Δυστυχώς η σελίδα μας έρχεται να “χαλάσει” το γιορτινό πνεύμα των ημερών, με ενημέρωση για την εξέλιξη του προγράμματος των κορβετών, που θα στεναχωρήσει. Αλλά δεν μπορούμε να γράφουμε μόνο τα χαρμόσυνα, υποχρέωση απέναντι στους αναγνώστες μας είναι να γράφουμε και τα δύσκολα.
ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ: Οι πραγματικοί λόγοι που οι κορβέτες θα αποφασιστούν από το Νέο Έτος
Έτσι το σημαντικότερο εν εξελίξει πρόγραμμα των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων αυτή τη στιγμή, είναι της απόκτησης νέων πλοίων επιφανείας από το Πολεμικό Ναυτικό. Η πρώτη φάση του προγράμματος έληξε με τη αγορά 3 φρεγατών κλάσης “Κίμων” (FDI HN) ενώ η δεύτερη στοχεύει στην επιλογή 3 κορβετών, που θα συμπληρώσουν τις 3 φρεγάτες και τις 4 εκσυγχρονισμένες ΜΕΚΟ200ΗΝ. Έτσι, θα καταφέρουμε (;) να δημιουργήσουμε μια κρίσιμη “μάζα” ικανών πλοίων, για να διασφαλίσουμε τα συμφέροντά μας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Gowind HN: Eίναι τα πλοία που θα αντικαταστήσουν τις Kortenaer στο ΠΝ;
Όπως γράψαμε πριν λίγες μέρες, η απόφαση για αγορά των πλοίων, έχει μεταφερθεί στο 2023, όχι όμως με ελληνική ευθύνη, αλλά με ευθύνη των 2 finalist της διαδικασίας. Δηλαδή, για πρώτη φορά, η Ελλάδα είναι 100% έτοιμη, έχει και τα κονδύλια για ένα πανάκριβο πρόγραμμα αμυντικής ενίσχυσης, αλλά οι ενδιαφερόμενοι φαίνεται να είναι κατώτεροι των περιστάσεων!
ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ: Τελικές προσφορές για τις κορβέτες του Ναυτικού, δύσκολη η επιλογή, κοντά οι τιμές
Όπως γράψαμε, αυτή τη στιγμή το ΠΝ και η ΓΔΑΕΕ έχουν στα χέρια τους τις Best and Final Offers (BAFO, Καλύτερη και τελική προσφορά) από τη γαλλική Naval Group και την ιταλική Fincantieri. Σύμφωνα με όσα έχουν ανακοινώσει-διαρρεύσει οι ίδιες οι εταιρείες, στις προτάσεις τους περιλαμβάνεται ελληνική συμμετοχή. Η γαλλική μάλιστα αυτοπροσδιορίζεται στο 30%, ενώ η ιταλική πρέπει να είναι -κατ’ εκτίμηση- στα ίδια επίπεδα. Βέβαια, θα πούμε πως την εποχή της “φρεγατιάδας”, είχαμε προτάσεις με πιο σοβαρή ελληνική προστιθέμενη αξία, που έφτανε μέχρι και το 40% (και μιλάμε για αμερικανική, ολλανδική, ισπανική και βρετανική πρόταση).
“Περιορισμένων δυνατοτήτων” η σχεδίαση της Gowind 3100, σύμφωνα με το Μαλαισιανό Ναυτικό
Ξεκινώντας λοιπόν από τη γαλλική πρόταση, όσο το ΠΝ την ανέλυε, τόσο “μειωμένων προσδοκιών” εμφανιζόταν. Όπως μας αναφέρθηκε από υπηρεσιακής πλευράς, οι Γάλλοι έφεραν χειρότερη πρόταση ακόμη από αυτή που είχαν για τις FDI HN. Η πρόταση μάλιστα, για να περάσει από το Ελεγκτικό Συνέδριο απαιτεί νομοθετικές ρυθμίσεις (!) προκειμένου οι όροι της να είναι να είναι σύννομοι. Η δε “σίγουρη” ελληνική συμμετοχή, δεν είναι τελικά και τόσο, καθώς η πρόταση αναφέρει ρητώς πως όταν φτάσει η στιγμή της κατασκευής της 2ης κορβέτας (της πρώτης που θα κατασκευαστεί στην Ελλάδα), θα “εξεταστεί” αν τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά έχουν τη δυνατότητα, κι αν δεν, αυτομάτως θα πάει η κατασκευή στη Γαλλία!
