Aποφασίσαμε να ασχοληθούμε σήμερα, με ένα πολύ δύσκολο θέμα, που πρέπει όμως να το συζητήσουμε και σίγουρα όχι να το “αποκρύψουμε”. Η πρόσφατη αγορά των 3 φρεγατών FDI, παρά τις όποιες ελλείψεις τους, είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση/ Σίγουρα δεν είναι κάποιο game changer, αλλά είναι η επιλογή που έκανε το ΠΝ. Πριν χρόνια, είχαμε γράψει ένα προφητικό άρθρο, πως ” Δυο Belh@rra δεν φέρνουν την Άνοιξη“. Προφανώς, ούτε και τώρα, 3 FDI HN δεν θα φέρουν την Άνοιξη στο ΠΝ. Αν δεν προσέξουμε, μπορεί να το αφήσουν μόνιμα στον χειμώνα της ανυπαρξίας. Θα εξηγήσουμε.
ΑΠΟΨΗ: Το ΠΝ αγοράζει επιτέλους νέα πλοία, ξεπερνάμε την όποια απογοήτευση και χαιρόμαστε
Αυτή τη στιγμή, το ΠΝ μας έχει ως κύριες μονάδες Στόλου, τις 4 ΜΕΚΟ200ΗΝ και τις 9 Kortenaer. Από αυτές, τα πλοία στην καλύτερη κατάσταση είναι οι 6 Kortenaer, που έλαβαν εκσυγχρονισμό πριν λιγότερα από 15 έτη. Οι νεότερες ΜΕΚΟ200ΗΝ, έχουν σοβαρά προβλήματα διαθεσιμότητας, αν εξαιρέσουμε μια αναβάθμιση στους εκτοξευτές Mk48 (για να βάλλουν τους ESSM) και στις πυξίδες laser. Σύνολο 13 πλοία, από 14 που είχαμε πριν λίγα χρόνια (πριν αποσυρθεί η ΜΠΟΥΜΠΟΥΛΙΝΑ, κάτι που το ξεχνάμε εύκολα).
ΑΠΟΨΗ: Μπορούν δυο “κούκοι” από τη Γαλλία (Belh@rra) να φέρουν την Άνοιξη στο ΠΝ;
Θα είμαστε σαφείς. Αν οι ΜΕΚΟ200ΗΝ δεν εκσυγχρονιστούν, πρέπει να αποσυρθούν όλες από υπηρεσία, σταδιακά μέχρι το τέλος της δεκαετίας. Στην καλύτερη, θα απομείνουν οι δυο τελευταίες (ΨΑΡΑ και ΣΑΛΑΜΙΣ), με κανιβαλισμό των άλλων δυο, αλλά με πολύ μικρές μαχητικές δυνατότητες λόγω ηλεκτρονικών άλλης εποχής. Αντίθετα, οι εκσυγχρονισμένες Kortenaer, που μπορούν να βρουν ανταλλακτικά για τα κύρια ηλεκτρονικά τους, ίσως περάσουν και στη δεκαετία του ’30, σπάζοντας κάθε ρεκόρ μακροζωίας. Βέβαια, η πιθανότητα επιβίωσής τους σε ένα μελλοντικό πεδίο μάχης, θα είναι αστεία, απόδειξη του πόσο φθηνές θεωρούν κάποιοι τις ζωές των πληρωμάτων του ΠΝ.
EKTAKTO: H Babcock έκανε συνάντηση στη ΓΔΑΕΕ για τις Type 31
Την ίδια στιγμή, από τα “ρέστα” των FDI, δηλαδή από 1,8 έως περίπου 2,3 δις ευρώ, το ΠΝ ετοιμάζεται να πάρει κορβέτες, και να μην εκσυγχρονίσει τις ΜΕΚΟ200ΗΝ. Ομολογούμε, πως έχοντας γνώση των διαπραγματεύσεων, οι τιμές που έχει εξασφαλίσει το ΠΝ για τις κορβέτες, είναι πολύ χαμηλές, για σύγχρονα πλοία. Βέβαια αναφερόμαστε στις τιμές που έχει εξασφαλίσει για Gowind HN αλλά και SIGMA 10514.
Πως η Τουρκία κάνει τα υποβρύχια της όλο και πιο “τουρκικά” σε τεχνολογία
Στην κούρσα όμως της επιλογής, έσπευσαν να πάρουν μέρος και οι Ιταλοί της Fincantieri, ενώ έρχονται δυναμικά και οι Βρετανοί της Babcock. Οι Αμερικανοί με τη Lockheed Martin αφήνουν απλά τα πράγματα να εξελιχθούν. Απάντησαν στο Letter of Request της Ελλάδας, με μια modular LOA (Letter of Offer And Acceptance), όπου το ΠΝ μπορεί να επιλέξει μεταξύ άπειρων συνδυασμών για μια LCS HN, έναν tailored made εκσυγχρονισμό των ΜΕΚΟ200ΗΝ, ενώ έκλεισαν το μάτι και για μεταχειρισμένα LCS. Αλλά αυτά είναι μια άλλη ιστορία. Ας γυρίσουμε στις κορβέτες.
