Σήμερα το άρθρο μας δεν θα είναι μάλλον εύκολο, και ίσως η βάρδια έγκρισης των σχολίων να περάσει κάπως δύσκολα. Αλλά ως αμυντικό μέσο -περιοδικό και sites- είχαμε πάντα ξεκάθαρες απόψεις για τα περισσότερα αμυντικά θέματα. Έτσι λοιπόν, έχουμε τη δική μας, σαφή άποψη για το πρόγραμμα ενίσχυσης του Πολεμικού μας Ναυτικού.
Η σελίδα μας είναι η μοναδική που έχει ασχοληθεί πραγματικά με την ουσία της ενίσχυσης του Πολεμικού Ναυτικού, όχι σε επίπεδο εντυπωσιασμών, αλλά σε επίπεδο επιχειρησιακών απαιτήσεων. Πρώτοι γράψαμε για τον κίνδυνο ενός “μικρού ΠΝ” που δεν θα μπορεί, δεν θα του επιτρέπεται εκ των πραγμάτων, να βγει στην Ανατολική Μεσόγειο. Θα εξηγήσουμε άμεσα τι εννοούμε.
Επίσης, είμαστε οι πρώτοι που γράψαμε υπέρ της αγοράς μιας 4ης FDI HN, αλλά, εδώ, επαναλαμβάνουμε τον τίτλο. Αγορά της 4ης FDI (ως υποτίθεται μόνη σοβαρή ενίσχυση του Ναυτικού), χωρίς να έχουμε διασφαλίσει τον εκσυγχρονισμό των ΜΕΚΟ200ΗΝ και οπωσδήποτε την αγορά ακόμα 4 κορβετών ή έστω μεταχειρισμένων φρεγατών, θα σημάνει το τέλος του Πολεμικού μας Ναυτικού.
ΑΠΟΨΗ: Ποιο είναι το “commonality” μεταξύ FDI HN και Gowind HN; Οι 14 κονσόλες του CMS;
Αυτή τη στιγμή, η Δομή Δυνάμεων όπως έχει εγκριθεί από το ΚΥΣΕΑ και προς το παρόν ισχύει ακόμη, προβλέπει 12 φρεγάτες και 6 κορβέτες, δηλαδή 18 πλοία πρώτης γραμμής. Επίσης προβλέπει και 18 ελικόπτερα, για την υποστήριξη των πλοίων αυτών, αλλά και για την αντιμετώπιση του μεγάλου υποβρύχιου τουρκικού στόλου (6 214ΤΝ θα μπουν σε υπηρεσία, ενώ σχεδιάζονται πολλά μικρά νέα υποβρύχια).
ΕΚΤΑΚΤΟ: Η διαμόρφωση των ελληνικών FDI HN, θα έχουμε φρεγάτες Standard I & II
Το ΠΝ ξόδεψε 3,3 δις ευρώ για την αγορά 3 μόλις φρεγατών κλάσης ΚΙΜΩΝ (οι FDI HN, όπου θα πρέπει να συνηθίζουμε το «σωστό» όνομα σιγά-σιγά). Καθώς για το ΠΝ επέλεξε τον συνδυασμό SeaFire/ASTER 30 ως το μέλλον του, εμείς φυσικά το δεχόμαστε. Αλλά, με κάπου 5,5 δις ευρώ διαθέσιμα το μέγιστο για το Ναυτικό, είναι αστείο να λέμε πως με τα υπόλοιπα 2,2 δις (ουσιαστικά 2 δις για τα 200 εκατ. θα είναι πάλι «κρατήσεις») μπορούμε να φτιάξουμε Στόλο.
FDI HN: Μύθοι κι αλήθειες για την πρώτη φρεγάτα που αγοράζει το Ναυτικό εδώ και 33 χρόνια
Αν λοιπόν, με αυτά τα 2 δις, δεν εκσυγχρονίσουμε τις 4 ΜΕΚΟ200ΗΝ και δεν αγοράσουμε 3 τουλάχιστον κορβέτες (ας είμαστε ειλικρινείς, 3 και με το ζόρι), τότε το ΠΝ του μέλλοντος θα αποτελείται από λίγες φρεγάτες FDI HN (με όσα πλεονεκτήματα έχουν συν τις ελλείψεις που ελπίζουμε σταδιακά να καλυφθούν) και 7 πυραυλακάτους τύπου Ρουσσέν. Καθώς όλα τα υπόλοιπα σκάφη σταδιακά θα αποσύρονται, έχοντας συμπληρώσει κάθε χρονικό όριο χρήσης και προσφοράς. Μπορούμε λοιπόν να ξοδέψουμε 1 δις από τα 2 για να πάρουμε μια ακόμη, μια 4η δηλαδή, FDI HN χωρίς άλλες εξασφαλίσεις πλοίων; Όχι βέβαια!