ThinkOutOfTheBox: Αγορά 2 επιπλέον φρεγατών FDI συν 3 La Fayette, αντί για 3 κορβέτες
Χρηματοδοτικά, η γαλλική πρόταση είναι επίσης ίδια ή και ελλιπέστερη εκείνης για τις FDI HN, ουσιαστικά με το μεγαλύτερο κονδύλι να προκαταβάλλεται. Γενικά, παρά την εκτίμηση μας ότι οι Γάλλοι με μια “έξυπνη” προσφορά θα είχαν το συμβόλαιο στο “τσεπάκι”, έφεραν μια πρόταση, που όπως μας περιεγράφηκε είναι “απαράδεκτη” (χωρίς τον όρο “επιεικώς”). Αν παραμείνει ως έχει, δεν θα γίνει δεκτή πολιτικά και οικονομικά, ακόμη κι αν το ΠΝ, ελέω συστήματος διαχείρισης μάχης SETIS, δεχτεί ελλείψεις ή παρατηρήσεις: όπως το “δέσιμο” στον αντιαεροπορικό πύραυλο MICA VL (αντί του CAMM ER), ή την έλλειψη συστήματος ηλεκτρονικού πολέμου (αν και οι προδιαγραφές του ΠΝ δεν το απαιτούν).
Δεν μπορεί να αποκρυβεί πως η γαλλική πρόταση προκάλεσε αρνητικά έκπληξη σε όλα τα επίπεδα, στο ΓΕΝ, στο ΥΠΕΘΑ, στην κυβέρνηση. Αν η προμήθεια των FDI HN έγινε υπό καθεστώς πίεσης χρόνου, η αγορά των κορβετών δεν μπορεί να προχωρήσει με “αποικιοκρατικούς όρους”.
Έχουμε ξαναγράψει, πως η ομάδα της εταιρείας στην Ελλάδα ξέρει καλά τι κάνει, αλλά δυστυχώς κάθε εισήγησή της δεν εισακούεται στη Γαλλία, οπότε ήρθε αυτό που έχουμε σήμερα. Μια πρόταση πλήρης μεν, ξεκάθαρη, χωρίς “σκιές”, αλλά απαράδεκτη. Μετά όμως τις ελληνικές αντιδράσεις, υπήρξαν δεσμεύσεις για άμεσες “διορθωτικές” κινήσεις στις αρχές του 2023, κάτι που αναμένεται με μεγάλο ενδιαφέρον.
Ξεκινήσαμε με τη γαλλική πρόταση, καθώς συνεχίζουμε να θεωρούμε πως είναι το φαβορί (πάντα με τη λογική). Αλλά όσο διαβάζατε τις παραπάνω γραμμές, θα θεωρήσατε πως η λύση είναι “πάμε στους Ιταλούς”. Κι όμως, η ιταλική πρόταση μπορεί να είναι εντέλει και… χειρότερη της γαλλικής! Με λίγα λόγια, ούτε οι Ιταλοί έχουν ικανοποιήσει με όσα προσφέρουν.
ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟ: FCx-30HN εναντίον Gowind HN, ποιο είναι το καλύτερο πλοίο;
Όπως πολλές φορές έχουμε γράψει, οι Ιταλοί έχουν φέρει μια πρόταση στο κόστος των γαλλικών Gowind HN, αλλά με ένα πλοίο που τουλάχιστον στα χαρτιά είναι ανώτερο. Η FCx-30HN είναι μια εντυπωσιακή μικρή φρεγάτα, με πολλές δυνατότητες παραμετροποίησης στο σύστημα διαχείρισης μάχης ATHENA, και με δυνατότητα οπλισμού από πολλές και διαφορετικές πηγές. Η πρότασή περιλαμβάνει το STRALES στο κεντρικό πυρόβολο αλλά και προηγμένο ESM/ECM, ανώτερα όλα του τι περιλαμβάνει η Gowind HN.
