Το σημερινό άρθρο δεν θα θέλαμε να ληφθεί σαν μομφή ή γκρίνια, αλλά σαν ξεκάθαρη διαπίστωση. Αντιλαμβανόμαστε πως ο Ειδικός Τύπος έχει μια φυσική ροπή προς τη γκρίνια, αλλά εδώ στη σελίδα μας προσπαθούμε να την αποφεύγουμε και να γράφουμε εποικοδομητικά. Κάνουμε προσπάθειες να είμαστε ευχαριστημένοι με όσα γίνονται, είτε με τις εκπλήξεις από την πολιτική ηγεσία σε επίπεδο εξοπλισμών είτε από τη στρατιωτική με τις προσπάθειες για δωρεάν μεταχειρισμένο υλικό. Αποφεύγουμε να κλαιγόμαστε συνεχώς με ατελείωτα “ναι μεν, αλλά”. Το έχουμε ξαναγράψει, μετά από την απόλυτη εξοπλιστική ένδεια, ότι συμβαίνει στο χώρο της Άμυνας είναι καλοδεχούμενο. Όταν πριν 3 χρόνια δεν ξέραμε αν χωράει και το βάψιμο στα 140 εκ. ευρώ για τις ΜΕΚΟ, δεν θα γκρινιάζουμε σήμερα για τις 3 FDI.
EKTAKTO: Οι Γάλλοι… ξανάρχονται, «χτυπούν» εκσυγχρονισμό ΜΕΚΟ200ΗΝ και προσφέρουν Gowind
Ειδικά το ΠΝ, θεωρούμε πως ήταν, και είναι, το πλέον “προβληματικό” σε θέματα εξοπλισμών, καθώς η κατάσταση στο Στόλο Επιφανείας, και ειδικά στα μεγάλα πλοία, ήταν και παραμένει, το λιγότερο δύσκολη ως απαράδεκτη. Αυτό έγινε γνωστό και κατανοητό από όλους το 2020, όταν το ΠΝ έβγαλε στη θάλασσα το 100% των πλοίων του αλλά με πολλά προβλήματα. Τότε όμως, πρέπει να ξεκαθαρίσουμε, πως το ΠΝ και το ΓΕΕΘΑ πήραν ένα μεγάλο ρίσκο. Βγήκαν στη θάλασσα πλοία 40 ή 30 ετών, χωρίς να έχουν εκσυγχρονιστεί εδώ και 20 ή περισσότερα χρόνια. Και ταυτόχρονα, αυτό έγινε με τα πληρώματα αποδεκατισμένα από τη μείωση εισακτέων στις στρατιωτικές σχολές τα τελευταία 10 χρόνια. Ναι, ήταν κατόρθωμα, που μας γλύτωσε από μια σύγκρουση.
Το ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις τα κατάφεραν, και δεν άφησαν χώρο στις τουρκικές εμείς το θεωρούμε μια νίκη. Αλλά αυτό δεν αναιρεί το γεγονός ότι καταλάβαμε ως Έλληνες από πρώτο χέρι, πως το Αιγαίο δεν ανήκει στα ψάρια του. Αυτό που συνέβη το 2020 ήταν μια “κλωτσιά” που μας ξύπνησε. Κυρίως την κοινή γνώμη. Καλά να ζητάμε επιδόματα, αλλά πρέπει να έχουμε και την πατρίδα για να τα ξοδέψουμε.
ΑΝΑΛΥΣΗ: Τα τελευταία νέα της γαλλικής πρότασης για κορβέτες Gowind HN
Ο αρχικός προϋπολογισμός για το Ναυτικό ήταν όπως καλά θυμόμαστε, γύρω στα 5 με 5,5 δις ευρώ. Αν υπολογίσουμε πως η αγορά των τριών γαλλικών ψηφιακών φρεγατών κόστισε περίπου 3,3 δις, σημαίνει πως μας περισσεύουν γύρω στα δύο για την επόμενη φάση του προγράμματος. Τι μπορούμε όμως να αγοράσουμε με τα εναπομείναντα κονδύλια; Πολλά, αλλά χρειάζονται περισσότερα.
