Βρισκόμαστε στα μέσα Μαίου, και παρά τις -φιλότιμες- προσπάθειές μας να μείνουμε μακρυά από τη “φρεγατιάδα“, δεν τα καταφέρνουμε. Το μεγαλύτερο πρόγραμμα του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας στη νεότερη ιστορία του Ελληνικού Κράτους, η συνδυασμένη προμήθεια νέων φρεγατών, εκσυγχρονισμού των 4 ΜΕΚΟ200ΗΝ και η περίφημη “Ενδιάμεση Λύση”, θα είναι, όπως όλα δείχνουν, το γεγονός του 2021. Ο πρωθυπουργός είχε μιλήσει για επιλογή μέχρι το καλοκαίρι του 2021, και έτσι όπως δείχνουν τα πράγματα, η επιλογή δεν είναι μακρυά. Το ΠΝ, προχωρά ταχύτατα τις διαδικασίες, και λίαν συντόμως θα υπάρξει τελική λίστα.
Η διαδικασία που έχει ακολουθήσει το Πολεμικό Ναυτικό είναι πρωτόγνωρη. Απέφυγε επιμελώς μια διαγωνιστική διαδικασία, και δεν έστειλε αιτήματα για προσφορές. Αυτό όμως δεν απέκλεισε κανέναν, και αυτή τη στιγμή το ΠΝ επεξεργάζεται 8 διαφορετικές προτάσεις, με τα πλέον σύγχρονα πλοία σε επίπεδο φρεγάτας στον πλανήτη. Σε όσους λένε και ξαναλένε “μα καλά, δεν θα έπρεπε να είχε τουλάχιστον ζητήσει εκτόπισμα μέχρι Χ ή μέχρι Υ”, θα απαντήσουμε πως το ΠΝ θέλει την Αναγέννησή του. Έκανε κάτι καλύτερο, κατά τη δική μας άποψη.
ΑΠΟΨΗ: Το μοναδικό κριτήριο με το οποίο θα επιλέξει το Πολεμικό Ναυτικό τις νέες του φρεγάτες
Έβαλε κάτω τις αποστολές του, τις απειλές που αντιμετωπίζει, αλλά και αυτές που ΘΑ αντιμετωπίσει. Έτσι, έχει ένα πλήρες μοντέλο απαιτήσεων, όχι σε επίπεδο πλοίου, αλλά σε επίπεδο δυνατοτήτων. Όταν λοιπόν μπαίνει μέσα μια εταιρεία, συνοδευόμενη, συνήθως, και από τον αντίστοιχο πρέσβη, το ΠΝ κάνει κάτι απλό. Τους λέει, πάνω κάτω, “κύριοι, θέλουμε αυτά, τα πλοία σας μπορούν να το κάνουν; κι αν ναι, τεκμηριώστε το”.
Τα περί “φρεγατών Αεράμυνας”, “απαιτήσεων του ΠΝ που ξεχάστηκαν” και η μακροχρόνια “κλάψα” είναι, ευγενικά μιλώντας, “ναχαμε να λέγαμε”. Όλα αυτά θα ήταν καλά το 2003, το 2007, το 2009, άντε το 2010. Μετά, το χάος. Ούτε βίδα στο ΠΝ. Πριν από λίγες μέρες μάθαμε πως οι διαθεσιμότητες είναι οικτρές. Το θαύμα του Γάμου της Κανά δεν μπορεί να ξαναγίνει στο ΠΝ, οι άνθρωποι επιστήμονες είναι στο είδος τους, αλλά όχι θαυματοποιοί. Δεν μπορούν να δημιουργήσουν ανταλλακτικά από το μηδέν.
