Κάπου 5 χρόνια πριν, οι ιστοσελίδες μας άνοιξαν τη συζήτηση για την επιτακτική ανάγκη ενίσχυσης του Πολεμικού μας Ναυτικού. Σήμερα το αυτονόητο που γράφαμε τότε, είναι πλέον σε εξέλιξη. Στο πρόγραμμα των φρεγατών, η πρώτη ελληνική FDI HN κατασκευάζεται στο Λοριάν της Βρετάνης, ενώ νέα ελικόπτερα MH-60R έχουν ήδη παραδοθεί στις ΗΠΑ για δοκιμές, τορπίλες για τα υποβρύχια 214ΗΝ κατασκευάζονται στη Γερμανία και είμαστε κοντά σε αποφάσεις για εκσυγχρονισμό των φρεγατών ΜΕΚΟ200ΗΝ και την αγορά νέων κορβετών.
Για τους παλιούς μας αναγνώστες, θα θυμήσουμε ένα άρθρο του 2018, αυτό που βλέπετε παραπάνω. Τότε πρώτη η ΠΤΗΣΗ είχε τολμήσει να γράψει για μεταχειρισμένα πλοία, και μάλιστα είχαμε «στοχεύσει» σε δυο συγκεκριμένες κλάσεις. Τις αυστραλιανές Adelaide και τις γαλλικές La Fayette. Ναι, εν έτει 2018 η ΠΤΗΣΗ, που όπως διακινούν κάποιοι δεν «συμπαθεί» τα γαλλικά, είχε προτείνει την αγορά μεταχειρισμένων Γαλλικών πλοίων.
Η Ταϊβάν αναβαθμίζει με γαλλική βοήθεια τις φρεγάτες La Fayette
Λίγους μήνες μετά το ΠΝ ενδιαφέρθηκε για τις 2 Adelaide που τελικά πήρε για «ένα κομμάτι ψωμί» η Χιλή, ενώ η λύση των La Fayette ποτέ δεν προχώρησε πέρα από το φάσμα των συζητήσεων ως “Ενδιάμεση Λύση” στο πρόγραμμα των φρεγατών. Τις Adelaide τις χάσαμε οριστικά, ενώ οι La Fayette συνεχίζουν να γράφουν «μίλια» με το Marine Nationale, που μάλιστα τις εκσυγχρονίζει. Στις La Fayette έχουμε επανέλθει πολλές φορές, καθώς συνεχίζουμε να τις θεωρούμε βιώσιμη λύση για το ΠΝ, υπό προϋποθέσεις. Το ίδιο θα κάνουμε και σήμερα.
Η ΠΤΗΣΗ θεωρεί πως το Πολεμικό μας Ναυτικό χρειάζεται πολλές «πλώρες», μια φιλοσοφία που την έχει εκφράσει πολύ ξεκάθαρα ο Αντιναύαρχος Σπύρος Κονιδάρης, Επίτιμος Αρχηγός Στόλου. Η αποστολή του Πολεμικού Ναυτικού δεν είναι να καταφέρει μερικά πλήγματα στον αντίπαλο, είναι να προασπίσει κάθε γωνιά της ελληνικής επικράτειας. Όχι δηλαδή μια κουλτούρα “πυρπολικών” και καταδρομής, αλλά μεγάλης -αν χρειαστεί- ναυτικής σύγκρουσης και σε μεγάλες αποστάσεις από τους Ναυστάθμους. Άρα, είμαστε οι πρώτοι που είπαμε ξεκάθαρα πως είναι αναγκαία η αγορά αρκετών νέων πλοίων, αλλά και ο εκσυγχρονισμός των ΜΕΚΟ200ΗΝ, προκειμένου να έχουμε πολλά και ικανά μεγάλα σκάφη επιφανείας.
ΑΝΑΛΥΣΗ: Οι φρεγάτες LaFayette ως Ενδιάμεση Λύση για την αγορά των FDI!