Βρετανικές φρεγάτες για το ΠΝ; Η Babcock μάλλον έχει και χρηματοδότηση εκτός από το μεγαλύτερο πλοίο
Με αυτά τα χρήματα λοιπόν το Πολεμικό Ναυτικό επιθυμεί να εκσυγχρονίσει τις τέσσερις υπάρχουσες γερμανικής κατασκευής φρεγάτες του ΜΕΚΟ200ΗΝ, και να αποκτήσει όσο το δυνατόν περισσότερο νέες κορβέτες ή φρεγάτες πολλαπλών ρόλων. Όταν λέμε πολλαπλών ρόλων εννοούμε πλοία με έμφαση στον ανθυποβρυχιακό αγώνα αλλά που μπορούν να εκτελέσουν όλες τις αποστολές.
Ας είμαστε όμως ρεαλιστές. Θεωρητικά μπορεί μέσα σε ένα σφιχτό προϋπολογισμό ύψους δύο δις ευρώ, να χωρέσουν τέσσερα νέα πλοία καθώς κι ο εκσυγχρονισμός άλλων 4 ΜΕΚΟ. Αλλά το Πολεμικό Ναυτικό επιθυμεί μέσα σε αυτά τα χρήματα να συμπεριληφθούν τα όπλα και μία αρχική υποστήριξη για τα πλοία. Δεν θέλει δηλαδή να μείνει ξεκρέμαστο σε θέματα οπλισμού και συντήρησης. Αυτό όμως δεν γίνεται με 2 δις.
EKTAKTO: Οι Γάλλοι… ξανάρχονται, «χτυπούν» εκσυγχρονισμό ΜΕΚΟ200ΗΝ και προσφέρουν Gowind
Η πρόσφατη γαλλική πρόταση, που παρουσιάστηκε από την σελίδα μας, μας δίνει μία σαφή κατεύθυνση στο που μπορούν να κυμανθούν οι τιμές. Οι Γάλλοι μας είπαν πως μία πλήρως οπλισμένη κορβέτα, με ένα πακέτο αρχικής υποστήριξης, και κατασκευή των πλοίων στην Ελλάδα, κοστίζει 500 εκατομμύρια ευρώ η κάθε μια. Αυτό είναι ένα σοβαρό νούμερο, καλά κοστολογημένο, πάνω στο οποίο πρέπει να κάνουμε ορισμένες υποθέσεις.
Θεωρητικά λοιπόν μπορούμε να αγοράσουμε τρεις τέτοιες κορβέτες, και να κάνουμε έναν εκσυγχρονισμό ύψος περίπου 500 εκατομμυρίων € στις υπάρχουσες φρεγάτες με συνολικό κόστος στα δύο δις. Αυτό όμως μας δίνει μόνο 7 πλοία. Κι αν σε αυτά προσθέσουμε και τις τρεις γαλλικές φρεγάτες, το σύνολο είναι μόλις 10. Πολύ κάτω από το δηλωμένο στόχο του ναυτικού για 12 φρεγάτες και έξι κορβέτες, δηλαδή 18 πλοία πρώτης γραμμής.
Ακόμη και αν στη θέση των γαλλικών κορβετών αγοραστούν ολλανδικές οι βρετανικές, πάλι, με τα δύο δις που διαθέτουμε για νέα πλοία, μπορούμε να αγοράσουμε μόνο τρία. Πρέπει να ομολογήσουμε πως με τα χρήματα που μας έχουν μείνει δεν μπορούμε να οικοδομήσουμε ένα νέο Πολεμικό Ναυτικό, απλά να κάνουμε μια αξιοπρεπή προσπάθεια. Ίσως τώρα καταλάβουν οι φίλοι μας τυχόν ενστάσεις μας για την δαπάνη των 3,3 δις ευρώ για την αγορά μόνο τριών φρεγατών. Δεν έχει να κάνει με τις προσωπικές μας προτιμήσεις, έχει να κάνει με την πραγματικότητα.
Την ίδια στιγμή, το ίδιο το Πολεμικό Ναυτικό έχει δηλώσει πως χρειάζεται τέσσερις αντί για τρεις φρεγάτες με δυνατότητα αεράμυνας περιοχής. Αυτό σημαίνει πως απαιτείται η ενεργοποίηση της προαίρεσης για το τέταρτο πλοίο, άρα μιλάμε για μία επιπλέον δαπάνη ύψους περίπου 1 δις ευρώ.
ΑΝΑΛΥΣΗ: Οι φρεγάτες LaFayette ως Ενδιάμεση Λύση για την αγορά των FDI!