ThinkOutOfTheBox: Αντί για 6 επιπλέον Rafale, ας αγοράσουμε μία ακόμη FDI HN
H No4 FDI HN είναι για μας must, και το έχουμε εξηγήσει, αλλά εφόσον υπάρχει δυνατότητα προϋπολογισμού υψηλότερου από τα 5,5 δις που έχουν προγραμματιστεί μέχρι το 2029. Μέχρι τότε, το ΠΝ δεν πρόκειται να πάρει άλλα χρήματα, αλλά και πάλι, είτε μετά το 2029, είτε νωρίτερα, προηγούνται οι αντικαταστάσεις των παλιών υποβρυχίων μας τύπου 209, οι νέες ΤΠΚ/ελαφριές κορβέτες, τα OPV, τα περιπολικά κ.ο.κ. κοκ. Και δεν είναι δυνατόν κάθε κονδύλι του Ναυτικού, ή γενικά των Ενόπλων Δυνάμεων να γίνει φρετάτες.
Συνεπώς, οι «φωνές» που προτρέπουν να αγοράσουμε μόνο (ή κυρίως) την 4η φρεγάτα από τη Γαλλία ξεχνούν μερικές λεπτομέρειες:
- Και αυτό το πλοίο θα φτιαχτεί στο εξωτερικό, με ελάχιστη συμμετοχή της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας. Μέχρι σήμερα, οι Γάλλοι έχουν δώσει ψίχουλα βιομηχανικής συμμετοχής στην Ελλάδα, έχουν κάνει μηδενική μεταφορά τεχνογνωσίας, και δεν υπάρχει -προς το παρόν- συνεργασία με μεγάλη ελληνική εταιρεία.
- Το πλοίο θα κοστίσει περίπου 1 δις. Αυτό σημαίνει πως «περισσεύει» μόνο 1 δις για εκσυγχρονισμό των ΜΕΚΟ200ΗΝ και αγορά κορβετών. Ακόμη κι αν οι ΜΕΚΟ200ΗΝ περιοριστούν στα 500 εκατ. ευρώ ως κόστος αναβάθμισης, πόσες κορβέτες αγοράζουμε με τα υπόλοιπα 500 εκατ. ευρώ; Σωστά σκεφτήκατε.
- Ναι είναι πολύ καλή η τιμή που έχουμε κλείσει το 4ο πλοίο, αλλά ας είμαστε ρεαλιστές. Το πλοίο δεν είναι φθηνό, και είναι μεγάλο λάθος να συγκρίνουμε την τελική τιμή της FDI HN με τους «ηττημένους». Η Sigma 11515, η ΑΗ140ΗΝ, η Bergamini, κ.ο.κ. είχαν τιμή με κατασκευή των 3 από τα 4 πλοία στην Ελλάδα. Συνεπώς ας μας έδιναν τιμή οι Γάλλοι για κατασκευή στην Ελλάδα, να είχαμε πραγματική σύγκριση. Ή ας μας έδιναν π.χ. οι Ολλανδοί για κατασκευή στην Ολλανδία (που δεν τους ζητήθηκε ποτέ).
- Δεν υπάρχει περίπτωση να πάρουμε 1 φρεγάτα και 2 κορβέτες που λένε κάποιοι, με τιμή 1,5 δις ευρώ. Με 2 δις ίσως, που σημαίνει πως ο εκσυγχρονισμός των ΜΕΚΟ200ΗΝ “εξαφανίζεται”.
