Πρέπει να έχουμε γράψει εκατοντάδες άρθρα για το θέμα των πλοίων του Πολεμικού μας Ναυτικού, είτε πρόκειται για την επιλογή των νέων φρεγατών, είτε για τον Εκσυγχρονισμό των ΜΕΚΟ200ΗΝ, είτε για την περίφημη Ενδιάμεση Λύση. Για να μην υπάρχουν παρανοήσεις, τα περισσότερα άρθρα που έχουμε γράψει αφορούν τις γαλλικές -ex Belh@rra- FDI, καθώς οι Γάλλοι είχαν το προνόμιο να συζητούν για το θέμα των πλοίων του ΠΝ από το 2018. Ακολουθεί η MMSC και οι άλλες προτάσεις…
Η ανακοίνωση από τον πρωθυπουργό πέρσι το Σεπτέμβριο για το πρόγραμμα των νέων φρεγατών, 4 στον αριθμό, αντί για 2 Belh@rra Hellenique, ήταν η πρώτη ένδειξη πως τελικά στο ΥΠΕΘΑ πνέει ούριος άνεμος. Πρώτοι είχαμε γράψει πως δυο πλοίο δεν φτάνουν, και πως η παραγγελία των γαλλικών πλοίων θα έπρεπε να φτάσει τα 4. Βέβαια, στο ΠΝ υπήρχαν σκέψεις για παραγγελία κορβετών Gowind, αλλά οι Γάλλοι ποτέ δεν κατέθεσαν επίσημη προσφορά (όπως έκαναν για παράδειγμα αργότερα οι Ισπανοί με τις A3000 ή οι Ολλανδοί με τις 10514).
ΑΠΟΨΗ: Ιταλικές φρεγάτες FREMM-IT, η ώριμη ισχύς για το Πολεμικό Ναυτικό
Έχει γραφτεί πολλές φορές πως το πρόγραμμα θα είναι ύψους μέχρι 5,5 δις ευρώ. Εκεί υπάρχει η πρώτη παρανόηση, ή μάλλον, η πρώτη διαστρέβλωση. Στα 5,5 δις, συμπεριλαμβάνονται και τα ποσά για τον εκσυγχρονισμό των ΜΕΚΟ200ΗΝ, αλλά και το κόστος αγοράς και εισόδου σε υπηρεσία μας Ενδιάμεσης Λύσης. Αν θέλετε να τα αναλύσουμε, η αγορά των 4 πλοίων θα φτάσει στο μέγιστο τα 4 δις ευρώ, ο εκσυγχρονισμός των ΜΕΚΟ200ΗΝ θα “παίξει” ανάμεσα στα 400 εκ. ευρώ και το 1 δις, και με τα υπόλοιπα (και λιγότερα) θα αγοραστεί η Ενδιάμεση Λύση.
Φρεγάτες για το Πολεμικό μας Ναυτικό. Ποιοι προηγούνται, ποιοι είναι εκτός;
Πως βγήκε αυτό το “4 δις” και γιατί το αναφέρουμε. Η αγορά των 2 Belh@rra το περασμένο καλοκαίρι, είχε φτάσει να κοστίζει 3,5 δις ευρώ, ενώ κάποια στιγμή, με αφαίρεση της πιστοποίησης των SCALP Naval είχε “πέσει” στα 3,3 δις ευρώ. Το ποσό ήταν τεράστιο για τα δεδομένα της μαχητικής ισχύος του πλοίου, και εξαντλούσε τα κονδύλια του Πολεμικού μας Ναυτικού για πολλά χρόνια. Οι Γάλλοι, σε συζητήσεις ανάφεραν πως αν η ποσότητα ήταν μεγαλύτερη, τότε θα έπεφτε και η τιμή. Στο ΓΕΝ γνώριζαν πως ένα πλοίο γενικής χρήσης δεν μπορεί να ξεπερνά το 1 δις ευρώ, μαζί με όπλα και FOS. Έτσι, σε μυστικές συσκέψεις, και με την ευλογία του υπουργού Οικονομικών, αποφασίστηκε να διατεθεί ποσό ύψους 4 δις ευρώ για την αγορά 4 νέων πλοίων.