Κι ενώ όλοι, βλέποντας μόνο τις προδιαγραφές είναι έτοιμοι να υπερθεματίσουν για το ιταλικό πλοίο, στο ΠΝ διαπιστώνουν άλλα θέματα. Έτσι, ενώ το ΠΝ έχει αποδεχτεί πως η Fincantieri θα ενσωματώσει στο πλοίο το σόναρ τρόπιδας χωρίς προβλήματα, και οι Ιταλοί έχουν πλήθος αναλυτικών απαντήσεων σε πολλά τεχνικής φύσεως ερωτήματα, η πρόταση εξακολουθεί να έχει μεγάλα κενά.
Ας μην ξεγράψουμε τις Gowind, η Naval Group ξέρει να κερδίζει έστω και στο τελικό ποντάρισμα
Καταρχάς, η ελληνική συμμετοχή, περιορίζεται στη συμφωνία που έχει κάνει η Fincantieri με την ΟΝΕΧ. Η ΟΝΕΧ αυτή τη στιγμή προσπαθεί να αναστήσει το Ναυπηγείο της Ελευσίνας, και η πρώτη ροή εμπορικών πλοίων για επισκευές δείχνει ότι τα καταφέρνει (ή έστω, κάνει φιλότιμες προσπάθειες). Άλλωστε, η εταιρεία έχει να επιδείξει και τη δουλειά που έχει κάνει στο Νεώριο Σύρου. Αλλά, τίποτα δεν είναι απολύτως σαφές, σχετικά με το ποσοστό της κατασκευής των κορβετών στην Ελλάδα.
Από τους μεγάλους υποκατασκευαστές της Fincantieri (Elettronica, Leonardo), δεν υπάρχει ουσιαστική συνεργασία με ελληνικές εταιρείες. Ενώ από γαλλικής πλευράς, η Naval Group, η THALES και η MBDA κάνουν αγώνα δρόμου να αποδείξουν πως συνεργάζονται με ελληνικές εταιρείες (χωρίς ιδιαίτερο αποτέλεσμα προς το παρόν), οι ιταλικές έχουν ξεκινήσει μια προσπάθεια, την οποία, ας μην την πούμε “αναιμική”, αλλά ακόμη στα “σπάργανα”. Με λίγα λόγια, η ελληνική πλευρά δεν έχει κάτι χειροπιαστό στα χέρια της να αξιολογήσει.
ΑΠΟΨΗ: Θέλουμε FCΧ-30HN; Τότε με πυραύλους ESSM Blk2 ή CAMM-ER, οι MICA μόνο με Gowind HN
Σίγουρα αξιολογείται θετικά η συνεργασία με την ΟΝΕΧ και το ΠΝ έχει στραμμένο το βλέμμα του σε όλα τα ναυπηγεία της χώρας, οπότε γνωρίζει την εργασία που γίνεται στο Νεώριο της Σύρου. Αλλά το όνομα της ΟΝΕΧ δεν αρκεί από μόνο του να δώσει το συμβόλαιο στη Fincantieri, χρειάζονται πολλά και σαφή δεδομένα για να αποφασίσει η Ελλάδα να αγοράσει ιταλικά πλοία (ή γαλλικά).
Για παράδειγμα, όπως έχουμε ήδη γράψει, δεν υπάρχει από κανέναν, καμία μα καμία πρόβλεψη για ελληνική συνεργασία στο SETIS ή στο ATHENA. Έτσι, το ΠΝ “καλομαθημένο” στις δυνατότητες που είχε με το TACTICOS, τώρα έχει αρχίσει να ανησυχεί για το SETIS (που έχει ήδη αγοράσει), αλλά και από την ανυπαρξία δεδομένων για το ΑΤΗΕΝΑ. Αυτό που θέλει η ελληνική πλευρά είναι είτε η επιλογή ενός εγχώριου εταίρου, με σοβαρή υποδομή, για τη συντήρηση, παραμετροποίηση και πιστοποιήσεις του συστήματος μάχης, είτε τη δημιουργία μιας τοπικής θυγατρικής του κατασκευαστή, όπως η SIGNAAL κάποτε δημιούργησε τη SIGNAAL Hellas. Αντί λοιπόν να φέρουν μια πρόταση που θα περιλαμβάνει συντήρηση και συν-ανάπτυξη του CMS, Γάλλοι και Ιταλοί δείχνουν να “σφυρίζουν” αδιάφορα!