- Πολύ φοβόμαστε πως η 4η FDI HN θα είναι η πρώτη FDI που κατασκευάζεται τώρα, η οποία θα προσφερθεί για λόγους ταχύτητας στο ΠΝ που «καίγεται» για πλοία. Αλλά αυτό σημαίνει πως μάλλον το ΠΝ θα αποκτήσει μόνο του μια κλάση πλοίων, και μόνο του θα λύσει τα όποια προβλήματά της.
- To πλάνο αποπληρωμής των Γάλλων είναι τελείως ετεροβαρές. Πήραν 1 δις «επιτόπου», το 75% του κόστους των 3 καραβιών θα πληρωθεί πριν το 2025 και το 90% θα έχει πληρωθεί αρχές του 2026, με μόνο το 1ο πλοίο να έχει παραδοθεί. Γενικά, χρηματοδότηση «μηδέν» από γαλλική πλευρά. Έτσι, το πραγματικό κόστος είναι μεγαλύτερο αν σκεφτούμε το «κόστος του χρήματος» για το Ελληνικό Δημόσιο, ειδικά σε περιόδους αύξησης των επιτοκίων.
- Ας μην ξεχνάμε πως θα δούμε επιτυχημένη τη μετατροπή των πρώτων 2 ελληνικών φρεγατών στο τελικό standard ναυπήγησης (με τους 32 πυραύλους Aster και το RAM) κάπου το 2028, και ακόμη δεν υπάρχει καν συμβόλαιο για κάποιο σοβαρό σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου (πέρα από αφελείς διαδόσεις). Και επίσης, δεν έχει κλείσει και το θέμα της αγοράς των πυραύλων RAM (εξτρά κόστος κι αυτό).
Η «διαρροή» περί άμεσης παραγγελίας 4ης FDI HN δεν ξεκίνησε από το ΠΝ, καθώς εκεί γνωρίζουν πολύ καλά αυτό που γράφουμε σήμερα. To ΠΝ θέλει «πλώρες». Οι περίεργες «ιστορίες» πως θα «προχωρήσουμε με τις φρεγάτες S» που θα έπρεπε ήδη να έχουν αποσυρθεί «και μετά θα πάμε σε EPC» είναι είτε άνευ βάσης, είτε εκ του πονηρού. Ακόμη κι υπάρξει σύντομα Ευρωκορβέτα, πάλι δεν προβλέπεται να έχουμε χρήματα να την κατασκευάσουμε. Γενικά, νέα μεγάλα πλοία επιφανείας το ΠΝ δεν πρόκειται να δει πριν το 2040, τουλάχιστον με τον τρέχοντα προγραμματισμό. Τα 2 δις που έχει, φαίνονται ως η τελευταία του ελπίδα να πάρει πλοία σε σύντομο χρόνο.
Πως έχασε η SIGMA 11515HN από την FDI HN; Πως τα κατάφεραν οι Γάλλοι έστω και την τελευταία στιγμή;
Η Naval Group είναι μια σοβαρή εταιρεία κι έχει δημιουργήσει στην Ελλάδα έναν πυρήνα στελεχών που μιλά καθημερινά με το ΠΝ και τις ανάγκες του. Οι άνθρωποι στην Ελλάδα ξέρουν πολύ καλά τι χρειάζεται το ΠΝ, και ξέρουν και τα οικονομικά μας. Αλλά το εδώ κλιμάκιο υπάρχει περίπτωση να «προσπερνάται» στις εισηγήσεις του, από τη Γαλλία, τους «επισκέπτες» και τους «συμβούλους». Αυτός είναι ο λόγος που εμφανίστηκε ένας κατακλυσμός ειδήσεων για άμεση αγορά 4ης FDI HN λες και με αυτή λύθηκαν όλα μας τα προβλήματα (ίσως για κάποιους, όχι για το ΠΝ). Καλό είναι λοιπόν να εισακουστούν οι γνώστες, κι όχι οι δημοσιοσχετίστες…
Τα 2 δις είναι το κλειδί για το ΠΝ του μέλλοντος. Με αυτά, ή με βάση αυτά, πρέπει να φτιάξουμε το Στόλο για τα επόμενα 20 χρόνια. Αν τα δώσουμε μόνο για ένα ακόμη πανάκριβο πλοίο, και οριακά δυο κορβέτες, τότε ας είμαστε ρεαλιστές, πρέπει να αλλάξουμε και την εξωτερική μας πολιτική, ξεχνώντας την Ανατολική Μεσόγειο, και εξηγώντας στους αδελφούς Κυπρίους πως πρέπει να βασιστούν σε άλλους, κι όχι σε εμάς.