Στο σωτήριο έτος 2021, το ΠΝ χρειάζεται ουσιαστικά “πέταμα” του 70% των πλοίων του και ξαναφτιάξιμο. Αν τώρα λέμε “θέλουμε 6 φρεγάτες αεράμυνας, και 10 φρεγάτες με πυραύλους cruise” θυμόμαστε παλιές καλές εποχές που ρωτούσαν κάποιοι “εδώ πάνω χωράνε οι Kalibr;” Ας προσγειωθούμε στο παρόν, οι ανακατατάξεις στην περιοχή μας θα είναι τεκτονικού επιπέδου. Υπάρχει βέβαια και η πιθανότητα της Φινλανδοποίησης, αλλά χωρίς να έχουμε τη ΝΟΚΙΑ…
H Ναυμαχία της Λαττάκειας, η σύγκρουση που καθόρισε τον σύγχρονο ναυτικό πόλεμο
Τώρα, διαβάζουμε, μετά από προτροπές φίλων μας, διάφορες αναλύσεις περί του “προηγούνται το τάδε σχέδιο”, ή “είναι καλύτερο το δείνα”, ή “το ΠΝ έχει ερωτευτεί την τάδε λύση”. Το ΠΝ είναι ένας οργανισμός με κουλτούρα και ιστορία, δεν επιθυμεί ή ερωτεύεται τίποτα, παρά μόνο την Πατρίδα. Ούτε πλοίο, ούτε πύραυλο. Έχει από την Πατρίδα 5 με 5,5 δις να κάνει τη δουλειά του. Αυτό είναι όλο. Αν ξοδέψει 5,5 και δεν την κάνει, έχει αποτύχει. Πάμε τώρα στο θέμα της σημερινής μας αρθρογραφίας. Υπάρχει κατάταξη;
ΟΧΙ. Το ΠΝ δεν έχει κατάταξη των πλοίων, δεν κάνει διαγωνισμό με κριτήρια βαθμολογήσιμα. Έχει όμως μελετήσει κατά πόσο η κάθε πρόταση (πλοίο, εκσυγχρονισμός ΜΕΚΟ, Ενδιάμεση Λύση) θα καλύψει τις ανάγκες του. Μπορεί κάθε οπαδός της κάθε πρότασης (σιγά μην και δεν χωριζόμασταν με “οπαδούς”, με φανατικότερους τους “belhaρίστας”, ακολουθούν οι “Oranje”, οι “Born in the USA 1” και “Born in the USA 2”, μετά έχουμε τους “Italistas”, ενώ κερδίζουν έδαφος και οι “UK” αλλά και οι “Real-Barca”), να βλέπει λίγα πράγματα, στο ΠΝ τα βλέπουν όλα.
Φρεγάτες για το ΠΝ; Τι “πακέτο” προσφέρουν οι υποψήφιοι ανάδοχοι, τι θα θέλαμε εμείς;
Επίσης, δεν υπάρχει καμία απάντηση ακόμη από πλευράς ΗΠΑ. Ότι και να σας πούμε είναι λίγο. Το ΠΝ ζήτησε συγκεκριμένες δυνατότητες από τη Lockheed Martin/USN για την MMSC, και το USN αναμένεται να ενισχύσει (μάλλον) την αρχική πρόταση της εταιρείας. Αν και είναι χαμηλού κόστους η αμερικανική πρόταση (ίσως η φθηνότερη, ή η δεύτερη φθηνότερη), οι αλλαγές που θα κάνει το USN, μιας και δεν τις ξέρουμε ακόμη, δεν ξέρουμε και πόσο θα επηρεάσει το κόστος.
Τώρα, όσα λέγονται, κι από εμάς, για ΑΒ και Τίκο, ελικοπτεροφόρα, αεροπλανοφόρα κοκ, είναι στον “αέρα”, καθώς είναι άγνωστο το τι θα συμβεί τελικά. Λίγη υπομονή, το πολύ μέχρι στις 25 Μαίου έρχεται απάντηση, μαζί με μια ομάδα Αμερικανών του USN που καταφθάνουν και πάλι στη χώρα μας. Θυμίζουμε πως μιλάμε εδώ για Διακρατική Συμφωνία. Σε κάθε περίπτωση, η MMSC και η πρόταση αυτή είναι άγνωστο πως καλύπτει ή δεν καλύπτει το ΠΝ, καθώς κανείς δεν έχει δει την LoA (απάντηση στη LoR). Ο λόγος; δεν έχει συνταχθεί ακόμη.