Νέες φρεγάτες: Όχι υποχρεωτικά «πακέτο» με την ενδιάμεση λύση δηλώνει ο ΥΕΘΑ
Επιπρόσθετα το ΠΝ θα μπορούσε να αντλήσει άλλο 1,5 δις ευρώ, για Ενδιάμεση Λύση και Εκσυγχρονισμό των ΜΕΚΟ200ΗΝ. Αλλά εκεί υπήρχε εξάντληση των διαθεσίμων κονδυλίων, και εκεί μέσα έπρεπε να βρίσκονται “τα πάντα”, από όπλα, μέχρι εκπαίδευση, εισαγωγή σε υπηρεσία, και ανταλλακτικά και υποστήριξη για πολλά, πολλά χρόνια. Δηλαδή, αγορά ενός “ξερού” πλοίου, και μετά νέα ποσά για όπλα και υποστήριξη, δεν υπάρχει ως πρόβλεψη.
Επιλέγοντας φρεγάτες: Πως φθάσαμε εδώ μετά από 15 χρόνια συζητήσεων; Και τι μάθαμε από τη διαδρομή;
Έχουμε γράψει, κι έχουμε ξαναγράψει τι σημαίνουν οι τιμές των πλοίων. Επίσης, έχουμε γράψει, πόσο κοστίζει το κάθε πλοίο. Δηλαδή, δεν μπορούμε να συγκρίνουμε μια “σκέτη” FDI χωρίς όπλα, υποστήριξη, εκπαίδευση, με μια πλήρως οπλισμένη FREMM-IT, με υποστήριξη, εκπαίδευση, φόρτους όπλων, και να λέμε “είναι ακριβότερη η ιταλική λύση”. Δεν μπορούμε να παίρνουν κάποιοι την τιμή μιας HF2 ή μιας SIGMA 11515HN, με φόρτους όπλων, συντήρηση, εκπαίδευση, δημιουργία “εικονικού πλοίου”, και να λέμε “είδατε, κάνουν 1 δις το κάθε πλοίο”.
Το ξαναλέμε λοιπόν: Κάθε πλοίο που θα αγοράσει το ΠΝ θα κοστίσει 1 δις ευρώ έκαστο. Ο λόγος είναι απλός, το ΓΕΝ θα εξαντλήσει τα ποσά σε υποστήριξη, όπλα, εκπαίδευση, και κόστη εισαγωγής σε υπηρεσία. Πιστεύουμε λοιπόν πως είτε αγοράσουμε, για παράδειγμα ένα Arrowhead 140 με κόστος 500 εκ. το κάθε πλοίο, είτε μια FDI, με κόστος 900 εκ. το κάθε πλοίο, πάλι 1 δις θα είναι το κόστος στο τελικό συμβόλαιο. Το θέμα είναι πως στην πρώτη περίπτωση, η Arrowhead 140 θα έρθει με πολλούς φόρτους, ανταλλακτικά, υποδομές, ενώ το πιο ακριβό πλοίο θα έρθει με μειωμένο οπλισμό, και ελάχιστα ανταλλακτικά και υποστήριξη.
