Μια αποστολή που χρηματοδοτήθηκε και πραγματοποιήθηκε από δύο ιδιώτες, πρώην αξιωματικούς του Αμερικανικού Ναυτικού, εντόπισε, εξερεύνησε και κινηματογράφησε το ναυάγιο του αντιτορπιλικού USS Johnston (DD-557), που κατέχει τον τίτλο του βαθύτερα κειμένου ναυαγίου στον κόσμο, στα 6.456 μέτρα στον πυθμένα του Ειρηνικού Ωκεανού. Δηλαδή σε βάθος κατά 63% μεγαλύτερο από ότι το ναυάγιο του “Τιτανικού” στον Βόρειο Ατλαντικό.
Ο χορηγός της αποστολής, Victor Vescovo, είναι πλοίαρχος ε.α. του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ και ανέλαβε προσωπικά τον χειρισμό του τηλεκατευθυνόμενου υποβρυχίου (DSV) ‘Limiting Factor’ που εξέτασε το ναυάγιο σε δύο διαφορετικές καταδύσεις διάρκειας 8 ωρών κάθε μια. Πρόκειται για τις μεγαλύτερες σε βάθος εξερευνήσεις ναυαγίων -με επανδρωμένα και μη μέσα- που έχουν πραγματοποιηθεί ποτέ στην ιστορία σύμφωνα με την εταιρεία Caladan Oceanic.
Το USS Johnston (DD-557) ήταν ένα αντιτορπιλικό του Αμερικανικού Ναυτικού της κλάσης ‘Fletcher’ που βυθίστηκε στις 25 Οκτωβρίου 1944 κατά τη διάρκεια της γνωστής ναυμαχίας στον κόλπο του Λέϋτε. Το ‘Johnston’ είχε μήκος 115 μέτρα και 12 μέτρα πλάτος. Το πλοίο βυθίστηκε μαχόμενο κατά υπερτέρων ιαπωνικών ναυτικών δυνάμεων ανοιχτά των ακτών της νήσου Samar σε μια σύγκρουση που θεωρείται η μεγαλύτερη σε έκταση ναυμαχία της ιστορίας.
Το ναυάγιο ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά το 2019 από το πλοίο R/V Petrel υπό τη διεύθυνση του φημισμένου εξερευνητή ναυαγίων Robert Kraft. Κατά τη διάρκεια της αποστολής, κινηματογραφήθηκαν τμήματα του από τηλεχειριζόμενο υποθαλάσσιο σκάφος (ROV) αλλά μεγάλο μέρος του ναυαγίου, περιλαμβανομένου των ανέπαφων δύο τρίτων του κύτους, της πλώρης, της γέφυρας και του μεσοστέγου, παρέμεναν αχαρτογράφητα καθώς το σκάφος επιχειρούσε στο μέγιστο επιχειρησιακό του βάθος των 6.000 μέτρων με το ναυάγιο να βρίσκεται πολύ βαθύτερα.
Πλέον, έχει επιβεβαιωθεί πως ο αριθμός κύτους είναι το “557” και είναι ξεκάθαρα ορατός και από τις δύο πλευρές της πλώρης, όπως και οι δύο δίδυμοι πύργοι πυροβόλων των 5”, οι διπλοί εκτοξευτές τορπιλών και πολλά όπλα επί του πλοίου, που βρίσκονται ακόμα στη θέση τους. Δεν έχουν παρατηρηθεί ανθρώπινα κατάλοιπα ή ιματισμός και κανένα τμήμα του πλοίου δεν ανασύρθηκε.