Τώρα, οι Γάλλοι κάνουν φιλότιμες προσπάθειες. Κάποια στιγμή, προς τις αρχές του χρόνου, φάνηκε πως θα έρθουν με πανίσχυρη πρόταση. Τελικά, το τελικό πλοίο FDI HN παραμένει ακριβό (πολύ ακριβότερο της γαλλικής FDI), με κόστη που μάλλον ούτε οι ίδιοι γνωρίζουν που θα φτάσουν. Αλλά η επιλογή τους να προσφέρουν τις άνευ μαχητικής αξίας φρεγάτες της δεκαετίας του ’80, σαν Ενδιάμεση Λύση, δείχνει ότι μάλλον έχουν χάσει και την υποστήριξη της κυβέρνησής τους. Δεν θα λέγαμε ότι έχουν ρίξει “λευκή πετσέτα”, αλλά με αυτή την Ενδιάμεση πιστεύουμε πως το ΠΝ δεν μπορεί να προχωρήσει. Άλλωστε, ο εκσυγχρονισμός που προτείνουν στις ΜΕΚΟ200ΗΝ έχει αποτέλεσμα ένα πλοίο διαφορετικό από τις FDI, ενώ αν προσθέσουμε και τις δυο -διαφορετικού τύπου- φρεγάτες Ενδιάμεσης Λύσης, τότε το ΠΝ αντικαταστήσει 6 πλοία ενός τύπου, με 3 τύπους. Δεν γίνεται.
Τώρα, για να τελειώνουμε “στα γρήγορα” με Ιταλία, Γερμανία και της Gibbs@Cox. Οι δυο πρώτες χώρες δεν έχουν φέρει τελική προσφορά, και ίσως δεν θα φέρουν. Η G&C έχει μια εξαιρετική λύση, αλλά στα χαρτιά και μόνο. Επίσης, είναι μια από τις ακριβές λύσεις, ενώ στερείται του πλεονεκτήματος της Διακρατικής Συμφωνίας αλλά και της όποιας Ενδιάμεσης Λύσης από το USN. Και πάμε τώρα σε αυτούς που έχουν πραγματικά ξεχωρίσει.
ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ: Παρουσίαση της ισπανικής φρεγάτας F110 της Navantia που έχει προταθεί στο ΠΝ
Αν εξαιρέσουμε τους Ολλανδούς, οι άλλοι δυο είναι outsiders που όμως παίζουν “έξυπνα”. Οι Ολλανδοί, έχουν μια πολύ καλή πρόταση, με εξαιρετική Ενδιάμεση Λύση (4 Karel Doorman, σε βάθος χρόνου και για τις 4), προτάση εξαιρετική για την εκσυγχρονισμό των ΜΕΚΟ200ΗΝ (με την Thales Netherlands), χρηματοδότηση, λύσεις για τα ναυπηγεία κοκ. Στα αρνητικά βέβαια θα πρέπει να ξαναπούμε πως το πλοίο δεν έχει επιλεχθεί από το Ολλανδικό Ναυτικό (αντίθετα, σχεδιάζει άλλο από την αρχή), ενώ οι Ολλανδοί ΔΕΝ προσφέρουν Διακρατική Συμφωνία. Βέβαια, πλοίο με τόσο χαμηλό κόστος, και ηλεκτρική πρόωση, δεν είναι παρά φαβορί!
Αποκάλυψη τώρα: Φρεγάτα SIGMA 11515 Hellenic Navy, η ολλανδική πρόταση στο ΠΝ!