ΞΕΚΑΘΑΡΑ: Το Πολεμικό Ναυτικό εξετάζει κορβέτες σαν λύση ανάγκης και όχι από επιχειρησιακή επιλογή
Η Naval Group, όπως πολλές φορές έχουμε γράψει, δεν μπορεί να κάνει εκσυγχρονισμό των ΜΕΚΟ200ΗΝ. Το ίδιο μάλλον συμβαίνει και με τη Fincantieri, όχι γιατί δεν έχει τις τεχνικές δυνατότητες, απλά δεν έχει ασχοληθεί με το θέμα στον αρχικό διαγωνισμό (“ανταγωνιστικό διάλογο”) που κάνει το Ναυτικό. Αντίθετα οι Damen, Lockheed Martin, Babcock ενδιαφέρθηκαν, και ξέρουν πολύ καλά τα πλοία. Η Naval Group αν αναλάμβανε κάτι τέτοιο θα συνεργαζόταν με τη THALES France, που θα έδινε τη δουλειά στην THALES Netherlands ουσιαστικά υπερεργολαβικά. Οπότε η γαλλική προσφορά για εκσυγχρονισμό των ΜΕΚΟ200 θα ήταν μη ανταγωνιστική, με τόσους μεσάζοντες.
Φρεγάτες Belharra: Ξέρουμε τι κερδίσαμε, να δούμε και τι «πληρώσαμε»;
Έτσι, η πρόταση των Γάλλων για τον όποιο εκσυγχρονισμό, είναι ο … μη εκσυγχρονισμός, μια κίνηση που ήταν η αντιγραφή μια ιδέας των Ολλανδών για την Ενδιάμεση Λύση. Εδώ θα πούμε πως το ΠΝ δεν θέλει μια αντιγραφή του εκσυγχρονισμού των S, που απέδωσε πλοία φρεσκαρισμένα και συντηρήσιμα μεν, αλλά όχι ισχυρότερα δε. Οπότε το ΠΝ ζήτησε τα πάντα για τις ΜΕΚΟ200ΗΝ, και το κόστος εκτοξεύτηκε. Τι ζήτησε ακριβώς;
ΕΞΕΛΙΞΗ: Οι Αμερικανοί επιστρέφουν, προσφέρουν εκσυγχρονισμό MEKO200HN, LCS και νέες HF2
Καθώς είναι θέμα νέου άρθρου, θα προσπαθήσουμε να είμαστε πολύ συνοπτικοί. Για να το κάνουμε άμεσα κατανοητό, το ΠΝ θα άφηνε τις ΜΕΚΟ200 μόνο με τις “λαμαρίνες”. Τα πάντα θα έβγαιναν έξω, για αντικατάσταση από νέα ή πλήρως συντηρημένα συστήματα. Τα μισά από το περίπου 1 δις που θα κόστιζε ο πλήρης εκσυγχρονισμός, θα ήταν νέα ηλεκτρονικά και όπλα, τα άλλα ένα νέο πλοίο μηχανολογικά. Μέχρι και επένδυση/θάλαμος για το μηχανοστάσιο, για μείωση θορύβου περιλαμβάνονταν. Συνεπώς, δεν μιλάμε για απλά εκσυγχρονισμένες MEKO200HN, αλλά για νέα πλοία. Κυριολεκτικά.
Βέβαια, ένα τόσο μεγάλο project, δεν έχει σχέση με τον αρχικό προϋπολογισμό. Και ενέχει κάτι που δεν έχουμε σκεφτεί. Αν τα πλοία “ανοιχτούν”, κανείς δεν ξέρει τι εξτρά προβλήματα θα βρεθούν, που θα επιβαρύνουν τον προϋπολογισμό. Μιλάμε για ένα τεχνολογικό κίνδυνο, ο οποίος όμως είναι και αναμενόμενος αλλά και σχετικά ελεγχόμενος. Επίσης, εταιρείες όπως η Lockheed Martin, ή η Babcock έχουν εμπειρία σε εκσυγχρονισμούς ΜΕΚΟ200. Όχι απλά οποιουδήποτε πλοίου, συγκεκριμένα των ΜΕΚΟ200.