Τι μπορούμε να κάνουμε με αυτά τα 2 δις; Ίσως να αγοράσουμε 3 κορβέτες, να εκσυγχρονίσουμε τις ΜΕΚΟ200ΗΝ και να πάρουμε πχ τις 2 μεταχειρισμένες φρεγάτες Μ (ή και 4, αν τις δώσουν και οι Βέλγοι). Θα μπορούσαν οι Γάλλοι να κάνουν κάποιο «κόλπο» δίνοντας ίσως μεταχειρισμένες FREMM; Δεν το ξέρουμε, καθώς για τέτοια πλοία πάλι θα χρειαζόμασταν αρκετά χρήματα. Αλλά ρεαλιστικά μιλώντας, τα 3,3 δις που δώσαμε, περιόρισαν αισθητά τις όποιες επιλογές μας. Και το χειρότερο, ξεχάσαμε την περίφημη «Ενδιάμεση Λύση», που θα πρόσφερε παλιότερα πλοία, αλλά σε ικανούς αριθμούς.
Άσκηση Αντικειμενικότητας: Ένας Belhaρίτης υπερασπίζεται τις… FDI-HN
Δεν θέλουμε καν να συζητήσουμε το γεγονός ότι υπάρχουν κάποιοι που δεν θέλουν καν τον εκσυγχρονισμό των ΜΕΚΟ200ΗΝ και ζητούν αποκλειστικά νέα πλοία. Αυτή η τάση νεοπλουτισμού είναι τελείως ξένη με το ΠΝ, που πάντα, ή σχεδόν πάντα, βασίστηκε σε μεταχειρισμένα σκαριά. Το να προσπερνάμε λύσεις όπως τα Kidd, τα Spruance, τις Μ, τις L, τις Adelaide, και ίσως τα Ticonderoga, τα μεταχειρισμένα Ρ-3C από την Αυστραλία, μέσα σε λιγότερα από 20 χρόνια, είναι δείγμα πως κάτι δεν πάει καλά τελικά, και συνήθως οι αποφάσεις κρίνονται εκ του αποτελέσματος.
ΑΝΑΛΥΣΗ: Πάμε «καρφί» για την 4η FDI; Ας μην βιαστούμε να πανηγυρίσουμε…
Το αποτέλεσμα είναι εν έτει 2022 να έχουμε ένα γερασμένο Στόλο. Αντιλαμβανόμαστε πως υπήρχε, και υπάρχει, πρόβλημα χρηματοδότησης, αλλά η Ελλάδα ποτέ δεν ήταν μια πλούσια χώρα. Δεν υπήρξε σχεδόν ποτέ εποχή που μας «έτρεχαν τα λεφτά από τα μπατζάκια». Συνεπώς, μερικές συνετές επιλογές, αν είχαν γίνει, θα προσέφεραν στην ισορροπία δυνάμεων. Και ακόμη και σε πολύ δύσκολες εποχές όπως τα προηγούμενα χρόνια, κανείς στο ΠΝ δεν μπορεί να δικαιολογήσει πως δεν κατάφεραν να βρεθούν 100 εκατ. ευρώ για να αγοραστούν λίγες τορπίλες για τα 214ΗΝ.
Η Naval Group αναμένει παραγγελία 4ης FDI από την Ελλάδα, οι Σαουδάραβες κοιτούν!
Κλείνοντας, θα πούμε πως με τα σημερινά δεδομένα, δεν είναι εφικτή η μονοσήμαντη αγορά μιας 4ης FDI HN, ως τελική “λύση” για το Ναυτικό των επόμενων ετών. Αν βρεθούν χρήματα, θα πάνε κατά προτεραιότητα σε εκσυγχρονισμό των υποβρυχίων και των «Ρουσσέν», αλλά και σε νέα υποβρύχια. Οι 3 FDI HN θα είναι οι ναυαρχίδες του Στόλου. Πήραμε τις ναυαρχίδες, τώρα ας αγοράσουμε και Στόλο. Με ότι νέες θυσίες απαιτεί αυτό.
