, που ολοκληρώθηκαν και εντάχθηκαν σε υπηρεσία, θα υπηρετούν για πολλά χρόνια ακόμα και θα συνεισφέρουν στον εκσυγχρονισμό του Τουρκικού Ναυτικού.
Υποβρύχια κλάσης Reis
Το Τουρκικό Ναυτικό θα γίνει κοινωνός της τεχνολογίας ανεξάρτητης του αέρα πρόωσης (Air Independent Propulsion – AIP) με την ένταξη των υποβρυχίων κλάσης Type 214TN “Reis”. Το πρώτο πλοίο καθελκύστηκε το περασμένο έτος και το έκτο και τελευταίο αναμένεται να ενταχθεί ως το 2027. Αναμένεται πως η τουρκική αμυντική βιομηχανία, που συνεργάζεται με την TKMS (Thyssenkrupp Marine Systems) σε αυτό το πρόγραμμα, θα αξιοποιήσει την σχετική τεχνογνωσία στην ανάπτυξη του εγχωρίου προγράμματος υποβρυχίων που αποκαλείται “MILDEN”. Η εθνικής ανάπτυξης τορπίλη “AKYA” και ο αντιπλοϊκός πύραυλος “ATMACA” αναμένεται να μπορούν να εκτοξευτούν από αυτά τα υποβρύχια. Σύμφωνα με πολλούς ειδικούς στην Τουρκία, τα υποβρύχια “MILDEN” θα είναι ικανά να εκτοξεύουν και τους εγχώριας σχεδίασης πυραύλους cruise “GEZGIN” αλλά η τελευταία πληροφορία δεν έχει επιβεβαιωθεί επίσημα.
Αεροσκάφη περιπολίας MELTEM III
Ο εκσυγχρονισμός της Ναυτικής Αεροπορίας, μια κρίσιμη διοίκηση εντός των ναυτικών δυνάμεων, συνεχίζεται με το πρόγραμμα “Meltem”. Η Thales ολοκλήρωσε τον εκσυγχρονισμό των συστημάτων διοίκησης και ελέγχου και των αισθητήρων των αεροσκαφών περιπολίας CN-235 (Μaritime Ρatrol Αircraft – MPA) και το πρώτο ATR-72 (που μετονομάζεται σε P-72) MPA εντάχθηκε σε υπηρεσία πέρσι. Συνολικά, οκτώ ATR-72 MPA θα εισέλθουν σε υπηρεσία με την Τουρκική ναυτική Αεροπορία ως τελική φάση του προγράμματος.
UCAV
Επιπλέον του προγράμματος Meltem, η Τουρκική Ναυτική Αεροπορία θα εξοπλιστεί και με μη επανδρωμένα συστήματα. Η πρωτοπορία της εγχώρια αμυντικής βιομηχανίας στα συστήματα μη-επανδρωμένων αεροσκαφών παρέχει πλέον όλο και περισσότερες οικονομικές λύσεις για αναγνώριση και παρακολούθηση από αέρος στον θαλάσσιο χώρο. Επιπρόσθετα, πέρα από τις αποστολές αναγνώρισης, τα συστήματα UCAV “Anka” και TB-2 “Bayraktar” είναι σε θέση να εκτοξεύσουν τα εθνικής ανάπτυξης κατευθυνόμενα με λέηζερ πυρομαχικά MAM-L, UMTAS και τον πύραυλο CİRİT. Τα όπλα αυτά μπορούν να έχουν καταστρεπτικά αποτελέσματα εναντίον στόχων επιφανείας με μικρές δυνατότητες αντιαεροπορικής κάλυψης. Το TN σχεδιάζει να εντάξει πάνω από ένα τύπο UCAV (Unmanned Combat Aerial Vehicles) στις τάξεις του.
MALE UAV
Το UCAV “Aksungur”, ένα Μέσου Ύψους-Μακράς Ακτίνας (Medium Altitude Long Endurance – MALE) σύστημα UAV, θεωρείται ένα από τα πιο σημαντικά προγράμματα για την ενίσχυση της ναυτικής αεροπορίας. Ικανό να επιχειρεί μέρα και νύχτα αναλαμβάνοντας αποστολές συλλογής πληροφοριών, παρακολούθησης καιαΑναγνώρισης (Intelligence, Surveillance and Reconnaissance – ISR) καθώς και αποστολές κρούσης με συλλογές συστημάτων EO/IR, SAR, SIGINT και άλλα όπλα αέρος-επιφανείας. Το “Aksungur” αναμένεται να χρησιμοποιηθεί σε αποστολές ανθυποβρυχιακού πολέμου εξαιτίας της ικανότητας μεταφοράς μεγάλου φορτίου και ηχοσημαντήρων και αναμένεται να είναι ικανό να εξαπολύσει μια ελαφρά ανθυποβρυχιακή τορπίλη μέσα στα επόμενα χρόνια. Η Τουρκική Αεροδιαστημική Βιομηχανία (ΤΑΙ) θα ξεκινήσει τη μαζική παραγωγή του “Aksungur” εντός του έτους.