Αυτή τη στιγμή το δεδομένο μας είναι η αγορά των 3 φρεγατών FDI HN. Όσες παρατηρήσεις έχουμε κάνει για τα πλοία, δεν έχουν να κάνουν με την κατασκευάστρια εταιρεία, η τελευταία άλλωστε δίνει το «σκαρί». Οι παρατηρήσεις έχουν να κάνουν με το Γαλλικό Ναυτικό που αποφάσισε τη διαμόρφωση τους, όχι ως συνεχιστές των FREMM, αλλά ως αντικαταστάτες των La Fayette. Για αυτό και τα κενά σε εξοπλισμό που παρατηρούμε. Αλλά σε δυο χρόνια θα έχουμε το πρώτο πλοίο, και σε 4 θα έχουμε και τα 3 στο Ναύσταθμο. Πάνω σε αυτά θα βασιστεί το ΠΝ για τα επόμενα 40 χρόνια. Ας τα κάνουμε πλήρως αξιόμαχα λοιπόν.
Για να γίνουν βέβαια πλήρως αποδοτκά, δεν πρέπει να τους βάλουμε μόνο σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου. Χρειάζονται και άλλα πλοία να τα πλαισιώνουν. Αλλιώς οι 3 FDI HN θα “λιώσουν” από τις συνεχείς αποστολές, ενώ σε περίοδο πολέμου μόνες τους θα βρεθούν απέναντι σε ένα -σήμερα- υποδέεστερο ποιοτικά αλλά υπέρτερο αριθμητικά τουρκικό ναυτικό. Γνωρίζοντας το ζήτημα, το ΠΝ προχωρά σε αγορά 3 κορβετών προκειμένου να αποκτήσει περισσότερες μονάδες και για να διατηρήσει -έστω οριακά- τον αριθμό διαθέσιμων πλοίων, που όμως παραμένει κάτω από την προβλεπόμενη Δομή Δυνάμεων που “ζητά” 18 μεγάλα σκάφη επιφανείας.
Οι προσφορές των Naval Group & Fincantieri για 3 κορβέτες είναι πραγματικά καλές. Και οι δυο εταιρείες προσφέρουν ικανά πλοία, που ξεχωρίζουν το καθένα στους δικούς του τομείς. Ας μείνουμε όμως στο θέμα του κόστους, που για 3 κορβέτες, μία κατασκευασμένη στο εξωτερικό και δυο στην Ελλάδα, φθάνει στα 1,65 δις ευρώ.
Ενδιάμεσες λύσεις για το ΠΝ στο KAI 5. LaFayette, FREMM, Arleigh Burke και Ticonderoga
Με αυτή την αγορά θα αποκτήσουμε ένα νέο τύπο πλοίου, και πάλι σε μικρή ποσότητα. Αν αγοράσουμε τις Gowind HN, θα έχουμε ένα πλοίο με σύστημα διαχείρισης μάχης (CMS) και αρκετά ακόμη υποσυστήματα ίδια με τις FDI. Αλλά δεν παύει το ζήτημα της πολυτυπίας. Το ραντάρ θα είναι διαφορετικό (NS100/Kronos) ενώ η FDI HN φέρει SeaFire και η ΜΕΚΟ200ΗΝ θα φέρει NS110. Ο αντιαεροπορικός πύραυλος θα είναι πάλι διαφορετικός, είτε MICA VL είτε CAMM-ER, ενώ η FDI HN φέρει ASTER 30, ενώ η ΜΕΚΟ200ΗΝ φέρει ESSM Block 1/2. Κυριολεκτικά… χάος!
ThinkOutOfTheBox: Gowind HN, πως μπορούν οι Γάλλοι να πάρουν και το πρόγραμμα των κορβετών;
Η σημερινή μας πρόταση Out of The Box στοχεύει λοιπόν εδώ: Καθώς πλέον γνωρίζουμε το κόστος για 3 κορβέτες, μήπως αξίζει να δούμε το κόστος για 2 φρεγάτες FDI; Αντιλαμβανόμαστε πως έτσι θα μας λείψουν «πλώρες», αλλά αυτό θα το θίξουμε παρακάτω. Και για να είμαστε σαφείς ξεκαθαρίζουμε πως συζητάμε κυρίως την κατασκευή και των 2 εξτρά FDI HN στο γαλλικό ναυπηγείο, στο Λοριάν.