Εκτεταμένες έρευνες του ιστορικού ναυτικών θεμάτων και αποφοίτου της Αναδημίας της Αννάπολις του Αμερικανικού Ναυτικού, πλωτάρχη (ε.α.) Parks Stephenson, οδήγησαν στην ακριβή χαρτογράφιση του ναυαγίου κατά το στάδιο προετοιμασίας της κατάδυσης. “Χρησιμοποιήσαμε στοιχεία από αναφορές τόσο του αμερικανικού όσο και του ιαπωνικού ναυτικού και -όπως συνήθως συμβαίνει- η έρευνα ξαναζωντανεύει την ιστορία. Διαβάζοντας τις αναφορές για την τελευταία μέρα του ‘Johnston’ σε καταλαμβάνει ένα αίσθημα ταπεινοφροσύνης και σεβασμού και αντιλαμβάνεσαι την ανάγκη να διατηρηθεί ως μνημείο αντάξιο των υψηλότερων παραδόσεων του Ναυτικού. Πρόκειται για μια θανάσιμη μάχη εναντίον απίστευτων δυνάμεων”, δήλωσε ο Stephenson.
Ο Vescovo είχε κάνει μακρές συζητήσεις με τη Διοίκηση Ναυτικής Παράδοσης και Ιστορίας (NHHC) για τους όρους εξερεύνησης του ναυαγίου και τα πρωτόκολλα που ισχύουν όχι μόνο για να διατηρηθεί αυτό ως έχει, αλλά και για να σεβαστεί τον τελευταίο χώρο ανάπαυσης του πλοίου και υγρό τάφο πολλών μελών του πληρώματός. Όλα τα στοιχεία από ηχοβολισμούς, φωτογραφίες και σημειώσεις που τηρούνται και καταγράφονται κατά την αποστολή δεν πρόκειται να δημοσιοποιηθούν αλλά παρέχονται στη διάθεση του Ναυτικού των ΗΠΑ για ανάλυση και η δημοσιοποίηση τους γίνεται με την άδειά του.
“Έχουμε μια αυστηρή πολιτική ‘δες αλλά μην αγγίζεις’ αλλά συλλέγουμε όπως και να έχει πολύ υλικό που θα φανεί εξαιρετικά χρήσιμο σε ιστορικούς και αρχειοθέτες του ναυτικού. Πιστεύω ότι είναι πολύ σημαντική δουλειά, και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο χρηματοδοτώ την αποστολή και παραδίδουμε το υλικό στο Ναυτικό δωρεάν”, προσθέτει ο Vescovo.
“Η Διοίκηση Ναυτικής Ιστορίας και Παράδοσης εκτιμά ιδιαίτερα τις προσπάθειες του πλοιάρχου Vescovo και των μελών της αποστολής στην αναγνώριση του ναυαγίου του αντιτορπιλικού USS Johnston (DD-557) που χάθηκε στις 25 Οκτωβρίου του 1944 σε μια από τις πλέον ηρωϊκές εμπλοκές σε ολόκληρη την ιστορία του Ναυτικού των ΗΠΑ”, δήλωσε ο υποναύαρχος Samuel Cox, Διευθυντής Ναυτικής Ιστορίας και Έφορος του πολεμικού ναυτικού. “Ο πλωτάρχης Ernest Evans και το πλήρωμά του εκτέλεσαν το καθήκον τους με το παραπάνω εμπλεκόμενοι με μια πολυαριθμότερη και ισχυρότερη ιαπωνική δύναμη για να κερδίσουν πολύτιμο χρόνο ώστε τα αεροπλανοφόρα συνοδείας, τα οποία συνόδευαν, να διαφύγουν. Στο Α/Τ ‘Johnston’ απονεμήθηκε Προεδρική Εύφημος Μνεία — η μεγαλύτερη τιμή που μπορεί να δοθεί σε πλοίο. Στον ίδιο τον Evans απονεμήθηκε μεταθανατίως το Μετάλλιο της Τιμής, γενόμενος έτσι ο πρώτος ιθαγενής Αμερικανός στο Ναυτικό των ΗΠΑ και ο μόνος κυβερνήτης αντιτορπιλικού στον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο που τιμήθηκε με αυτόν τον τρόπο”.
Τρία άλλα πλοία που χάθηκαν στην ίδια ναυμαχία παραμένουν ακόμα ανεντόπιστα.