Διαβάζουμε πολλούς φίλους να λένε για μια ιταλική “υπερλύση”, με αμερικανικά συστήματα, ή για αγορά απευθείας της FFG-62 αλλά χωρίς να σκεφτούν το τελικό κόστος. Άλλοι να υπερθεματίζουν σχετικά με τις ανάγκες του ΠΝ για Αεράμυνα Περιοχής, και να επιμένουν πως αυτό θέλει το Πολεμικό Ναυτικό. Για χιλιοστή φορά, θα τονίσουμε πως το ΠΝ θέλει Νέο Πολεμικό Ναυτικό. Και πρέπει να το αποκτήσει με περιορισμένο budget. Το να λένε κάποιοι πως το ΠΝ πρέπει να πάρει πλοία αεράμυνας περιοχής με 4 δις, είναι αυτό που ο λαός λέει “δούλεμα”. Αν τώρα, έρθει ένας “μάγκας” κατασκευαστής, και προσφέρει 4 πλοία με δυνατότητες αεράμυνας περιοχής, εντός budget, τότε θα κερδίσει. Αλλά θα πρέπει να προσφέρει τα πάντα εντός των 4 δις, δηλαδή να προσφέρει και τα όπλα, και την εκπαίδευση (πανάκριβη) και το FOS. Δεν γίνεται 4 δις ευρώ να κάνει μόνο η αγορά των πλοίων. Πόσες φορές πρέπει να το εξηγήσουμε;
Φρεγάτες για το ΠΝ; Τι “πακέτο” προσφέρουν οι υποψήφιοι ανάδοχοι, τι θα θέλαμε εμείς;
Οι ASTER 30, που πολλοί φίλοι μας εκτιμούν, είναι ένα εξαιρετικό όπλο. Αλλά το ΠΝ μπορεί να ζήσει και χωρίς αυτό. Πρώτα πρέπει να φτιάξει τις “κοντινές” ζώνες άμυνας, δηλαδή, STRALES, μετά 2η ζώνη το RAM, μετά τρίτη ζώνη οι ESSM/CAMM/MICA VL, και αν είναι δυνατόν, να πάμε και σε 4η ζώνη με CAMM-ER/MICA VL-NG. Αν πάρουμε ένα πλοίο μόνο με 5η ζώνη, δηλαδή μόνο με ASTER 30 ή SM-2, τότε έχουμε κάνει μια τρύπα στο νερό. Κυριολεκτικά. Θα μας λείπουν κάποιες ζώνες. Θα ρίχνει το πλοίο Akinci στα 100 χιλιόμετρα, αλλά τα πλοία δεν τα παίρνουμε για να ρίχνουν Akinci. Κατανοητό;
Μέχρι στιγμής, μόνο οι Ολλανδοί προσφέρουν δυνατότητα ΚΑΙ 5ης ζώνης με SM-2 σε χαμηλή τιμή, και τα κόστη όλα να “χωράνε” μέσα στα 4 δις. Οι Γάλλοι, που προσφέρουν απλόχερα τον ASTER 30, φέρνουν πλοίο με ελλείψεις στις ενδιάμεσες ζώνες και χωρίς ECM, ενώ και πάλι έχουν κάνει απίστευτες εκπτώσεις στο θέμα της υποστήριξης και των δοκιμών των πλοίων προκειμένου να “χωρέσουν” στα 4 δις.Αλλά για να είμαστε ειλικρινείς, με 2 μόνο Mk41, μια 11515ΗΝ έχει μεγαλύτερη αξία με 64 ESSM αντί για μόνο 32 και επιπλέον 8 SM-2.
Οι Ιταλοί και η περίφημη προσφορά τους παραμένουν ένα αίνιγμα, καθώς το πλοίο τους είναι “φοβερό” και προφανώς ακριβό, αλλά οι 2 ολοκληρωμένες φρεγάτες που πούλησαν στην Αίγυπτο κόστισαν “μόλις” 600 εκ. έκαστη! Συνεπώς, κι αυτοί, στη βασική έκδοση, μπορούν να χωρέσουν, με κόπο όμως, εντός των 4 δις. Δεν συζητάμε για ενσωμάτωση επιπλέον αμερικανικών συστημάτων… Οι Αμερικανοί και οι Βρετανοί έχουν πράγματι πολύ φθηνά πλοία, και οι δυο χωράνε εντός του προϋπολογισμού.