Η Γαλλία θα μπορούσε να πουλήσει στην Ελλάδα δύο φρεγάτες La Fayette, σύμφωνα με τη “La Tribune”
Ξέρουμε ότι η 4η FDI, μαζί με όπλα και σύμβαση υποστήριξης FOS (για να είμαστε ειλικρινείς μια αρχική σύμβαση ILS, όχι πλήρη FOS), θα κοστίσει κάτι πάνω από 900 εκατ. ευρώ, ένα ποσό πολύ ανταγωνιστικό με τα σημερινά δεδομένα. Βέβαια, αυτή την τιμή δεν θα καταφέρουμε να την πετύχουμε σήμερα, καθώς τα κόστη κατασκευής έχουν «εκτοξευτεί» κυριολεκτικά. Αλλά μην ξεχνάμε πως η τιμή αυτή είναι «κλειδωμένη» μέχρι τον Ιούνιο του 2023. Εμείς βέβαια μιλάμε για απόκτηση μιας ακόμη, 5ης, FDI.
ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ: Τελικές προσφορές για τις κορβέτες του Ναυτικού, δύσκολη η επιλογή, κοντά οι τιμές
Πως θα μπορούσαμε να πάρουμε την 5η FDI HN; Εδώ έχουμε αρκετά σενάρια, και θα τα αναφέρουμε κατά σειρά προτιμήσεως:
- Κατασκευή της 5ης FDI HN σε ελληνικά ναυπηγεία. Και η Ελευσίνα και ο Σκαραμαγκάς μετά το 2025 ελπίζουμε πως θα έχουν ανακάμψει, και θα έχουν λειτουργική παραγωγή. Τότε λοιπόν, θα μπορούσαμε να θέσουμε παραγγελία, χωρίς να χρειαστούν ακριβές επενδύσεις (θα έχουν ήδη γίνει από τα ναυπηγεία). Ακούγεται ενδιαφέρον αλλά είναι και το πιο απίθανο, καθώς η τιμή που θα ζητούσαν οι Γάλλοι θα ήταν τεράστια, κι όχι άδικα.
- Κατασκευή και της 5ης φρεγάτας στο Λοριάν. Αυτό είναι το πιο πιθανό σενάριο όπως είπαμε. Αλλά αν οι Γάλλοι δεν “συμμορφωθούν” στο θέμα της ελληνικής συμμετοχής, τότε ας τα ξεχάσουμε όλα. Προφανώς με 2ο συμβόλαιο, οι Γάλλοι θα πρέπει να δώσουν σοβαρό υποκατασκευαστικό έργο στην Ελλάδα. Στις μεταλλικές κατασκευές, στα ηλεκτρονικά, στα όπλα, παντού. Βέβαια, κι εδώ δεν είμαστε σίγουροι πως το κόστος θα ήταν χαμηλό. Αλλά αξίζει διερεύνησης.
- Αγορά της 1ης γαλλικής FDI, που τώρα έχει πέσει στο νερό και ολοκληρώνεται. Αν και το πρώτο πλοίο της κλάσης είναι αυτό που λύνει όλα τα προβλήματα, και κάνει όλες τις δοκιμές, είναι ίσως το μόνο που θα μπορούσαμε να αγοράσουμε σε καλή τιμή. Οι συνεχείς διαρροές για μια 4η FDI από γαλλικής πλευράς, πιστεύουμε πως σηματοδοτoύν αυτό που φοβόμαστε πολύ καιρό τώρα. Πως η Γαλλία θα «εγκαταλείψει» την κλάση FDI, είτε για μια FDI Advanced ή για μια εξέλιξη των FREMM-DA, ίσως με ρανταρ SeaFire. H πώληση στην Ελλάδα της 1ης γαλλικής FDI θα μπορούσε να γίνει με μεγάλη έκπτωση (π.χ. στα 500 εκατ. ευρώ) και θα επέτρεπε στο Γαλλικό Ναυτικό μια κομψή “έξοδο”. Δεν είναι ιδανική λύση, δεν μας βρίσκει σύμφωνους, αλλά την παρουσιάζουμε ως επιλογή.
