Συνεχίζουμε να φιλοξενούμε άρθρα αναγνωστών μας, οι οποίοι μας προσφέρουν τη δική τους άποψη και προσέγγιση για θέματα της επικαιρότητας. Στο κείμενο που ακολουθεί ο αναγνώστης μας Elrond, φιλόλογος-ιστορικός με μεγάλο ενδιαφέρον για τα θέματα άμυνας, καθώς και αναγνώστης της ΠΤΗΣΗΣ από το 1985, γράφει την κριτική του για την φρεγάτα HF2. Για μια ακόμη φορά διευκρινίζουμε πως οι θέσεις των αναγνωστών μας εκφράζουν τους ίδιους ενώ φυσικά η δημοσίευση γίνεται και για προσφέρει στον ευρύτερο διάλογο.
Πολλή συζήτηση γίνεται τους τελευταίους μήνες σχετικά με τα υποψήφια πλοία για την νέα φρεγάτα του Πολεμικού Ναυτικού. Σε αυτή την συζήτηση τον πλέον αρνητικό «ρόλο» τον έχει η αμερικανική υποψηφιότητα, της εταιρίας Lockheed Martin: η MMSC/HF2. Είναι άραγε άδικη η κριτική που δέχεται το εν λόγω πλοίο ή όχι; Ας εξετάσουμε τα βασικά σημεία που εστιάζεται η κριτική.
Επιβιωσιμότητα: Πολύς λόγος έχει γίνει για την κατάταξη του πλοίου, βάσει των προτύπων του USN, στην κατηγορία Level 1+. Το συγκεκριμένο επίπεδο παρέχει σίγουρα κάποιες δυνατότητες διάσωσης του σκάφους μετά από εχθρικό πλήγμα, αλλά απέχει από το επίπεδο Level 2 στο οποίο βρισκόταν το πλοίο που κλήθηκε να αντικαταστήσει η LCS, δηλαδή η φρεγάτα κλάσης O.H. Perry. Υπενθυμίζουμε πως το 1987 η φρεγάτα της κλάσης, USS Stark, επλήγη από δύο βλήματα ΑΜ39 Exocet στον Περσικό Κόλπο από ιρακινό αεροσκάφος και δεν βυθίσθηκε. Άραγε, σε παρόμοια περίπτωση, η LCS/MMSC/HF2, με κατώτερο επίπεδο επιβιωσιμότητας, θα επιβιώσει ή θα βυθισθεί; Πέρα από την θεωρία λοιπόν, όλα κρίνονται στην πράξη, που εν προκειμένω θα αφορά το ΠΝ και όχι κάποιο άλλο ναυτικό ξένης χώρας.
Αριθμός κελιών κάθετης εκτόξευσης (VLS): Τα 11 κελιά φθάνουν άραγε ή όχι; Τα συνολικά 44 (4 x 11) αντιαεροπορικά βλήματα που μπορούν να μεταφερθούν προφανώς και δεν είναι λίγα για την κατηγορία πλοίων που ανήκει η HF2 (όπου ο χαρακτηρισμός General Purpose/Γενικής Χρήσης θεωρώ πως είναι πιο «έντιμος» από τον αντίστοιχο Multi Mission/Πολλαπλών Αποστολών). H απάντηση όμως συνδέεται και με το ποια όπλα θα μεταφέρονται. Αρχικά γινόταν λόγος για τον ESSM Block1/2. Πρόσφατα όμως μάθαμε περί CAMM/CAMM-ER. Γιατί όμως υπήρξε αυτή η διαφοροποίηση; Προφανώς συνδέεται με την αδυναμία του ραντάρ TRS-4D να παράσχει μέσω link οδηγίες καθοδήγησης σε πολλαπλά βλήματα ESSM. Έτσι, «ποιώντας την ανάγκη φιλοτιμία», η πρόταση άλλαξε ώστε να περιλαμβάνει 32 CAMM-ER + 3 ASROC-VL. Ερώτηση: είναι λογικό όλος ο υπόλοιπος στόλος να φέρει ESSM και οι νέες φρεγάτες CAMM; Πού πήγε η ανάγκη της ομοιοτυπίας στα όπλα; Μήπως χάθηκε στην προσπάθεια αντιμετώπισης άλλων υποψηφιοτήτων με ανώτερα χαρακτηριστικά στα συγκεκριμένα σημεία; Ουσιαστικά, το βασικό πρόβλημα του πλοίου είναι η εγκατάσταση του συγκεκριμένου ραντάρ, εφόσον περιορίζει τις επιλογές στα φερόμενα όπλα και τη δυνατότητα ταυτόχρονης καθοδήγησής τους για αντιμετώπιση επιθέσεων κορεσμού. Σχετικά με τα τρία ASROC-VL, παρά τα ανώτερα χαρακτηριστικά τους από τις τορπίλες, εν προκειμένω τοποθετούνται για να καλύψουν την έλλειψή τους και όχι ως συμπληρωματικό τους όπλο, όπως θα έπρεπε.
ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ: Με CAMM-ER η πρόταση της Lockheed Martin για τις HF2/MMSC-HN
Πρόωση: Εδώ τα προβλήματα είναι γνωστά και συνεχίζονται αδιάλειπτα. Ακόμη και αν υποτεθεί πως επιλύεται το πρόβλημα με το κιβώτιο, αυτό σημαίνει ως δεν θα παρουσιαστούν άλλα ζητήματα; Επίσης, θα παραμείνει άλυτο το πρόβλημα της περιορισμένης αυτονομίας του πλοίου και της απαράδεκτα χαμηλής ταχύτητάς του (10 κόμβοι) μόνο με τις diesel.
Σόναρ τρόπιδας: Αφού εξαντλήθηκαν τα επιχειρήματα που αφορούσαν τα ελικόπτερα Romeo, τώρα το «αφήγημα» εστιάζεται στην υπεροχή του συρόμενου σόναρ VDS και του Nixie. Εδώ πάλι «ποιούμε την ανάγκη φιλοτιμία», γνωρίζοντας πως το πλοίο απλά δεν μπορεί να δεχθεί σόναρ τρόπιδας. Ερώτηση: αν μπορούσε να πάρει ένα τέτοιο σύστημα, έστω και με κάποια μικρή μετατροπή, θα το συζητούσαμε σήμερα ή θα αποτελούσε αναπόσπαστο κομμάτι της πρότασης; Στο Αιγαίο, και με τις απειλές να πολλαπλασιάζονται τα επόμενα χρόνια με την έλευση των τουρκικών υποβρυχίων Type-214ΤΝ, αποτελεί κατά τη γνώμη μας απαραίτητο τμήμα του εξοπλισμού. Τι θα γίνει -για παράδειγμα- υπό συνθήκες έντονης θαλασσοταραχής (6+ μποφόρ) και δυσμενών καιρικών συνθηκών, όταν δεν θα μπορεί να πετάξει το Romeo ούτε να «κατέβουν» τα VDS/Nixie; Σε κάθε περίπτωση -και αυτό ισχύει για όλα τα υποψήφια πλοία-, δεν θα πρέπει να προσαρμόζουμε τις ανάγκες μας στους υποψήφιους αλλά εκείνοι τα πλοία τους σε αυτές. Αν αυτό δεν είναι πραγματοποιήσιμο, τότε να διαφοροποιείται και ο τύπος των προτεινόμενων πλοίων, ακόμη και αν θα υπάρξουν πρόσθετες καθυστερήσεις στην παράδοσή τους. Είναι προτιμότερη μια αναβολή της τάξης των 2-3 ετών, παρά να βιαστούμε να υιοθετήσουμε πλοία που δεν θα καλύπτουν απόλυτα τις επιχειρησιακές μας απαιτήσεις τώρα και στο μέλλον.
Φόρτοι: Εδώ πάλι φαίνεται ξεκάθαρα πως άλλες υποψηφιότητες υπερέχουν λόγω σχεδίασης. Είναι χαρακτηριστικό πως υπήρξε αρκετή συζήτηση σχετικά με τον περιορισμένο αριθμό βλημάτων για τα πυροβόλα OtoMelara Rapido των 76 χιλ. που μπορεί να μεταφέρει το πλοίο.
