Σήμερα θα ασχοληθούμε με ένα θέμα που έχουμε διαπιστώσει πως υπάρχουν διαφορετικές απόψεις, ή αρκετές παρανοήσεις. Παρακολουθώντας τις συζητήσεις και τα σχόλια είτε στη σελίδα μας, είτε στο Facebook είτε στο Twitter, έχουμε διαπιστώσει πως αρκετοί από τους αναγνώστες μας πιστεύουν πως ο εκτοξευτής RAM και τα βλήματα του είναι μόνο εγγύς προστασίας, ένα Close In Weapon System (CIWS). Δεν είναι, είναι ένα ολοκληρωμένο αντιαεροπορικό σύστημα, που ναι μεν ξεκίνησε ως αντιπυραυλικό όπλο, αλλά εξελίχθηκε σε αποδοτικό αντιαεροπορικό.
ΑΠΟΨΗ: Εκσυγχρονισμός ΜΕΚΟ200ΗΝ, απόλυτα αναγκαία η τοποθέτηση εκτοξευτή RAM
Το Πολεμικό Ναυτικό είχε την προνοητικότητα να είναι ανάμεσα στα πρώτα ναυτικά του πλανήτη που υιοθέτησε το σύστημα. Τότε, οι αξιωματικοί του ΠΝ βλέποντας «μπροστά» αντιλήφθηκαν πως οι επόμενης γενιάς αντιπλοϊκοί πύραυλοι δεν θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν επιτυχώς μόνο από τα Phalanx. Έτσι εξέτασαν διεξοδικά το γερμανικό RAM, που την ίδια εποχή υιοθέτησε και το Αμερικανικό Ναυτικό. Η υιοθέτησή του από το τελευταίο εξασφάλισε τη συνεχή εξέλιξή του, αλλά και την υποστήριξη σε βάθος χρόνου.
Την ίδια στιγμή, το Γερμανικό Ναυτικό υιοθέτησε επίσης το RAM αλλά όχι σαν CIWS, αλλά ως… κύριο αντιαεροπορικό όπλο! Και πως μπορεί να είναι απλά αντιπυραυλικό, όταν δυο γερμανικές κλάσεις πλοίων, οι κορβέτες Κ130 αλλά και οι φρεγάτες F125 έχουν σαν βασικό σύστημα αυτοπροστασίας 2 εκτοξευτές RAM;
ThinkOutOfTheBox: Εξοπλισμός των νέων κορβετών με 2 x RAM, χωρίς ESSM, MICA VL ή CAMM/ER
Ποια η λογική να μπουν 2 RAM πάνω σε αυτά τα πλοία; Οι 2 εκτοξευτές σημαίνουν 42 συνολικά πύραυλοι, Fire and Forget, υπέρυθρης καθοδήγησης, που μπορούν να εμπλέξουν ταυτόχρονα αντίστοιχους στόχους. Αυτό σημαίνει, πως στα νερά της Βαλτικής, το Γερμανικό Ναυτικό, θα μπορούσε να αντιδράσει σε επιθέσεις κορεσμού από τη ρωσική αεροπορία. Κι αν αυτοί οι πύραυλοι είναι RAM Block 2b, τότε μιλάμε για πραγματικά ισχυρή αντιαεροπορική δυνατότητα.
Το ίδιο ουσιαστικά έκανε και το Αμερικανικό Ναυτικό σε πολλά από τα αποβατικά του πλοία, που δεν είχαν «χώρο» για κάποιο Mk41. O Mk41/ESSM δεν είναι λύση σε πολλά πλοία, καθώς απαιτεί υποδομές και προσθέτει σημαντικά βάρη. Έτσι για παράδειγμα, στα μεγάλα αποβατικά LSD οι Αμερικανοί προσέθεσαν δίπλα στα 2 Phalanx και 2 RAM.