Και στις 3 παραπάνω περιπτώσεις, οι Γάλλοι θα πρέπει επιτέλους να δώσουν ικανό υποκατασκευαστικό έργο στην Ελλάδα και στην ελληνική αμυντική βιομηχανία αλλιώς όλη αυτή η συζήτηση δεν έχει και πολύ νόημα. Ίσως με 2 ακόμη FDI, να τους πείθαμε πιο εύκολα να τηρήσουν τα υποσχεθέντα. Κι ας μην πάρουμε σε αυτή τη φάση κάποιο ναυπηγικό έργο, θα μπορούσαν να μας δώσουν να κατασκευάσουμε το επόμενο συμβόλαιο πώλησης κορβετών Gowind (κάπου θα πουλήσουν τέτοια πλοία).
ThinkOutOfTheBox: Εκσυγχρονισμός των πυραυλακάτων Super Vita με το SETIS της Naval Group
Έτσι, με τα παραπάνω σενάρια, το ΠΝ θα μπορούσε αντί 3 κορβετών, να αποκτήσει 2 φρεγάτες FDI/FDI HN. Οπότε αντί για 3 συν 3 πλοία δυο διαφορετικών τύπων, θα είχε 5 πλοία ενός και μόνο τύπου, με ότι σημαντικό σημαίνει αυτό για την μελλοντική υποστήριξη και τη συντήρηση, εκπαίδευση κ.ο.κ. Και γιατί όχι, με τις δυο επιπλέον FDI, το ΠΝ και η Ελλάδα θα μπορούσε να αποκτήσουν δικαιώματα κατασκευής των πλοίων, έτσι ώστε στο μέλλον να παραγγείλουν περισσότερα, ή να πουλήσουν σε κάποιον πελάτη στο εξωτερικό.
Βέβαια, 5 νέες φρεγάτες FDI, συν 4 εκσυγχρονισμένες ΜΕΚΟ200ΗΝ, δεν μας κάνουν το νούμερο που χρειαζόμαστε σε κύριες Μονάδες Στόλου. Όσο ισχυρός κι αν είναι ο σχηματισμός 5 FDI, δεν μπορεί να κερδίσει την Ανατολική Μεσόγειο. Τα πλοία δεν είναι “ιπτάμενα”, για να βρίσκονται ταυτόχρονα και στο Αιγαίο και νότια της Κρήτης και κοντά σε Κύπρο.
Η συμπληρωματική λύση λοιπόν πρέπει να έρθει για πολλούς λόγους από τη Γαλλία. Και καθώς δεν θα μπορούσαμε να ελπίζουμε σε κάποια FREMM (ίσως δεν την θέλουμε πια), η μόνη βιώσιμη επιλογή είναι η απόκτηση ενός αριθμού από τις υπάρχουσες La Fayette. H τελευταία όμως είτε στην παρούσα μορφή της, είτε στην εκσυγχρονισμένη, είναι πολύ ελαφρά οπλισμένη. Δεν έχει έστω ένα αποδοτικό σύστημα εγγύς άμυνας, καθώς όταν κατασκευαζόταν υπήρχε η πεποίθηση πως το χαμηλό για την εποχή αποτύπωμα ραντάρ, θα της επέτρεπε να επιβιώσει επίθεσης από αντιπλοϊκούς πυραύλους ακόμη και χωρίς αυτοπροστασία! Αυτό βέβαια δεν ισχύει.
Από τις 5 La Fayette, το Γαλλικό Ναυτικό αναβαθμίζει τις 3, ενώ δυο θα συνεχίσουν να υπηρετούν με ανταλλακτικά που θα αφαιρεθούν από τις εκσυγχρονισμένες και μετά θα αποσυρθούν. Το ενδιαφέρον όμως είναι πως οι φρεγάτες που δεν εκσυγχρονίζονται διαθέτουν το σύστημα μάχης Thales TAVITAC, ένα CMS φιλοσοφίας και τεχνολογίας του πρώτου TACTICOS. Έτσι, με λίγη προσπάθεια θα μπορούσαν να μπουν σε υπηρεσία, αντικαθιστώντας κάποιες από τις γερασμένες S σε ελληνική υπηρεσία.