Οι Βρετανοί, τελική την έκαναν την έκπληξη με την Arrowhead 140. Κι αυτοί έρχονται με ένα εξαιρετικό σκαρί, με μια Ενδιάμεση Λύση που εμείς τη θεωρούμε εξαιρετική (οι Type 23 είναι ένα ικανότατο πλοίο), με πολύ “δυνατό” εκσυγχρονισμό ΜΕΚΟ200 με Thales UK, με ισχυρή χρηματοδότηση ΚΑΙ, έκπληξη, ΔΙΑΚΡΑΤΙΚΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ. Έτσι, η Μεγάλη Βρετανία, βρίσκεται για πρώτη φορά να πληρεί όλα τα “κριτήρια” που θα λέγαμε ότι μπορούν να τους βάλουμε. Και πάνω από όλα, πρέπει να έχουν την χαμηλότερη τιμή, κάτι πρωτόγνωρο για βρετανικό προϊόν. Δεν πρέπει να ξεχνάμε και το μέγεθος του πλοίου που προσφέρουν.
Οι Ισπανοί, θα λέγαμε πως έχουν μακράν το ικανότερο πλοίο. Το SPY-7, που επιλέχτηκε πρόσφατα και από τον Καναδά, είναι ένα πανίσχυρο ραντάρ, ενώ το CADIZ που φέρει σαν ΚΠΜ, είναι ένα εξαιρετικό σύστημα. Αν σε αυτά προσθέσουμε την ηλεκτρική πρόωση, την προηγμένη τεχνολογία αλλά και την ισπανική εμπειρία που έχουν σε τέτοιου είδους πλοία, μάλλον μιλάμε για ένα πλοίο που χτυπά στα ίσια ακόμη και την FFGX. Βέβαια, CADIZ βάζουν και στον εκσυγχρονισμό των ελληνικών ΜΕΚΟ200ΗΝ, αλλά εκεί το ραντάρ θα είναι TRS-4D.
Πόσο κοστίζει η κάθε Belh@rra, MMSC, Sigma 11515 για το Πολεμικό Ναυτικό; Οι πραγματικές τιμές
Επίσης, υπάρχει πρόταση για προσφορά εκσυγχρονισμένων φρεγατών κλάση Santa Maria. Οι τελευταίες είναι ουσιαστικά Oliver Hazard Perry ισπανικής κατασκευής, αλλά νεότερες σε ηλικία από τις αμερικανικές. Θα λέγαμε πως ηλικιακά είναι του ίδιου επιπέδου με τις αυστραλιανές, αλλά μόνο στην ηλικία, όχι στις δυνατότητες. Βέβαια οι Ισπανοί, που έχουν δείξει απίστευτη ευελιξία στην προσφορά τους, δεν αποκλείεται να έρθουν με διάφορες λύσεις, όπως για παράδειγμα την ενσωμάτωση του SM-2 στο CMS (δεν το έχουν προτείνει, είναι δική μας “ιδέα”) και μικρές αλλαγές στον εκτοξευτή Mk13. Βέβαια, είναι δουλειά του ΠΝ να κρίνει. Κλείνοντας, το θέμα Navantia, θα λέγαμε πως περισσότερες πληροφορίες για το πλοίο, μπορείτε να βρείτε στο τεύχος της ΠΤΗΣΗΣ που κυκλοφορεί, όπου φιλοξενούμε αποκλειστική συνέντευξη στελέχους της εταιρείας.
Με λίγα λόγια, οι φάκελοι που “πάνε να κλείσουν” επιτυχώς, είναι αναμφίβολα αυτός της Babcock (που προσφέρουν τα πάντα και συμφέρουν!), η Damen, που έχει και την εξαιρετικά καλή μαρτυρία των ήδη υπηρετούντων εδώ και 40 χρόνια φρεγατών S, αλλά και της Navantia (αν και υπάρχει πάντα ένα μικρό ερωτηματικό για τις ισπανικές Santa Maria). Τώρα, Ιταλοί και Γερμανοί δεν δείχνουν διατεθειμένοι να πολεμήσουν για τον τελικό, η Γαλλία μάλλον πρόσφερε ότι μπορούσε (δεν φανταζόμαστε το ΠΝ δεν δεχτεί την γαλλική Ενδιάμεση Λύση), ενώ οι ΗΠΑ, οφείλουν να στείλουν την απάντησή τους. Τότε, αν θα ανακατευτεί ξανά η τράπουλα, ή θα αφήσουν τους Ευρωπαίους να παίξουν μόνοι τους, θα δείξει. Υπομονή!