Επαναφόρτωση πυραύλων σε πλοία, μεσοπέλαγα; Τι επιλογές υπάρχουν
Αντίστοιχα οι Τούρκοι στις κορβέτες Ada, όλη η αντιαεροπορική άμυνα βασίζεται σε έναν εκτοξευτή RAM. Αυτό από μόνο του φανερώνει το πόσο «μπροστά» ήταν οι αξιωματικοί που σχεδίασαν τον εξοπλισμό των πυραυλακάτων κλάσης Ρουσσέν πριν από σχεδόν 25 χρόνια. Ας πάμε τώρα σε πιο τεχνικά ζητήματα. Πως ο πύραυλος RAM ξεκίνησε από αντιπυραυλικό όπλο και έγινε αντιαεροπορικό;
Η απάντησε λέγεται HAS. Το Helicopter, Aircraft, and Surface είναι μια επιπλέον λειτουργία του RAM, που επιτρέπει στους πυραύλους του να εμπλέκουν αεροπλάνα, ελικόπτερα αλλά και όχι μόνο! Με τον όρο Surface εννοείται ότι ο πύραυλος μπορεί να εμπλέκει στόχους στην επιφάνεια της θάλασσας (π.χ. μη επανδρωμένα) αλλά και στην ξηρά, φυσικά στη γραμμή της θέας. Έτσι, αν για παράδειγμα, μια ΤΠΚ μας πλησιάσει σε εχθρική ακτή, και αποκαλυφθεί ένα άρμα μάχης να βάλει εναντίον της, ένας υπερηχητικός RAM μπορεί να «τελειώσει» την απειλή. Το ξαναλέμε για να γίνει αντιληπτό. Αν χρειαστεί, ο RAM μπορεί να εμπλέξει στόχο στην ξηρά!
Η λειτουργία HAS συμφωνήθηκε μεταξύ ΗΠΑ και Γερμανίας το 1998, και ενσωματώθηκε κάποια στιγμή στην παραγωγή των πυραύλων μετά το Block 1. Το θέμα είναι πως οι πύραυλοι από το Block 2 και μετά, εκτός από το HAS φυσικά, έχουν και άλλες πολύ ενδιαφέρουσες δυνατότητες.
Οι RAM έχουν εκατέρωθεν της κεφαλής, 2 «κεραίες» αλλά έξι κάμερες. Αυτές οι κάμερες είναι μέρος από το σύστημα AOTD (automatic optical tracking device) που ενσωματώνει τις κάμερες. Αυτές καλύπτουν 60 μοίρες η καθεμία και ‘βλέπουν’ αν κάτι πετάει γύρω από τον πύραυλο. Αν δει ότι το προσπέρασε ο στόχος δίνει εντολή έκρηξης. Οι αισθητήρες που είναι ψηφιακοί ηλεκτρο-οπτικοί, εξασφαλίζουν πως αν κατά τη διάρκεια της εμπλοκής, ο στόχος καταφέρει την τελευταία στιγμή με ελιγμό να αποφύγει τον πύραυλο, τότε αυτός βλέπει ότι έγινε «near miss» και πυροδοτείται! Έτσι, δεν αστοχεί, απλά έχει λιγότερες πιθανότητες να πετύχει καταστροφικό πλήγμα. Την ίδια στιγμή, ενημερώνει λίγο πριν καταστραφεί, τυχόν άλλον πύραυλο που ακολουθεί για το που είναι ακριβώς ο στόχος για να διορθώσουν την τροχιά τους!
Κάποια στιγμή, αναλύοντας τις δυνατότητες των FDI HN είχαμε γράψει πως ναι μεν το πλοίο δεν έχει έναν αντιαεροπορικό πύραυλο μέσου βεληνεκούς όπως ο CAMM-ER, ο ESSM Blk 2 ή ο MICA VL, αλλά μέχρι κάποιο σημείο αυτό τον ρόλο μπορούν να παίξουν οι RAM. Οι RAM Block 2b έχουν νέο κινητήρα παλμικό, που μπορεί να αυξομειώνει την ισχύ του. Αν αυτό χρησιμοποιηθεί σωστά (λόγω των ενσωματωμένων αλγορίθμων), η εμβέλεια του πυραύλου μπορεί να φτάσει τα 25 χιλιόμετρα! Με λίγα λόγια, έχει εμβέλεια ανάλογη των CAMM & MICA VL. Όλα αυτά βέβαια αν το ΠΝ έχει επιλέξει τους RAM Block 2b, κι όχι κάποιο άλλο μοντέλο. Διότι οτιδήποτε λιγότερο από τον RAM Block 2b θα ήταν τεράστιο λάθος.
Ο RAM έχει κι άλλα πλεονεκτήματα, σε σχέση, με τους ESSM, MICA VL ή CAMM, τοποθετημένους σε κάθετους εκτοξευτές. Ο εκτοξευτής μπορεί να “ξαναγεμίσει” στη θάλασσα. Θεωρητικά, η διαδικασία αυτή απαιτεί ήσυχη θάλασσα (λογικό), και κατά προτίμηση πρέπει να γίνεται εν όρμω. Αλλά το ότι υπάρχει αυτή η δυνατότητα, είναι κάτι που δεν πρέπει να το παραβλέπουμε.