Η Naval Group ενδιαφέρεται για τον εκσυγχρονισμό των MEKO200HN, επίσκεψη σε φρεγάτα
Όπως έχουμε γράψει σε άλλο άρθρο μας, αν ο εκσυγχρονισμός των ΜΕΚΟ200ΗΝ είναι να φτάσει το 1 δις, μήπως θα ήταν καλύτερο να πάμε σε 3 κορβέτες; Μπορεί εκ πρώτης όψεως να ακούγεται δελεαστικό, αλλά θυμόμαστε αρκετά από τα σχόλια φίλων αναγνωστών που έλεγαν πως το 3 είναι μικρότερο από το 4, ενώ το πλοίο που θα αντικαταστήσει τις ΜΕΚΟ200ΗΝ, δεν θα έχει καν την ίδια ισχύ πυρός. Και δεν είχαν άδικο.
Βέβαια, όπως γράψαμε και παραπάνω, το ΠΝ κατάφερε να αποσπάσει μέσω σκληρής διαπραγμάτευσης εξαιρετικές τιμές για τις κορβέτες. Τόσο καλές, που θα ήταν “έγκλημα” να μην αγοράσουμε τουλάχιστον 4. Έτσι με όπλα και FOS οι προτάσεις των SIGMA 10514 και Gowind HN ήταν περίπου στα 2 δις για 4 πλοία, και λίγο παραπάνω για 5. Οι Ιταλοί με τις FCX-30 ή Doha Class είναι ακριβότεροι.
Και φτάνουμε στο θέμα της σημερινής μας συζήτησης. Τρεις φρεγάτες FDI HN και 4 ή 5 κορβέτες, είτε αυτές είναι Gowind HN, είτε 10514 είτε FCX-30, δεν επαρκούν για να αντικαταστήσουν 9 Kortenaer και 4 ΜΕΚΟ200ΗΝ. Πολλοί θα φέρουν αντιρρήσεις, όπως φέραμε κι εμείς. Για να δούμε όμως ποιες είναι οι εναλλακτικές σήμερα:
Να προμηθευθούμε τις ολλανδικές φρεγάτες M Class. Θεωρητικά, το ΠΝ μπορεί να τις αγοράσει, η ΓΔΑΕΕ κατάφερε και έκλεισε προτεραιότητα στην επιλογή για το ΠΝ. Αλλά οι Μ έχουν μειονεκτήματα. Το ραντάρ τους είναι ήδη 40 ετών παλιό, ενώ δεν μπορούν να εκτοξεύσουν τον ESSM. Πέρα από αυτό, τελικά δεν είναι και πολύ σαφές πότε θα τις δώσουν οι Ολλανδοί. Με λίγα λόγια, δεν θα ποντάραμε και πολλά στην αγορά των Μ. Μάλλον, δεν θα ποντάραμε τίποτα. Σκληρή η αλήθεια, αλλά μάλλον πρέπει να ξεχάσουμε, τις Μ, παρότι είχαμε αρχικά ελπίσει σε αυτές.
ΑΝΑΛΥΣΗ: O αμερικανικός εκσυγχρονισμός των ΜΕΚΟ200ΗΝ (LoA Part 1)
Αγορά περισσότερων Gowind HN ή EPC με κατασκευή στη χώρα μας. Αυτό και έχει λογική, και δεν έχει. Οι Γάλλοι μας δίνουν τα σχέδια της Gowind HN, και δικαιώματα κατασκευής, ενώ η Ελλάδα θα έχει πρόσβαση στα κατασκευαστικά σχέδια της EPC. Αλλά οι ναυπηγήσεις, εγχώριες ή μη, έχουν ένα βασικό προαπαιτούμενο. Την ύπαρξη ικανού προϋπολογισμού που θα στηρίξει ένα τοπικό ναυπηγικό πρόγραμμα. Θα υπάρχουν χρήματα μετά το πρόγραμμα των 5 δις; Προφανώς κι όχι!
Μετά τη δαπάνη 5 με 5,5 δις ευρώ, για μεγάλες μονάδες επιφανείας, πότε νομίζει κανείς πως θα ξαναβρούμε κονδύλια για να πάρουμε πλοία; Η εμπειρία δείχνει πως η τελευταία φορά ήταν πριν 35 έτη. Και δεν πρέπει να ξεχνάμε, πως ακόμη κι αν η οικονομία πάει καλύτερα, σειρά έχει ο Ελληνικός Στρατός, ενώ και η Πολεμική Αεροπορία πρέπει να αγοράσει 30 με 40 F-35, προκειμένου να “κλειδώσει” την αεροπορική υπεροχή στην περιοχή. Και από όσο ξέρουμε, δεν είμαστε ούτε ΗΑΕ, ούτε Σαουδική Αραβία.