ThinkOutOfTheBox: Gowind HN, πως μπορούν οι Γάλλοι να πάρουν και το πρόγραμμα των κορβετών;
Αν μπορούσαμε να προβλέψουμε ένα αποτέλεσμα, λογικά οι Γάλλοι θα κάνουν “κίνηση” για το CMS, καθώς έχουμε ήδη αγοράσει 3 πλοία με SETIS. Οι Ιταλοί δεν έχουν προσφέρει τέτοια δυνατότητα ούτε σε μεγαλύτερους πελάτες πλοίων τους, και αμφιβάλουμε αν το κάνουν για έναν πελάτη που θα αγοράσει “μόλις” 3 σκάφη. Συγκριτικά το Κατάρ αγόρασε 7 πλοία με ΑΤΗΕΝΑ και η Ινδονησία 6 φρεγάτες Bergamini. Αν το κάνουν όμως θα είναι και προς όφελος τους, καθώς το ΠΝ αν μη τι άλλο θα βελτιώσει και θα φέρει την εμπειρία του στην εξέλιξη του CMS.
ΑΠΟΨΗ: Gowind HN, οι Γάλλοι προτείνουν την “απόλυτη” ανθυποβρυχιακή κορβέτα για το Ναυτικό μας
Αυτή τη στιγμή, ξεκαθαρίζεται προς τους Γάλλους και τους Ιταλούς πως όσα έχουν φέρει δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτά. Ελπίζουμε πως και οι δυο, δεν “κρατάνε καθυστερήσεις”, σκεπτόμενοι πως το ΠΝ θα “συρθεί” σε μια λύση, ακόμη κι αν δεν το ικανοποιεί 100%. Το ΠΝ γνωρίζει πως αν η απόφαση έρθει μετά τις εθνικές εκλογές, μια πιθανή πολιτική αστάθεια, αλλαγή κυβέρνησης κ.λπ. είναι ικανή να ακυρώσει εξοπλιστικά προγράμματα. Έτσι, μπορεί οι δυο διεκδικητές να πιστεύουν πως το ΠΝ θα παρακαλέσει την πολιτική ηγεσία για μια άμεση απόφαση. Δεν θέλουμε να το πιστέψουμε αυτό, διότι δείχνει πως δεν ξέρουν τι σημαίνει Ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό.
Οι διεργασίες δεν έχουν σταματήσει, και οι δυο διεκδικητές έχουν ενημερωθεί για το τι πρέπει να κάνουν προκειμένου να καλυφθούν τα κενά των προτάσεών τους. Έχουν επίσης ενημερωθεί πως δεν χρειάζεται να γίνουν “διαρροές” δημοσιευμάτων σε φιλικά προσκείμενες πηγές, καθώς κάτι τέτοιο ουδόλως θα επηρεάσει τις αποφάσεις τεχνοκρατικά, όσο καλά “δουλεμένες” κι αν είναι οι διαρροές.
Για να συνοψίσουμε, καθώς στα θέματα οπλισμού-εξοπλισμού και οι δυο προτάσεις ικανοποιούν το ΠΝ, το μήνυμα και προς τους δυο είναι το εξής: “Φέρτε μεγάλη ελληνική συμμετοχή όχι μόνο στην κατασκευή, αλλά και στα συστήματα υψηλής τεχνολογίας, φέρτε σοβαρή χρηματοδότηση, αποδεχτείτε όσα προβλέπονται στην Ελληνική και Κοινοτική νομοθεσία για τις προμήθειες, κι άστε στην άκρη τις παρασκηνιακές πιέσεις“.
ΑΝΑΛΥΣΗ: Τα τελευταία νέα της γαλλικής πρότασης για κορβέτες Gowind HN
Αν τώρα δεν συμβεί τίποτα ή λιγότερα από αυτά, η ελληνική πλευρά δεν αποκλείεται να επανεξετάσει προτάσεις που είτε αυτο-αποσύρθηκαν, όπως η ολλανδική, ή ακόμη και να γίνει εκ νέου αξιολόγηση της βρετανικής λύσης με τις ΑΗ140ΗΝ. Ειδικά το τελευταίο είναι αρκετά “δύσκολο”, αλλά τελικά, όπως φαίνεται, ο περιορισμός του ανταγωνισμού δρα σε βάρος του Πολεμικού Ναυτικού.