Ξαναγυρίζοντας στην τελευταία γαλλική προσφορά για κορβέτες αλλά και εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων φρεγατών, διαπιστώνουμε πως οι ίδιοι οι Γάλλοι, που ξέρουν πολύ καλά τα οικονομικά του Ναυτικού, προτείνουν συνολικό κόστος 2,4 δις ευρώ. Άρα είναι οι πρώτοι που σπάνε επίσημα το φράγμα των δύο δις ευρώ, περιγράφοντας μάλλον ρεαλιστικά την πραγματικότητα. Το έχουμε ήδη πει, όποιος φέρει τέσσερα νέα πλοία και εκσυγχρονισμό των τεσσάρων φρεγατών με συνολικό κόστος δύο δις ευρώ με όπλα και αρχική υποστήριξη παίρνει άμεσα το συμβόλαιο. Αλλά είναι από δύσκολο, ως αδύνατο. Και οι Γάλλοι το είπαν ευθαρσώς.
Με λίγα λόγια. Το ΠΝ χρειάζεται περίπου 500 εκ. ευρώ για να κάνει μια αξιοπρεπή αναβάθμιση στις ΜΕΚΟ200ΗΝ. Είναι κάτι που δεν μπορεί να συμπιεστεί περισσότερο, καθώς ναι μεν βγήκαν “εκτός” κάποιες μεγάλες απαιτήσεις (επιπλέον θωράκιση στα πλοία, νέο μηχανοστάσιο με ηχομονώσεις, κ.ο.κ.) αλλά κάπου εκεί τελειώνει το θέμα. Και μπορεί όπως πρώτη είχε γράψει η ΠΤΗΣΗ πριν χρόνια πως υπάρχει πρόταση της Saab εντός του “τότε” προϋπολογισμού, αλλά περιελάμβανε μόνο βασικά components, όχι τα πλέον σύγχρονα (π.χ. ραντάρ AESA), ενώ τα παρέδιδε στο ΠΝ να τα βάλει αυτό πάνω στα πλοία. Το ΠΝ δεν θέλει εταιρείες providers ή sellers, θέλει integrators.
FDI HN: Μύθοι κι αλήθειες για την πρώτη φρεγάτα που αγοράζει το Ναυτικό εδώ και 33 χρόνια
Τα πλοία πρέπει να “ανοιχτούν”, να αλλαχτούν κρίσιμα ηλεκτρομηχανολογικά συστήματα, να μπουν νέες ηλεκτρογεννήτριες, νέα κλιματιστικά (εκτός κι αν θέλουμε το προηγμένο CMS να “καεί” στο πρώτο 40άρι). Όταν λέμε κλιματιστικά, δεν πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας τα split που έχουμε σπίτι μας, αλλά τεράστιες εγκατάστασεις, που θα πρέπει να λειτουργούν στη θάλασσα, υπό πολύ δύσκολες συνθήκες, με τις εξωτερικές μονάδες εκτεθειμένες στο αλάτι. Ναι, υπάρχουν τέτοιες και στα πλοία της γραμμής, αλλά τα τελευταία πληρώνονται για να το κάνουν αυτό και συντηρούνται ένα χειμώνα ολόκληρο κάθε έτος. Με λίγα λόγια, χρειαζόμαστε το λιγότερο 400 εκατομμύρια ή καλύτερα 500, για έναν αξιοπρεπή ανταγωνισμό στις ΜΕΚΟ200ΗΝ. Αν τώρα θέλουμε “νέα” πλοία, υπάρχει και η λύση των 800 εκ. ή 1 δις, που όμως δεν προκρίνεται από το ΠΝ.
Τώρα, οι Γάλλοι είπαν πως μια νέα μικρή φρεγάτα (η Gowind HN με περίπου 2.800 τόνους, δεν είναι κορβέτα, ας λέμε τα πράγματα με το όνομα τους), κοστίζει περίπου 500 εκ. ευρώ έκαστη, με όπλα και FOS (ILS για να είμαστε ακριβείς). Εκεί κάπου κοστίζει και η SIGMA 10514 (ίσως λίγο λιγότερο, λόγω φθηνότερων όπλων αν πάμε σε αμερικανικά), ή η Arrowhead 140HN full (όπως την είδαμε σε καλλιτεχνική απεικόνιση). Οι Γάλλοι αν υστερούν κάπου, είναι πως η μέθοδος κατασκευής τους απαιτεί μεγάλες επενδύσεις στα ναυπηγεία, που οι άλλοι διεκδικητές μάλλον (τονίζουμε το μάλλον) δεν χρειάζονται (τουλάχιστον τόσο ακριβές όπως οι γαλλικές).