Συνεπώς, Στόλο Επιφανείας θα φτιάξουμε, όπως τον φτιάξουμε, με τα 5 ή 5,5 δις ευρώ. Μετά, ότι πάρει το ΠΝ από νέα κονδύλια στο μέλλον, θα πάνε στα υποβρύχια και στις μικρές μονάδες. Ας μην κοροϊδευόμαστε μεταξύ μας, πριν 3 χρόνια λέγαμε πόσο λίγα είναι τα 140 εκ. ευρώ για εκσυγχρονισμό των ΜΕΚΟ200ΗΝ, σήμερα θέλουμε να πάρουμε 10 ή 12 νέα πλοία; Τελικά είμαστε τόσο νεόπλουτοι και δεν το ξέρουμε;
ThinkOutOfThe Box: Αγορά μιας 5ης Gowind HN από το ΠΝ αντί του εκσυγχρονισμού των 2 ΜΕΚΟ200ΗΝ
Άρα, σε περίπτωση που πάρουμε 4 ή ακόμη και 5 κορβέτες, θα πρέπει να συμβιβαστούμε με την ιδέα, πως το 2031 ο Στόλος μας θα αποτελείται από αυτές συν τις 3 φρεγάτες FDI. Δηλαδή, ο πάλαι ποτέ πανίσχυρος Ελληνικός Στόλος, που κοντράρει ακόμη και σήμερα στα “ίσια” τον Τουρκικό σε νούμερα, θα είναι μια σκιά του εαυτού του, με 3 φρεγάτες αντί για 13 σήμερα και 4 ή 5 κορβέτες με οπλισμό ελαφριάς φρεγάτας.
Άρα σε περίπτωση μη εκσυγχρονισμού των ΜΕΚΟ200ΗΝ, το Πολεμικό μας Ναυτικό θα υποβιβαστεί σε καθήκοντα προστασίας μόνο του Αιγαίου. Αν έχουμε εθνικά αποφασίσει να προστατεύσουμε μόνο το Αιγαίο, και να αφήσουμε την Κύπρο στην τύχη της, αλλά και την Ανατολική Μεσόγειο στην Τουρκία, καλό είναι να το ξέρουμε όλοι μας. Αν είμαστε έτοιμοι να αποδεχτούμε το τουρκολυβικό Μνημόνιο και τις γελοίες διεκδικήσεις του, τότε ας γίνει γνωστό.
Ναύαρχος Κονιδάρης: Ο Εκσυγχρονισμός των ΜΕΚΟ200ΗΝ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ, υπερέχουν των κορβετών
Με ένα Στόλο μόλις 7 ή 8 μονάδων επιφανείας, απέναντι σε έναν που θα έχει από ελικοπτεροφόρο μέχρι αντιτορπιλικά, αυτό είναι παραδοχή ήττας. Καλό είναι να “διαδίδεται” πως το ΠΝ θέλει 100% πλοία νέας κατασκευής, αλλά δεν ήταν αυτό το αρχικό σχέδιο. Η περίφημη Ενδιάμεση Λύση, που κάποιοι πολύ βολικά ξέχασαν, θα ήταν και μόνιμη. Δηλαδή, τα μεταχειρισμένα πλοία, θα προσέφεραν για χρόνια στο Στόλο συμπληρώνοντας τους απαραίτητους αριθμούς. Αλλά η επιλογή της γαλλικής FDI, εξανέμισαν την Ενδιάμεση Λύση!
Η παράδοση των 2 γαλλικών FDI αντί Ενδιάμεσης Λύσης, φέρνει σύντομα πλοία, αλλά δεν φέρνει αριθμούς. Οι 3 FDI θα αντικαταστήσουν τις 3 Kortenaer που δεν έχουν εκσυγχρονιστεί. Οι 4 ή 5 κορβέτες, τις 4 ΜΕΚΟ200ΗΝ. Οι υπόλοιπες 6 Kortenaer, τι θα απογίνουν; Δεν θα αντικατασταθούν; Πάμε σε μια τόσο βίαιη αλλαγή Δομής Δυνάμεων, χωρίς ΣΑΓΕ, χωρίς ΚΥΣΕΑ, χωρίς Βουλή;
Πως φτάσαμε εδώ; Καταρχάς, αγοράσαμε μόνο 3 αντί για 4 φρεγάτες. Κατά δεύτερον, χάσαμε τουλάχιστον 2 πλοία, που θέλαμε για Ενδιάμεση Λύση (γιατί π.χ. οι Type 23 δεν μας έκαναν, ή τα Ticonderoga ήταν “μεγάλα”). Κατά τρίτο, αντί για εκσυγχρονισμό των 4 ΜΕΚΟ200ΗΝ, πάμε σε αγορά κορβετών. Χρειάζεται κάτι άλλο; Μήπως λοιπόν, εν έτει 2022 χάσαμε τις όποιες ναυμαχίες γίνουν το 2030;