Το Αμερικανικό Ναυτικό παρόλη την πανσπερμία μέσων και την απίστευτα ισχυρή αντιαεροπορική ασπίδα του, κάνει πολύ συχνά ασκήσεις επαναχορηγίας πυραύλων RAM. Δεν μπορούμε παρά να υποθέσουμε πως και η πίεση του ΠΝ προς τους Γάλλους για τοποθέτηση εκτοξευτή RAM στις νέες μας φρεγάτες, έχει να κάνει και με αυτή την δυνατότητα.
Αν μια FDI HN εκτοξεύσει όλους τους ASTER 30, θα πρέπει να επιστρέψει σε Ναύσταθμο για να πληρώσει τους εκτοξευτές Α50. Όμως, σε περίπτωση που χρειαστεί, θα μπορέσει να παραμείνει στην περιοχή των επιχειρήσεων προσφέροντας τις υπηρεσίες του SeaFire ή/και του CAPTAS-4 στο Στόλο, με το πλήρωμα να διατηρεί “πλήρες” το RAM. Αυτό δίνει μια έστω μικρή επιχειρησιακή ευελιξία στον κυβερνήτη του πλοίου, που ταυτόχρονα θα είναι κι ο τοπικός τακτικός διοικητής (αυτή θα είναι η αποστολή των FDI HN, θα παίξουν το ρόλο ναυαρχίδας).
Αυτό που δεν έχουμε καταλάβει, είναι γιατί το ΠΝ, ήδη χρήστης του RAM, δεν έχει προβεί σε κάποιου είδους παραγγελία/συνεργασία με την Diehl για το όπλο. Η τελευταία, που προσφέρει επίσης τους IRIS-T αλλά και τους SPIKE (SR, LR2, ER2), θα ήταν πολύ πρόθυμη να προσφέρει συμπαραγωγή για τους RAM. Το ΠΝ θα μπορούσε να πάει απευθείας στον νεότερο RAM Block 2b, και να αποκτήσει ένα απίστευτο πλεονέκτημα σε σχέση με το τουρκικό ναυτικό. Δυστυχώς όμως, το ΠΝ έχασε ακόμη και την ευκαιρία της αγοράς έτοιμου αποθέματος πυραύλων RAM Block 2, ενώ οι ανάγκες του είναι τεράστιες.
Αυτή τη στιγμή, στο ΠΝ υπηρετούν 7 εκτοξευτές RAM (στις Ρουσέν), ενώ έχουν παραγγελθεί άλλοι 3 πάνω στις FDI HN. Σε αυτούς, θα προστεθούν κάποια στιγμή άλλοι 3 πάνω στις νέες κορβέτες, ενώ, αν όλα πάνε καλά, θα έχουμε και 4 πάνω στις ΜΕΚΟ200ΗΝ. Σύνολο, δυνητικά 17 εκτοξευτές, χωρίς να υπολογίσουμε μια 4η FDI HN ή μια 4η και 5η κορβέτα, που θα έφταναν τους εκτοξευτές στους 20. Μιλάμε για ένα φόρτο που θα μπορούσε να φθάσει τους 400 πυραύλους ή και τους 500 με αξιοπρεπές απόθεμα!
Εδώ θα πρέπει να πούμε πως ο κάθε RAM κοστίζει (πλήρης) περίπου 1,3 με 1,4 εκατ. ευρώ, τη στιγμή που ένας ESSM κοστίζει τα διπλάσια περίπου (2,4 με 2,5 εκατ. ευρώ) κι ένας ASTER 30 κάπου τα τριπλάσια.
Κλείνοντας, επιστρέφουμε στην κεντρική ιδέα του άρθρου μας. Το RAM δεν είναι απλά ένα CIWS, είναι ένα πλήρες αντιαεροπορικό όπλο, που έχει και εξαιρετικές δυνατότητες να καταστρέφει νέας γενιάς αντιπλοϊκούς πυραύλους. Ένα όπλο που το έχει μόνο το ΠΝ, καθώς το τουρκικό ναυτικό “επιδεικνύει” σε κάθε ευκαιρία τους άδειους εκτοξευτές RAM των κορβετών του. Ας διατηρήσουμε αυτό το πλεονέκτημα, κι ας το εξελίξουμε.