ΕΞΕΛΙΞΗ: Damen Strikes Back, οι Ολλανδοί έφεραν πρόταση για 3 ή 4 ελαφριές φρεγάτες SIGMA 10514
Άρα, αν θέλουμε 4 νέες ελαφριές φρεγάτες (Gowind HN 2.800 τόνων ή SIGMA 10514HN, 3000 τόνων/107 μέτρων), ή 4 μεγάλες φρεγάτες (Arrowhead 140, 5.700 τόνων), τότε πρέπει να πάμε στα 2 δις ευρώ. Θεωρούμε το ποσό ασφαλές, και περιλαμβάνει όπλα και για τα 4 πλοία, καθώς και πακέτο ILS. Θα μπορούσαμε ίσως να το συμπιέσουμε λίγο με χρήση όπλων από τις S (OtoMelara, Phalanx, Harpoon, Mk32) αλλά δεν έχουμε “αισθανθεί” πως κάτι τέτοιο το θέλει το ΠΝ.
ΑΠΟΨΗ: Οι Ολλανδοί ήρθαν με “λάθος” πλοίο. Αντί για 4 SIGMA 11515HN, καλύτερα 10 SIGMA 10514!
Συνεπώς, με εκσυγχρονισμό των ΜΕΚΟ200ΗΝ και την κατασκευή 4 νέων φρεγατών έχουμε έναν προϋπολογισμό 2,5 δις ευρώ. Οπότε κακώς συζητάμε για 2 δις, δεν φτάνουν και το ξέρουμε. Το ποσό πρέπει να ανεβεί. Και δεν θα σταματήσουμε να το λέμε. Για 500 εκ. ευρώ, δεν πρέπει να θέσουμε σε κίνδυνο την αναγέννηση του Πολεμικού μας Ναυτικού.
ΕΚΤΑΚΤΟ: Το ΠΝ θα προχωρήσει στον εκσυγχρονισμό και των 4 φρεγατών ΜΕΚΟ
Αλλά στο τίτλο λέμε κάτι που το πιστεύουμε, και το έχουμε ξαναγράψει. Χρειαζόμαστε και την 4η FDI. H FDI ΗΝ όπως διαμορφώθηκε από το ΠΝ μας, είναι μια πολύ “δυνατή” φρεγάτα. Ναι μεν της λείπει κάποιο σοβαρό σύστημα EW, αλλά αυτό είναι κάτι που πιστεύουμε πως μπορεί το ΠΝ να τοποθετήσει εν καιρώ. Αλλά ο συνδυασμός 32 ASTER 30 + 21 RIM-116 Block 2b, είναι μια λύση που πρέπει να υιοθετήσουν και οι ίδιοι οι Γάλλοι στα δικά τους πλοία.
Το θέμα είναι πως υπάρχει ένα 4ο πλοίο σε προαίρεση (option), με “κλειστή” τιμή, και δεδομένη ημερομηνία παράδοσης. Πιστεύουμε πως οι Γάλλοι πιέστηκαν σοβαρά για να δώσουν αυτή την τιμή, και θα είναι “λάθος” να μην εξασκηθεί η option. Βέβαια, η όποια προαίρεση δεν πρέπει να είναι σε βάρος του εκσυγχρονισμού των ΜΕΚΟ200ΗΝ ή της αγοράς των 4 νέων φρεγατών. Με λίγα λόγια, θεωρούμε απαραίτητο να προστεθεί στον προϋπολογισμό του ΠΝ άλλο 1 δις ευρώ, 900 εκ. ευρώ για την 4η FDI και 100 εκ. ευρώ για το σύστημα EW.
Με αυτά τα 3,5 δις στο σύνολο, το ΠΝ θα αποκτήσει 4 FDI HN, 4 εκσυγχρονισμένες ΜΕΚΟ200ΗΝ και 4 νέες φρεγάτες πολλαπλών ρόλων (AH140HN, ή SIGMA 10514, ή Gowind HN). Με 12 πλοία, αλλά και κάποιες εκσυγχρονισμένες S, το ΠΝ μπορεί να έχει παρουσία στην Ανατολική Μεσόγειο, προστατεύοντας την ελληνική ΑΟΖ. Και μετά, μπορεί να κοιτάξει και προς κάποια άλλη κατεύθυνση, είτε για περισσότερες φρεγάτες, είτε για κορβέτες. Αλλά αν θέλουμε σοβαρό ΠΝ, χρειαζόμαστε άλλο 3,5 ευρώ. Αυτή είναι η πραγματικότητα.