Γενικότερη σχεδίαση: Το σύνολο των ζητημάτων που αντιμετωπίζει το πλοίο οφείλεται κυρίως στην αρχική αντίληψη σχεδίασης, που δεν αφορούσε σκάφος τύπου φρεγάτας αλλά συμπληρωματικό πλοίο για την αντιμετώπιση ασύμμετρων απειλών σε παράκτια ύδατα, σε συνδυασμό με την απαίτηση για πολύ υψηλή ταχύτητα. Το αποτέλεσμα ήταν απογοητευτικό για το USN, το οποίο αναγνωρίζοντας το σφάλμα του στράφηκε σε διαφορετική και δοκιμασμένη σχεδίαση για την μελλοντική του φρεγάτα, την FFG-62, ενώ συνεχίζει να αναζητά εναλλακτικούς τρόπους αξιοποίησης των LCS.
Ενδιάμεση λύση: Πολύς λόγος έχει γίνει και για την προτεινόμενη ενδιάμεση λύση. Αφού ξεκινήσαμε με -φρούδες όπως αποδείχθηκε- ελπίδες για αντιτορπιλικά Arleigh Βurke, το πιθανότερο είναι πλέον πως οι Αμερικανοί θα προτείνουν Tico. Γι’ αυτό άλλωστε και μάλλον θα περιμένουμε την έγκριση του αμυντικού προϋπολογισμού των ΗΠΑ τον Οκτώβρη, ώστε να γνωρίζουμε το εάν και ποια πλοία εντέλει θα αποδεσμευθούν. Αν το ΠΝ θέλει τα εν λόγω πλοία, βεβαίως και να τα πάρει, αλλά με τον απαραίτητο συνοδευτικό οπλισμό (π.χ. βλήματα SM-2) και τα αναγκαία υλικά υποστήριξης. Για το αν αξίζει να πάρει το ΠΝ τα HF2, λόγω κυρίως της «εμβληματικής» ενδιάμεσης λύσης, αυτό επίσης ας το αποφασίσουν αυτοί που θα επιχειρούν με τα πλοία αυτά για τα επόμενα 40 χρόνια.
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ: Κλάση Ticonderoga, η ενδιάμεση λύση ισχύος για το ΠΝ;
Καταλήγοντας, σε κάθε περίπτωση, το πλοίο, μετά τις βελτιώσεις-προσαρμογές που υπέστη, σίγουρα δεν είναι «για πέταμα», αλλά αντικειμενικά εξακολουθεί να παρουσιάζει σημαντικές ελλείψεις σε διάφορους τομείς, τόσο σε σύγκριση με άλλες υποψηφιότητες όσο και με απόλυτα κριτήρια. Το εάν θα αποτελέσει την μελλοντική φρεγάτα του ΠΝ θα το μάθουμε τους επόμενους μήνες. Εφόσον συμβεί αυτό, θα έχουν προφανώς συνυπολογιστεί και άλλοι παράγοντες, που δεν αφορούν άμεσα τις δυνατότητες των πλοίων, όπως η πολλάκις αναφερόμενη από επίσημα χείλη «γεωπολιτική παράμετρος», η προμήθεια μέσω διακρατικής συμφωνίας με τις ΗΠΑ με την υποστήριξη-εγγύηση καλής λειτουργίας του USN, η δυνατότητα άντλησης πιστώσεων μέσω FMS/FMF, το φλέγον ζήτημα της διάσωσης των ναυπηγείων (τι γίνεται άραγε με την Ελευσίνα;), αλλά και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν κάποιοι από τους υπόλοιπους υποψηφίους (υψηλότερο κόστος, αδύναμη ή ανύπαρκτη ενδιάμεση λύση, έλλειψη ευελιξίας ενσωμάτωσης απαραίτητων για το ΠΝ οπλικών συστημάτων, κρίσιμα ηλεκτρονικά συστήματα υπό ανάπτυξη κ.λπ.).