Τουρκία: Πρώτες δοκιμές εν πλω για το εγχώριο οπλισμένο USV ‘ULAQ’
USV
Το πρώτο τουρκικό UCSV ULAQ (μη επανδρωμένο οπλισμένο σκάφος) παρουσιάστηκε επίσημα την περασμένη εβδομάδα. Οι θαλάσσιες δοκιμές και οι δοκιμές οπλισμού αναμένονται να ολοκληρωθούν μέχρι τα μέσα του έτους. Οι κατοπινές εκδόσεις του ULAQ θα κατασκευαστούν ανάλογα με τα αποτελέσματα των δοκιμών αυτών. Η έκδοση που ετοιμάζεται για πόλεμο επιφανείας θα είναι ικανή για εκτόξευση αντιπλοϊκών πυραύλων “ATMACA” ενώ η ανθυποβρυχιακή έκδοση θα θα διαθέτει τορπίλες.
Το Τουρκικό Ναυτικό θέλει να εξοπλίσει κορβέτες με L-UMTAS και Cirit
Μελλοντικά Σχέδια
Οι τωρινές προσπάθειες για την ανανέωση του τουρκικού στόλου σηματοδοτούν την θέληση της Άγκυρας για ισχυρότερη ναυτική παρουσία. Ενώ αναπτύσσει ένα αποτελεσματικό όπλο θαλάσσιας άρνησης και απαγόρευσης (Anti Access/Area Denial – A2/AD) στις εγγύς θαλάσσιες ζώνες με την ανάπτυξη δημοφιλών πλατοφορμών μη-επανδρωμένων συστημάτων, ταυτόχρονα επιθυμεί να γίνει αποτελεσματική και σε περιοχές μακριά από την ενδοχώρα της, με τα προγράμματα LHD και του εθνικού αεροπλανοφόρου. Η υποστήριξη αντιπειρατικών επιχειρήσεων στον κόλπο του Άντεν από το 2008 και οι αποστολές περίπλου της Αφρικής με έναν στολίσκο που συγκροτήθηκε το 2014 ήταν οι πρώτες ενδείξεις ότι το Τουρκικό Ναυτικό ήθελε να ανοιχτεί στους ωκεανούς, γεγονός που την ώθησε να διεκδικήσει την ανάπτυξη πυραύλων και νέων σκαφών. Έτσι, ενώ τα μέσα του TN συνεισφέρουν σε πολυεθνικές δράσεις, όπως η CTF-151 στην Αφρική, η Ν/Θ αποστολή του ΝΑΤΟ SNMG2 και η UNIFIL στη Μεσόγειο, συμμετέχουν επίσης σε πολυεθνικές ασκήσεις μακριά από τα τουρκικά νερά.
Επιπλέον το TN επιθυμεί να αναλάβει περισσότερες πρωτοβουλίες και να αναλάβει κρίσιμο ρόλο εντός του NATO. Σε αυτό το πλαίσιο, η Τουρκία εκκίνησε προσπάθειες για να σχηματίσει την Τουρκική Ναυτική Δύναμη Υψηλής Ετοιμότητας (TURMARFOR) τον Ιούλιο του 2018 και δοκίμασε την επιχειρησιακή ετοιμότητα της αυτής στην άσκηση “Dogu Akdeniz-2019”. Η TURMARFOR οργανώθηκε εντος της Ναυτικής Βάσης στο Aksaz και μόλις το LHD “Anadolu” τεθεί σε υπηρεσία, θα αποτελεί το κύριο μέσο της TURMARFOR. Η Τουρκία θα είναι έτσι η πέμπτη χώρα του NATO που θα αναλαμβάνει ρόλο Δύναμης Υψηλής Ετοιμότητας.
Με το Σύστημα Διαχείρισης Μάχης GENESIS ADVENT των τουρκικών αμυντικών βιομηχανιών οι εφαρμογές δικτυοκεντρικών επιχειρήσεων στο θαλάσσιο περιβάλλον έχουν ήδη ξεκινήσει. Αφού διασυνδέθηκε με μερικά ακόμα συστήματα των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων μέσω του προγράμματος “Kement”, τα μέσα του TN θα είναι ικανά να πραγματοποιούν δικτυωμένες επιχειρήσεις μέσα σε ένα ενιαίο σύστημα. Συμπερασματικά, οι τουρκικές ναυτικές δυνάμεις κάνουν βήματα εμπρός με στόχο να έχουν σύντομα έναν στόλο που να είναι αποτελεσματικός στις ανοιχτές θάλασσες στο άμεσο μέλλον, να αναλαμβάνει ευρύτερο ρόλο εντός του NATO και να πληροί τις απαιτήσεις του σύγχρονου πεδίου μάχης.
Σημείωση Naval Defence: Ο Tayfun Ozberk υπηρέτησε επί 16 χρόνια στο Τουρκικό Πολεμικό Ναυτικό και σήμερα ασχολείται με αρθρογραφία σε θέματα ναυτικής ισχύος. Θεωρείται ειδικός σε ζητήματα πολέμου επιφανείας ιδιαίτερα σε παράκτιο περιβάλλον.
Περαστικά μας…