ΕΚΤΑΚΤΟ: Η Γαλλία προτείνει FDI HN με 32 πυραύλους Aster, αυτή είναι η συνολική πρόταση!
Τι περιμένει τώρα το ΠΝ; Γιατί αργεί; Νοιώθουμε την ανυπομονησία των αναγνωστών μας αλλά τα πράγματα δεν είναι απλά. Ο τρόπος που σκέφτεται το ΠΝ είναι συγκεκριμένος: από τη μια έχει κάποιες minimum απαιτήσεις, και από την άλλη ένα προυπολογισμό. Βλέπει αν οι προτάσεις καλύπτουν τις απαιτήσεις του, και αν χωράνε στα 4 δις. Και μετά, μετράνε το πόσο αλήθεια λένε οι κατασκευαστές για το κόστος. Αν ήταν να “πάμε” στους Αμερικανούς, όπως “ξορκίζουν” κάποιοι, θα πήγαιναν και εκεί πλέον θα αναλάμβανε μέσω G2G το USN να φτιάξει το πρόγραμμα χωρίς κινδύνους. Επειδή όμως δεν έχει αποφασιστεί που θα πάμε, και προφανώς “παίζει” η εμπορική συμφωνία (DCS), που σημαίνει Γαλλία, Ολλανδία, Ιταλία, το ΠΝ μετράει τα ρίσκα της κάθε πρότασης. Και αυτά που βρίσκει δεν θα αρέσουν σε πολλούς. Θα τα γράψουμε εν καιρώ.
Αυτή την περίοδο λοιπόν, με τη συνδρομή της ΓΔΑΕΕ, το ΠΝ περνά από “κόσκινο” όλες τις προτάσεις. Σε κάθε απορία στέλνει επιστολή, αν δεν απαντηθεί τότε η πρόταση έχει “ξαφνικό θάνατο”. Κάτι τέτοιο συνέβη και με τις F110, MEKO A300, Gibbs&Cox μάλλον. Όσοι “πέρασαν”, πρέπει να δώσουν απαντήσεις, που δεν είναι απλές. Η αγορά πολεμικών πλοίων, δεν είναι απλή υπόθεση.
Μερικοί έχουν κολλήσει μόνο στις “αβαρίες” και τα υπαρκτά προβλήματα των LCS, αλλά στην τελική το πρόγραμμα προχωρά στις ΗΠΑ. Υπάρχουν παγκοσμίως όμως πάμπολλα ναυτικά προγράμματα που έχουν κολλήσει, και κινδυνεύουν να εξοκείλουν, όπως το πρόγραμμα των ελαφρών φρεγατών της Μαλαισίας, ή το πρόγραμμα των υποβρυχίων της Αυστραλίας. To Γερμανικό Ναυτικό, διαπίστωσε πως οι τεραστίων διαστάσεων φρεγάτες του “έγερναν”. Ας μην πάμε μακρυά, ας δούμε τις ελληνικές ΤΠΚ Ρουσσέν, ή τα υποβρύχια 214ΗΝ. Όλα καλά στα χαρτιά, υπογραφές παντού, εγγυητικές, αλλά το ΠΝ καθυστέρησε δραματικά να πάρει τα πλοία του. Όλοι στο ΥΠΕΘΑ ξέρουν πως δεν μας παίρνει να γίνουν λάθη.
Κλείνοντας, θα γίνουμε κουραστικοί, αλλά θα το ξαναπούμε, για τελευταία φορά (σήμερα). Τα 4 πλοία, μαζί με φόρτους πυραύλων, τορπιλών, με εκπαίδευση (και υποδομές εκπαίδευσης), μαζί με μακροχρόνια Follow On Support, πρέπει να φτάσουν τα 4 δις. Δεν μπορεί να ξεπεραστεί αυτό το νούμερο. Πικρό, δύσκολο, αλλά αυτό είναι. Αλλιώς, ας αγοράζαμε 4 Arleigh Burke, και θα είμασταν μια χαρά.