ΑΙΡΕΤΙΚΗ ΑΠΟΨΗ: Ενδιάμεση Λύση, ας “ξεχάσουμε” τις Karel Doorman, ας ζητήσουμε 2 Holland Class OPV
Θα χρειαστούν βέβαια κάποιες αλλαγές, αλλά θεωρούμε πως αυτές μπορούν να είναι εύκολες και με χαμηλό κόστος. Για παράδειγμα, το πρωραίο πυροβόλο των 100 χιλιοστών θα πρέπει να αντικατασταθεί με ένα από τα υπάρχοντα Oto Melara 76 mm. Επίσης, μπορεί άνετα να δεχτεί ένα ή και δυο Phalanx, σε διαμόρφωση ίδια με αυτή των ΜΕΚΟ200ΗΝ. Από εκεί και πέρα, θα πρέπει να αποδεχτούμε πως τα πλοία δεν θα έχουν αντιαεροπορικούς πυραύλους, αλλά ας είμαστε ειλικρινείς, σήμερα ούτε οι S έχουν αποδοτικούς τέτοιους. Δεν μπορούμε να θεωρούμε πως οι RIM-7P έχουν ελπίδες να καταρρίψουν κάτι εν έτει 2030…
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ: Κλάση γαλλικών φρεγατών La Fayette, οι πρώτες φρεγάτες Stealth
Θα ήταν λοιπόν πολύ καλύτερο, να πάρουμε, έστω και δανεικές, 2 ή 3 La Fayette από τους Γάλλους, και να τις μετατρέψουμε ακόμη και στο Ναύσταθμο με όπλα που γνωρίζουμε. Τα Phalanx είναι stand alone, ενώ το πυροβόλο Oto Melara είναι ήδη στις βιβιλοθήκες του TAVITAC. Βέβαια τα πλοία έχουν ακόμη πολλές ελλείψεις, όπως για παράδειγμα συρόμενο σόναρ. Ούτε όμως οι S έχουν συρόμενο sonar, και τη βασική δουλειά θα την κάνουν τα MH-60R και τα S-70B/B6. Αλλά θα υπάρχουν αξιόπιστα, φθηνά στη χρήση πλοία, που θα γεμίσουν το κενό μέχρι το 2035-2040, οπότε το ΠΝ θα αγοράσει περισσότερες FDI HN ή θα πάει στις EPC HN.
Το θέμα είναι πως με την πρόταση αυτή που περιγράφουμε σήμερα, το ΠΝ το 2030 θα παρατάσσει 5 φρεγάτες FDI/FDI HN (αναλόγως των σεναρίων), 4 εκσυγχρονισμένες ΜΕΚΟ200ΗΝ και 2 ή 3 La Fayette, δηλαδή 11 ή 12 πλοία μεγέθους φρεγάτας, με αρκετές δυνατότητες. Αντί για 3 FDI HN, 3 κορβέτες και 4 ΜΕΚΟ, δηλαδή 10 πλοία.
Τα πλοία στη πρόταση μας θα είναι 3 διαφορετικών τύπων, με δυο διαφορετικά CMS και 2 διαφορετικούς αντιαεροπορικούς πυραύλους. Δεν είναι το βέλτιστο σενάριο, αλλά η αμέσως επόμενη επιλογή είναι η διατήρηση σε υπηρεσία 50χρονων φρεγατών S, άρα 4 τύποι πλοίων εκ των οποίων ο ένας… αρχαίος, 3 CMS, με 3 διαφορετικούς πυραύλους. Οπότε προτείνουμε ένα πιο ισχυρό πυρήνα μεγάλων νέων πλοίων (με μόνο FDI), προφανώς τις εκσυγχρονισμένες ΜΕΚΟ που είναι απαραίτητες σε κάθε σενάριο εξέλιξης του στόλου μας, και προσθέτουμε ένα γαλλικό πλοίο σε καλή κατάσταση με ελλείψεις που μπορεί να αντιμετωπιστούν. Πως σας φαίνεται ως ιδέα;
